729

W natłoku informacji, z którymi stykamy się każdego dnia
oraz wiedzy, którą musimy posiąść, można by się zagubić.

Człowiek został wyposażony w bardzo przydatny organ, który ma zdolność zapamiętywania. Bo co by było, gdyby nie pamięć…. Każdego dnia budzilibyśmy się i uczyli tych samych czynności, które wykonujemy obecnie automatycznie.
Jednak nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że jesteśmy w stanie przyswoić materiał znacznie bardziej obszerny i skomplikowany niż w tej chwili. Dzięki krótkim treningom możemy posiąść wiedzę, w jaki sposób uczyć się efektywniej.

Wracając do początku
Za ojca mnemotechnik, uważa się Simonidesa, który jako pierwszy wykazał, że człowiek jest w stanie zapamiętać dużą liczbę informacji. Dowód tego dał w Tesalii ok. 500 lat p. n. e., gdzie miało miejsce spotkanie biesiadne, w celu uczczenia zwycięstwa w zapasach. Wśród członków owej uroczystości był również Simonides, który w trakcie trwającej zabawy opuścił spotkanie, gdyż na zewnątrz czekali na niego przejezdni. Podczas jego nieobecności zawalił się dach budynku, uśmiercając wszystkich biesiadników. Ciała gości biesiadnych były tak zmasakrowane, że nawet krewni nie zdołali ich rozpoznać. Jednak udało się ustalić tożsamość zmarłych, właśnie dzięki Simonidesowi, który był w stanie wymienić wszystkich biesiadników z imienia i nazwiska przypominając sobie, miejsce, w którym siedziała dana osoba przy stole.

Sztuka skojarzeń
W tamtych czasach podobne zdolności identyfikowano z posiadaniem wiedzy tajemnej, były to zdolności nadprzyrodzone, wręcz magiczne; teraz wiadomo, że to naturalne zdolności mózgu, które należy jedynie odkryć i nauczyć się z nich korzystać.
Metodą, która uczy, w jaki sposób efektywniej wykorzystać wiadomości jest mnemotechnika. Jest to sztuka zapamiętywania, wykorzystująca naturalne zdolności mózgu. Na nią składa się szereg technik wspomagających proces uczenia się. Techniki te opierają się w głównej mierze na skojarzeniach, wyobrażeniach. Polegają one na włączeniu w proces zapamiętywania rodzaje wyobraźni.
Każdy człowiek ma swój sposób zapamiętywania informacji uzależniony od rodzaju wyobraźni. W zależności od tego czy potrafimy łatwo wyobrazić sobie coś wizualnie, słuchowo czy taktycznie, właśnie te zmysły można użyć do wspomagania procesów zapamiętywania.

Pamięć długiego okresu
Proces zapamiętywania składa się z bloków pamięci. Informacja, którą mamy zapamiętać trafia do pamięci sensorycznej. Następny blok to pamięć krótkiego okresu, w którym możemy zapamiętać 5-9 informacji. Naszym celem jest przekazanie informacji do pamięci mechanicznej, pamięci długiego okresu, czyli tam gdzie nasza wiedza ma zostać dłuższy czas. Gdy już taka informacja jest w naszym mózgu kolejnym etapem, do którego dążymy, to przypomnienie sobie danej wiadomości. Metodą na przypomnienie może w tym wypadku okazać się właśnie mnemotechnika.
Techniki te mogą być przydatne w nauce jak i życiu codziennym, w celu zapamiętania słówek w obcym języku czy listy zakupów, dat historycznych czy instrukcji obsługi, wykładów czy rozkładu jazdy autobusu.
Ucząc się pewnych reguł czy wyjątków od reguł np. gramatycznych nie trzeba uczyć się ich na pamięć, wystarczy metoda skojarzeniowa.

Powiedzonka
Równie skuteczna może być technika akronimów, którą można wykorzystać do zapamiętania reguł słówek języka obcego czy kolejności informacji. Dość znanym przykładem do zapamiętania kolejności planet w układzie słonecznym może być zdanie Moja Wiecznie Zapracowana MAma Jutro Sama Upiecze Nam Placki i mamy Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun Pluton. Wszelkiego rodzaju rymowanki zdają najlepiej egzamin: pamiętaj chemiku młody, wlewaj zawsze kwas do wody. Także im bujniejsza wyobraźnia tym łatwiej wymyślić dowcipny wierszyk pomocny w nauce języków czy reguł.

Łańcuszek
Technika łańcuchowa polega na kojarzeniu ze sobą kolejnych elementów, dzięki czemu możemy stworzyć pewnego rodzaju film, historie. Metoda ta jest doskonała, gdy musimy zapamiętać odpowiednią kolejność występowania poszczególnych elementów. Wyobrażając sobie jak najbardziej absurdalne sytuacje, w których pewne zdarzenia przybierają kształt właśnie elementów, które musimy zapamiętać, mamy pewność, że ich nie zapomnimy. Toteż mając listę zakupów, na której widnieje: mleko, chleb, ser, pomidory, możemy stworzyć całą historię, w której wyobrażamy sobie, że kwadratowa ekspedientka (w kształcie kartonu mleka) podaje nam chleb a potykając się o kostkę sera, upada na pomidory, itp. Im bardziej absurdalne historie tym dłużej zostaną w naszej pamięci.

Pokój rzymski
Wracając do opowieści o Simonidesie i kończąc zarazem należy wspomnieć o technice zwanej rzymskim pokojem, w którym wyobrażamy sobie pokój i meblujemy go faktami. Technika ta przydatna jest do zapamiętania kolejności wydarzeń historycznych, fabuły książek. Zaczynamy w określonym, wybranym przez nas punkcie: lampa to jedno zdarzenie, okno, nad którym wisi lampa drugie, zasłony na okno- to zdarzenie wynikające z poprzedniego, kwiatek potem fotel stojący obok okna, regał przy fotelu, biurko, szafka, itd. aż dojdziemy do początku, czyli do lampy. Im więcej szczegółów mamy tym więcej rzeczy „wstawiamy” do naszego pokoju. Przypominając sobie fakty zawsze zaczynamy od pierwszego punktu naszego pokoju, który wybieramy wg uznania. Na myśl naszego przedmiotu przypominamy sobie automatycznie, przyporządkowane temu przedmiotowi wspomnienie. Do naszego pokoju zawsze możemy wstawić kolejny element w celu poszerzeniu wiedzy. Oprócz tego naszym pokojem może być plan miasta, osoba, droga do domu, samochód, widok z okna.
Skuteczność nauki gwarantuje zrozumienie danego materiału, bo kiedy uczymy się czegoś niezrozumiałego dla nas bardzo szybko ów materiał zapominamy. Dobrze jest zaplanować system wielokrotnych powtórek.
Pamięć bywa zawodna, dlatego warto zapoznać się z mnemotechnikami, gdyż są łatwe do przyswojenia oraz przynoszą zaskakujące rezultaty.