NORMY
nakazujące - treść normy poprzedzona wyrażeniem „ nakazuje się ; niech każdy”
zakazujące - treść normy poprzedzona wyrażeniem „zakazuje się; zabrania się”
normy generalne - adresat jest wskazany za pomocą nazwy generalnej (pewna cecha wspólna grupy osób)np.:„Nakazuje się każdemu Polakowi nauczyć się hymnu polskiego”; „zakazuje się każdemu studentowi WSZiB palić papierosy”, itp.
normy indywidualne - adresat jest wskazany za pomocą nazwy indywidualne, np. „nakazuje się studentowi Janowi Nowakowi w dniu 3 XII 2008r zgłosić się do dziekanatu”; „zakazuje się Joli Beker zawsze mówić głupstwa”, itp., norma może być skierowana do grupy osób, ale osoby te muszą być wymienione z imienia i nazwiska (lista imienna)
normy abstrakcyjne- norma nakładająca na adresata obowiązek wielokrotnego zachowania się w określony sposób, np. „nakazuje się każdemu studentowi WSZiB w każdy pierwszy piątek miesiąca dzwonić do swojego promotora”, „zakazuje siękażdemu studentowi na jakimkolwiek wykładzie palić papierosy”, itp.
normy konkretne - są to normy, w których sytuację określono tak, iż z góry wiadomo, że nastąpi ona tylko raz, tzn. normą konkretną jest norma nakładająca na adresata obowiązek tylko jednorazowego zachowania w określony sposób, np. „ nakazuje się Janowi Nowakowi do końca 2008 r. jednorazowo wpłacić 100 zł na cel dobroczynny”; „zakazuje się mieszkańcom Wrocławia w dniu 13 XII 2008r. wychodzić z domów”, itp.
tetyczna - ustanowiona lub uznana przez kogoś, kto ma władzę nad adresatem tej normy
merytoryczna (materialne)- nakazują lub zakazują określonym adresatom postępować w określony sposób w określonych sytuacjach (np. norma zakazująca zabijania)
obyczajowa - przyjęta w obrębie danej zbiorowości społecznej
moralna - sposób postępowania zgodny z przyjętym systemem wartości
kompetencyjna - udziela określonemu podmiotowi określonych kompetencji (uprawnień). Jeżeli podmiot dokona tych kompetencji, to inny podmiot, podległy tym kompetencjom ma obowiązek określonego w normie postępowania , np. podmiot x złoży interpelację, to podmiot y (minister) musi w określonym czasie udzielić na nią odpowiedzi
sankcjonowana - jak postąpić w określonych warunkach
sankcjonująca - przymuszająca do posłuszeństwa wobec takiej normy pod groźbą wymierzenia sankcji za niezrealizowanie normy
bezwzględnie wiążąca - ius cogens nie ma możliwości odstąpienia od jej zastosowania, niezależnie od woli adresatów
względnie wiążąca - ius dispositivum jest możliwość odstąpienia od ich zastosowania, zastosowanie jest zależne od woli adresatów
przeciwne - zrealizowanie jednej z normy uniemożliwia zrealizowanie drugiej z nich
sprzeczne -jedna z norm nakazuje czynić to , co druga zakazuje; przekroczenie jednej z nich zawsze staje się zrealizowaniem drugiej i odwrotnie
prakseologiczna niezgodność - zrealizowanie jednej z norm niweczy skutki zrealizowania drugiej
uzasadnienie aksjologiczne - uznanie za obowiązujące norm, które nakazują postępowanie oceniane dodatnio, przy czym ocena taka uzależniona jest z reguły od hierarchii wartości przyjmowanej przez oceniającego
prawo pozytywne (stanowione) - narzucone z góry przez uprawnione do tego władze państwowe