ZAD.3. Poniżej wyszczególniono składniki PNB ujętego od strony dochodowej kraju X (w mld USD):

1. Amortyzacja 40

2. Dochody z pracy na własny rachunek 50

3. Zyski przedsiębiorstw 80

4. Dochody z czynszów 20

5. Podatki ogółem 90

6. Zasiłki dla bezrobotnych 30

7. Wynagrodzenia pracowników 100

8. Dotacje państwa dla przedsiębiorstw 10

OBLICZ:

a/. DN

b/. PNN w cenach rynkowych

c/. PNB w cenach czynników produkcji

d/. PNB w cenach rynkowych

ZAD 4.Oblicz realny (w procentach) wzrost PKB na 1 mieszkańca w latach w roku 2000 w stosunku do roku1995 mając następujące dane:

1. PKB (ceny bież.) w 1995 r. = 150 mld zł

2. PKB (ceny bież.) w 2000 r. = 400 mld zł

3. Liczba ludności w 1995 r. = 30 mln

4. Liczba ludności w 2000 r. = 40 mln

4. w latach 1995 - 2000 ceny wzrosły o 50%

ZAD 5. Wydatki państwa na zakup dóbr i usług wynoszą 200 mld zł. Transfery pieniężne z budżetu państwa stanowią 10% dochodu narodowego. Podatki ogółem stanowią 30% dochodu narodowego.

A/. Przy jakim poziomie dochodu narodowego budżet państwa znajdzie się w równowadze.

B/. Narysuj wykres przedstawiający wydatki państwa i zmiany podatków netto zachodzące pod wpływem zmian wielkości dochodu narodowego.

3 ZESTAW 7r~ ODPOWIEDZI

ZAD. 1

I . Dochód narodowy

2. Wartość dodana

3. Inwestycje

4. Funkcja oszczędności

5. Mnożnik

6. Polityka fiskalna

7. Krańcowa skłonność do importu

8. Motyw przezorności

9. Pieniądz papierowy (symboliczny)

l 0. Dochody rozporządzalne

Zad.2 1,3,5,8,9,10 - nie

Pozostałe - tak

ZAD.3

a/. DN = poz. 2 + 3 + 4 +7

DN=50+80+20+100=250

b/ PNN c. rynk. = DN + (Poz. 5 - 6 - 8)

PNN = 250 + (90 - 30 - 10) = 300

c/ PNB c. cz. pr. = DN + poz. 1

PNB = 250 + 40 = 290

d/. PNB c. rynk. = PNB-c. cz. pr. + (poz. 5 - 6 - 8)

PNB = 290 + (90 - 30 - 10) = 340

Zad.4 Realny wzrost PKB = 33,3%

Zad.5

A/ = 1000

Zad.2.Państwo wydatkuje na dobra i usługi 100 mln zł i wypłaca transfery równe 10% dochodu narodowego. Stopa podatków bezpośrednich wynosi 30%.

a/ Przy jakim poziomie dochodu narodowego budżet państwa znajduje się w równowadze?

b/ Narysuj wykres przedstawiający autonomiczne wydatki państwa i zmiany sumy podatków netto zachodzące pod wpływem zmian wielkości dochodu narodowego.

c/ W jakim przedziale wartości dochodu narodowego występuje deficyt budżetowy, a w jakim nadwyżka budżetowa.

d/ Jeżeli dla zapewnienia pełnego zatrudnienia dochód narodowy miałby wynieść 750 mln zł, to jakim saldem musiałby zamknąć się budżet państwa?

Zad.3.Poniżej przedstawiono składniki produktu narodowego brutto kraju X w 1998 r. ujętego od strony dochodów i wydatków. Wszyskie wielkości są wyrażone w mln dolarów w cenach bieżących.

Podchodząc do rachunku od strony wydatków, oblicz:

a/ PKB w cenach rynkowych, b/ PNB w cenach rynkowych

c/ PKB w cenach czynników produkcji, d/ dochód narodowy.

Podchodząc do rachunku od strony dochodowej:

e/ oblicz PKB w cenach czynników produkcji.

Wydatki konsumentów..................293 569 Subsydia państwowe..........................5 883

Czynsze..........................................27 464 Dochody netto z własn. za granicą......5 619

Wydatki konsumpcyjne państwa......91 847 Podatki od towarów i usług..............75 029

Zyski.............................................. 77 458 Amortyzacja................................ ..45 918

Wzrost zapasów................................4 371 Inwestycje w kapitale trwałym..... ..88 751

Eksport..........................................108 533 Płace............................................;292 392

Import........................................... 125 194

Zad.4.W wyniku wzrostu bazy monetarnej o 8 mln zł podaż pieniądza w gospodarce wzrosła o 32 mln zł. Oblicz wielkość gotówki w obiegu pozabankowym, przy założeniu, że wkłady na żądanie w banku wynosiły 20 mln zł, a rezerwa gotówkowa banku 2 mln zł. Zadanie rozwiąż stosując formułę mnożnika kreacji pieniądza.

Zad. 5.Zilustruj graficznie i opisz teorię konsumpcji związaną z cyklem życia.

ZESTAW 1 - ODPOWIEDZI

Zad 1.

1. Tak

2. Tak

3. Tak

4. Tak

5. Tak

6. Nie

7. Nie

8. Nie

9. Nie

10. Nie

Zad.2.

a/ 500 mln zł

c/ do 500 mln i powyżej 500 mln zł

d/ nadwyżka 50 mln

Zad.3.

a/ 461 877 mln zl

b/ 467 496

c/ 392 731

d/ 352 432

e/ 397 314

Zad.4.

M1 = H x m_k = 32 ; m_k = 32 : 8 = 4

4 = (c_p + 1) : (c_p + 0,1)

4c_p + 0,4 = c_p + 1

c_p = 0,2

c _p = C : D

C = 0,2 x 20 = 4 mln zł

Zad. 2

Poniżej wyszczególniono składniki PNB kraju X ujętego od strony dochodów i wydatków.

Podchodząc do rachunku od strony dochodowej, oblicz:

1. PKB w cenach rynkowych

2. PNB w cenach rynkowych

3. PKB w cenach czynników produkcji

4. Dochód narodowy

Podchodząc do rachunku od strony dochodowej, oblicz:

5. PKB w cenach czynników produkcji

Składniki PNB:

1. wydatki konsumentów...................................300

2. zasiłki dla bezrobotnych.....................................5

3. dochody z czynszów........................................30

4. wydatki z budżetu państwa ogółem...................90

5. dochody cudzoziemców z pracy w kraju X..........6

6. podatki ogółem.................................................75

7. zyski przedsiębiorstw........................................80

8. amortyzacja.....................................................45

9. dochody obywateli kraju X z pracy za granicą....12

10. wzrost zapasów.................................................4

11. inwestycje w kapitale trwałym...........................88

12. eksport...........................................................110

13. płace..............................................................290

14. dochody z pracy na własny rachunek...................3

15. import.............................................................125

ZAD. 3 W gospodarce zamkniętej, w której rząd nie prowadził działalności gospodarczej, podstawowe wielkości charakteryzujące popyt kształtowały się następująco:

C = 200; I = 100; c = 0,6

Po osiągnięciu równowagi rząd postanowił dokonać wydatków w wysokości G = 150, oraz wprowadził stopę podatkową t = 20%.

Oblicz dochód zapewniający równowagę w obu sytuacjach i przedstaw je na wykresie.

ZAD. 4 W gospodarce otwartej w punkcie wyjścia istnieje równowaga na rynku dóbr. Załóżmy, że eksport wzrasta o 150. Jak zmieni się dochód zapewniający równowagę i jak zmieni się eksport netto, jeśli krańcowa skłonność do konsumpcji z dochodu rozporządzalnego c'= 0,6, a krańcowa skłonność do importu m = 0,2.

ZAD. 5 Przedstaw graficznie na modelu IS-LM i opisz zjawisko wypierania wydatków sektora prywatnego przez wydatki państwa. Przyjmij najpierw, że wydatki państwa finansowane są wpływami ze sprzedaży obligacji. Co powinno uczynić państwo, aby zneutralizować efekt wypierania i uzyskać pełny efekt mnożnikowy polityki fiskalnej - odpowiedz i uzupełnij wykres.

Zad. 2

Poniżej wyszczególniono składniki PNB kraju X ujętego od strony dochodów i wydatków.

Podchodząc do rachunku od strony dochodowej, oblicz:

6. PKB w cenach rynkowych

7. PNB w cenach rynkowych

8. PKB w cenach czynników produkcji

9. Dochód narodowy

Podchodząc do rachunku od strony dochodowej, oblicz:

10. PKB w cenach czynników produkcji

Składniki PNB:

1. wydatki konsumentów...................................300

2. zasiłki dla bezrobotnych.....................................5

3. dochody z czynszów........................................30

4. wydatki z budżetu państwa ogółem...................90

5. dochody cudzoziemców z pracy w kraju X..........6

6. podatki ogółem.................................................75

7. zyski przedsiębiorstw........................................80

8. amortyzacja.....................................................45

9. dochody obywateli kraju X z pracy za granicą....12

10. wzrost zapasów.................................................4

11. inwestycje w kapitale trwałym...........................88

12. eksport...........................................................110

13. płace..............................................................290

14. dochody z pracy na własny rachunek...................3

15. import.............................................................125

ZAD. 3 W gospodarce zamkniętej, w której rząd nie prowadził działalności gospodarczej, podstawowe wielkości charakteryzujące popyt kształtowały się następująco:

C = 200; I = 100; c = 0,6

Po osiągnięciu równowagi rząd postanowił dokonać wydatków w wysokości G = 150, oraz wprowadził stopę podatkową t = 20%.

Oblicz dochód zapewniający równowagę w obu sytuacjach i przedstaw je na wykresie.

ZAD. 4 W gospodarce otwartej w punkcie wyjścia istnieje równowaga na rynku dóbr. Załóżmy, że eksport wzrasta o 150. Jak zmieni się dochód zapewniający równowagę i jak zmieni się eksport netto, jeśli krańcowa skłonność do konsumpcji z dochodu rozporządzalnego c'= 0,6, a krańcowa skłonność do importu m = 0,2.

ZAD. 5 Przedstaw graficznie na modelu IS-LM i opisz zjawisko wypierania wydatków sektora prywatnego przez wydatki państwa. Przyjmij najpierw, że wydatki państwa finansowane są wpływami ze sprzedaży obligacji. Co powinno uczynić państwo, aby zneutralizować efekt wypierania i uzyskać pełny efekt mnożnikowy polityki fiskalnej - odpowiedz i uzupełnij wykres.

ZAD.3.

Poniżej wyszczególniono składniki PNB ujętego od strony dochodowej kraju X (w mld USD):

1. Amortyzacja 10

2. Dochody z pracy na własny rachunek 25

3. Zyski przedsiębiorstw 40

4. Dochody z czynszów 15

5. Podatki ogółem 70

6. Zasiłki dla bezrobotnych 10

7. Wynagrodzenia pracowników 60

8. Dotacje państwa dla przedsiębiorstw 5

OBLICZ:

a/. DN

b/. PNN w cenach rynkowych

c/. PNB w cenach czynników produkcji

d/. PNB w cenach rynkowych

ZAD. 4 Podaż pieniądza w gospodarce, mierzona miarą M1 wynosi 210 mld zł. Zasób pieniądza wielkiej mocy = 70 mld zł. Oblicz ile gotówki znajdowało się w obiegu pozabankowym, jeśli wkłady na żądanie banków wynosiły 40 mld zł, a rezerwy gotówkowe banków = 5 mld zł. Zadanie rozwiąż wykorzystując formułę mnożnika kreacji pieniądza.

ZAD. 5 Przedstaw graficznie na modelu IS-LM i opisz zjawisko wypierania wydatków sektora prywatnego przez wydatki państwa. Przyjmij najpierw, że wydatki państwa finansowane są wpływami ze sprzedaży obligacji. Co powinno uczynić państwo, aby zneutralizować efekt wypierania i uzyskać pełny efekt mnożnikowy polityki fiskalnej - odpowiedz i uzupełnij wykres.

ZAD.3.

Poniżej wyszczególniono składniki PNB ujętego od strony dochodowej kraju X (w mld USD):

9. Amortyzacja 10

10. Dochody z pracy na własny rachunek 25

11. Zyski przedsiębiorstw 40

12. Dochody z czynszów 15

13. Podatki ogółem 70

14. Zasiłki dla bezrobotnych 10

15. Wynagrodzenia pracowników 60

16. Dotacje państwa dla przedsiębiorstw 5

OBLICZ:

a/. DN

b/. PNN w cenach rynkowych

c/. PNB w cenach czynników produkcji

d/. PNB w cenach rynkowych

ZAD. 4 W gospodarce otwartej w punkcie wyjścia istnieje równowaga na rynku dóbr. Załóżmy, że eksport wzrasta o 150. Jak zmieni się dochód zapewniający równowagę i jak zmieni się eksport netto, jeśli krańcowa skłonność do konsumpcji z dochodu rozporządzalnego c'= 0,6, a krańcowa skłonność do importu m = 0,2.

ZAD. 5 Przedstaw graficznie na modelu IS-LM i opisz zjawisko wypierania wydatków sektora prywatnego przez wydatki państwa. Przyjmij najpierw, że wydatki państwa finansowane są wpływami ze sprzedaży obligacji. Co powinno uczynić państwo, aby zneutralizować efekt wypierania i uzyskać pełny efekt mnożnikowy polityki fiskalnej - odpowiedz i uzupełnij wykres.

ZAD.3 Oblicz realny (w procentach) wzrost PKB na 1 mieszkańca w latach 1995 - 2000 mając następujące dane:

1. PKB (ceny bież.) w 1995 r. = 150 mld zł

2. PKB (ceny bież.) w 2000 r. = 400 mld zł

3. Liczba ludności w 1995 r. = 30 mln

4. Liczba ludności w 2000 r. = 40 mln

5. w latach 1995 - 2000 ceny wzrosły o 50%

ZAD.4 Wydatki państwa na zakup dóbr i usług wynoszą 200 mln zł. Transfery pieniężne z budżetu państwa stanowią 10% dochodu narodowego. Podatki ogółem stanowią 30% dochodu narodowego.

A/. Przy jakim poziomie DN budżet państwa znajdzie się w równowadze.

B/. Narysuj wykres przedstawiający wydatki państwa i zmiany podatków netto zachodzące pod wpływem zmian wielkości DN.

C/. Jaki jest stan budżetu, gdy DN = 300.

D/. Jaki jest stan budżetu, gdy DN = 1200.

ZAD. 5 W gospodarce otwartej w punkcie wyjścia istnieje równowaga na rynku dóbr. Załóżmy, że eksport wzrasta o 150. Jak zmieni się dochód zapewniający równowagę i jak zmieni się eksport netto, jeśli krańcowa skłonność do konsumpcji z dochodu rozporządzalnego c' = 0,6, a krańcowa skłonność do importu m = 0,2.

ZAD.3 Poniżej wyszczególniono składniki PNB kraju X (w mld USD):

1. Wydatki z budżetu na zakup dóbr i usług 45

2. Import 25

3. Przyrost zapasów 10

4. Transfery pieniężne z budżetu państwa 5

5. Dochody z pracy obywateli kraju X

uzyskane za granicą 20

6. Eksport 35

7. Inwestycje w kapitale trwałym 80

8. Podatki ogółem 30

9. Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję 150

10. Amortyzacja 15

11. Dochody z pracy uzyskane przez

cudzoziemców w kraju X 40

Oblicz: a/.PNB w cenach rynkowych

b/.PKB w cenach czynników produkcji

c/. dochód narodowy

ZAD.4 W gospodarce zamkniętej, w której rząd nie prowadził działalności gospodarczej, podstawowe wielkości charakteryzujące popyt kształtowały się następująco:

C = 100; I = 50; c = 0,7

Po osiągnięciu równowagi rząd postanowił dokonać wydatków w wysokości G = 50, oraz wprowadził stopę podatkową t = 20%.

Oblicz dochód zapewniający równowagę w obu sytuacjach i przedstaw je na wykresie.

ZAD.5 Jakie działania z zakresu polityki fiskalnej i pieniężnej może podjąć państwo, aby ustabilizować dochód narodowy na wysokim przeciętnym poziomie. Jak będą kształtować się relacje wydatków państwa i wydatków prywatnych w zależności od przyjętego rozwiązania.

ZAD. 3 Pewna gospodarka eksportuje dobra i usługi o wartości 100 mln USD w każdym roku. Import stanowi zawsze 20% dochodu narodowego.

A/ Przy jakim poziomie DN bilans handlowy jest zrównoważony.

B/. Narysuj wykres przedstawiający zależność importu i eksportu od dochodu narodowego.

C/ Ile wynosi eksport netto, gdy DN = 300 mln.

D/. Jaki jest stan bilansu handlowego, gdy DN = 700 mln.

ZAD 4 W gospodarce zamkniętej z udziałem państwa w punkcie wyjścia istnieje równowaga na rynku dóbr. Załóżmy, że państwo zwiększyło wydatki o 20 mld zł. Jak zmieni się dochód zapewniający równowagę, jeśli krańcowa skłonność do konsumpcji c = 0,6, a stopa podatków netto = 0,2. Odpowiedź zilustruj wykresem, przyjmując dowolne położenie początkowe krzywej popytu globalnego.

ZAD. 5 Podaż pieniądza w gospodarce, mierzona miarą M1 wynosi 210 mld zł. Zasób pieniądza wielkiej mocy = 70 mld zł. Oblicz ile gotówki znajdowało się w obiegu pozabankowym, jeśli wkłady na żądanie banków wynosiły 40 mld zł, a rezerwy gotówkowe banków = 5 mld zł. Zadanie rozwiąż wykorzystując formułę mnożnika kreacji pieniądza.

ZAD.3 Poniżej wyszczególniono składniki PNB ujętego od strony wydatkowej kraju X (w mld USD):

12. Wydatki z budżetu na zakup dóbr i usług 50

13. Import 40

14. Przyrost zapasów 30

15. Transfery pieniężne z budżetu państwa 20

16. Dochody netto z pracy za granicą 60

17. Eksport 45

18. Inwestycje w kapitale trwałym 100

19. Podatki ogółem 70

20. Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję 200

21. Amortyzacja 15

Oblicz: a/.PNB w cenach rynkowych

b/.PKB w cenach czynników produkcji

c/. dochód narodowy

ZAD.4 W gospodarce zamkniętej, w której rząd nie prowadził działalności gospodarczej, podstawowe wielkości charakteryzujące popyt kształtowały się następująco:

C = 200; I = 100; c = 0,6

Po osiągnięciu równowagi rząd postanowił dokonać wydatków w wysokości G = 150, oraz wprowadził stopę podatkową t = 20%.

Oblicz dochód zapewniający równowagę w obu sytuacjach i przedstaw je na wykresie.

Zad. 5 Podaż pieniądza w gospodarce mierzona miara M1 wynosi 180 mld zł. Baza monetarna = 60 mld zł. Oblicz jaka kwotę utrzymywały banki w postaci rezerwy gotówkowej, jeśli wkłady na żądanie banków wynosiły 40 mld zł, a gotówka w obiegu pozabankowym 10 mld zł. Zadanie rozwiąż wykorzystując formułę mnożnika kreacji pieniądza.

ZAD.3.

Poniżej wyszczególniono składniki PNB ujętego od strony dochodowej kraju X (w mld USD):

17. Amortyzacja 40

18. Dochody z pracy na własny rachunek 50

19. Zyski przedsiębiorstw 80

20. Dochody z czynszów 20

21. Podatki ogółem 90

22. Zasiłki dla bezrobotnych 30

23. Wynagrodzenia pracowników 100

24. Dotacje państwa dla przedsiębiorstw 10

OBLICZ:

a/. DN

b/. PNN w cenach rynkowych

c/. PNB w cenach czynników produkcji

d/. PNB w cenach rynkowych

ZAD.4.

W gospodarce zamkniętej z udziałem państwa podstawowe wielkości charakteryzujące popyt kształtowały się następująco:

C = 50; I = 30; G = 20; c' = 0,7

Po osiągnięciu równowagi na rynku dóbr rząd postanowił otworzyć granice dla przepływu towarów. W efekcie eksport ukształtował się na stałym poziomie X = 40, a krańcowa skłonność do importu (m) wyniosła 0,2.

Przedstaw obie sytuacje na wykresie i odpowiedz na następujące pytania:

a/. Ile wynosi dochód zapewniający równowagę w gospodarce zamkniętej i w gospodarce otwartej?

b/. Ile wynosi eksport netto w punkcie równowagi w gospodarce otwartej?

c/. Przy jakiej wielkości dochodu narodowego obie krzywe popytu globalnego przetną się.

ZAD.5

Gdy gospodarka znajdowała się w stanie równowagi, przy poziomie produkcji i dochodu równym 300, rząd postanowił zwiększyć wydatki z budżetu o 30 mln zł, a kwotę tę uzyskał podnosząc podatki. Jak w wyniku tych decyzji zmieni się poziom produkcji zapewniającej równowagę, jeśli krańcowa skłonność do konsumpcji z dochodu narodowego

c = 0,6.

9

---