Praca socjalna jako proces rozwiązywania problemu.
Praca socjalna to proces świadomy i celowy który przywraca zdolność do prawidłowego funkcjonowania bądź poprawa tego funkcjonowania. Jest to profesjonalne pomaganie.
Praca socj. zajmuję się pracownicy socjalni ludzi którzy rozwiązują problemy zaspokajające potrzeby poszczególnych klientów. Rozwiązując je tworzą politykę na szczeblu instytucji i społeczności które rozwiązuje kwestie dotyczące świadczeń z pomocy społ.
Rozwiązania problemów w podstawowym modelu pracy socj. są złożone przebiegają w kilku formach:
1analiza problemu,
2rozpatrzenie rozwiązań,
3wybrane najlepszych sposobów rozwiązania problemów i zaspokajanie potrzeb.
4ocena tych zmian.
Pracownik socj. i klient pracują wspólnie nad dokonaniem zmiany wzajemne wykorzystanie wiedzy i doświadczenia. Pracownik socj. wnosi: -wiedzę fachową, -umiejętność zachowań ludzkich (interpersonalne), - w dysponowanymi środkami danego ośrodku pomocy, metody działania zawodowego.
Klienci wnoszą: -doświadczenie własne, -wzory relacji rodzinnej i środowiskowy, inicjatywa rozwiązania problemu.
Pracownik socj. uznaje definicję problemów klienta bierze pod uwagę możliwości rozwiązania tych problemów przez samego klienta respektuje zadania klienta co do rozwiązania problemu oraz prawo do samostanowienia (bardzo ważne.) relacje polega na współpracy i partnerstwie dostrzeganie że klient jest osobą kompetentną i potrafi stawić czoło problemom.
Prac. socj. stosuje tu zasadę wzmocnienia. jednocześnie pamiętamy o prawach klienta w procesie interwencji: 1klient ma prawo wiedzieć jak wygląda problem, ma wiedzieć że jest zdolny sam do rozwiązania celów prac. socj wzmacnia klienta. Stosujemy tu kontraktowanie - może być pisemne lub ustne.
Zasadnicze założenia podstawowego modelu pracy socjalnej zorientowanego na rozwiązanie problemów:
1problemy ludzi z funkcjonowaniem społecznym mają swoje przyczyny i mogą znaleźć rozwiązanie na wszystkich poziomach społecznych. Zatem praca socjalna (interwencje) muszą również odzwierciedlać owo podejście „totalne” w sposób ogólny systemowy.
2 pole obserwacji (oceny) określać będzie pole działania pracownika socjalnego który realizuje podstawowy model pracy socjalne.
3orientacja na rozwiązywanie problemów (poszukiwanie rozwiązań) prowadzi pracownika socjalnego do korzystania ze wszystkich trzech metod jako potencjalnych środków panowania i interwencji.
4 ocena w modeli podstawowym pracy socjalnej powinna być oparta na jak najszerszych podstawach przekraczających zakres stosowania jakieś pojedynczej metody.
5 metody pracy z przypadkami pracy grupowej oraz organizacji społeczności mogą być stosowane pojedynczo, w pewnej sekwencji lub też w kombinacji w bezpośrednim działaniu. Takie podejście do działań praktycznych zaczyna się zwykle na poziomie indywidualnym rodzin małych grup i może się rozwijać na wszystkich poziomach interwencji w odniesieniu do konkretnego problemu dotyczącego funkcjonowanie społecznego.
6 osoby praktykujące pracę socjalną odpowiedzialne są za organizowanie się w rozwoju organizacyjny i doskonalenia instytucji. 7 pracownicy socjalni stosujący ogólny model muszą zajmować się zarówno procesami zmian jak i pełnić funkcje podtrzymywania struktur organizacyjnych tam gdzie pracują.
identyfikacja problemu. Definicja klienta i pracownika socjalnego.
Aby problem zidentyfikować dokładnie klienci opisują fakty wydarzenia reakcje oraz wcześniej podejmowane próby rozwiązania problemu. Zachowanie klientów do wyrażania swoich odczuć dotyczących sytuacji oraz opowiedzenie o poprzednio podejmowanych próbach poradzenia sobie z problemem jest użyteczne dla określenia całościowej wagi problemu. Aby problem zdefiniować pracownicy socjalni badają naturę oraz zakres potrzeb identyfikują inne znaczące informacje oraz badają jakie usługi oraz środki będą potrzebne.
Biorąc pod uwagę czynniki historyczne fizyczne rozwojowe emocjonalne demograficzne i organizacyjne jaki też warianty kulturowe pracownicy socjalni rozważają na ile wyrażone niepokoje są natury indywidualnej na ile zaś stanowią powszechnie spotykane cechy danego problemu. Studia społeczne są wykorzystywane na wszystkich poziomach działania jako sposób indywidualizowania informacji o kliencie w celu identyfikacji problemu. Przykłady studiów społecznych obejmują badania poszczególnych przypadków społeczności diagnozy stawiane w odniesieniu do rodzin badania społeczne.
Pracownicy socjalni muszą rozpocząć dyskusję na temat problemu wg tego jak jest on identyfikowany przez klienta badając jednocześnie czynniki o których wie sam klient , które uważa za związane z problemem zgodnie z własnymi doświadczeniami oraz te o których wiedzą pracownicy socjalni i które uważają za powiązane z problemem kierując się swoim doświadczeniem zawodowym.
Potrzebne informacje można zdobyć za pomocą badań społecznych. Wśród pytań wymagających rozważenia w zakresie badań społecznych są następujące:
*W jaki sposób klient definiuje problem?
*Jakie są granice problemu?
*Jak klient postrzega intensywność problemu?
*Jak klient postrzega czas trwania problemu?
*Jakie próby rozwiązań zawiodły?
*Na co jeszcze wpływa dany problem?
*Jakie mocne strony lub kompetencje klienta mogą być wykorzystane do zmiany sytuacji? *Jakie były wcześniejsze doświadczenia klienta z systemem pomocy społ?
*Czy klient ma nadzieję na rozwiązanie problemu?
*Na ile silna jest motywacja klienta do dokonywania zmian?
Konkretne problemy to stresy jakie wynikają z braku przystosowania osoby do jej środowiska społecznego. Ponadto jeżeli identyfikacja problemu koncentruje się na mocnych stronach klienta wtedy temat ten może z większym prawdopodobieństwem utrzyma się jako najważniejszy przez pozostałą część procesu interwencji. Gdy ustali się wspólne definicje problemu można skierować wysiłki na poszukiwanie jego rozwiązania. Problemy zdefiniowaniem przez klienta podlegają redefiniowaniu w wyniku ograniczeń nakładanych przez instytucję.
Pracownicy socjalni powinni określić na ile istnieje zgodność pomiędzy potrzebami klienta oraz celem konkretnej instytucji pomocy społecznej wymaganiami jakie należy spełnić by móc z danej formy pomocy skorzystać. Przekazywanie klientów innym instytucjom może zdarzyć się w każdym momencie procesu interwencji i może się okazać konieczne. Dlatego stosowanie do potrzeb klienci „przekazywani” są do innych instytucji aby powiązać ich z odpowiednimi środkami. Proces ten nie odbywa się bez specyficznych trudności - klienci zniechęceni odsyłaniem ich gdzie indziej mogą doświadczyć „męczenia przekazywaniem i nie próbować skorzystać z innych metod pomocy ważne jest zatem aby śledzić dalej klienta który znajduje się w „młynie przekazywania”.