Konspekt wiedzy niezbędnej do zaliczenia przedmiotu

międzynarodowe instytucje bezpieczeństwa

• Zagadnienia teoretyczne

1. instytucje i instytucjonalizacja

1. definicja instytucji - znać definicję wg teorii organizacji

2. definicja instytucjonalizacji - znać definicję

3. zakres podmiotowy instytucjonalizacji - potrafić wymienić 6 obszarów

4. funkcje instytucjonalizacji - potrafić wskazać ogólnie czego dotyczy każda z funkcji oraz znać sposoby oddziaływania każdego rodzaju funkcji

2. czynniki kształtujące międzynarodowe instytucje bezpieczeństwa

1. uwarunkowania środowiskowe - potrafić wymienić 4 czynniki

2. zagrożenia - potrafić wskazać 5 zagrożeń

3. wyzwania - potrafić wskazać trzy wyzwania

Ewolucja systemów bezpieczeństwa po I Wojnie Światowej

1. geneza Ligi Narodów

1. inspiracje - potrafić wymienić inspiracje i znać treść wymienionych 14 Punktów Wilsona (punkty 1-5 i 14)

2. Konferencja w Wersalu - potrafić wymienić kategorie państw i wskazać w jakim zakresie brały udział w pracach Konferencji

2. system Ligi Narodów

1. cel - wymienić 2 cele Ligi (zawarte w Preambule)

2. struktura organizacyjna Ligi:

• Zgromadzenie - wskazać kompetencje organu

• Rada Ligi - potrafić wymienić kompetencje organu oraz wskazać rodzaje członków (statusy członkowskie):

• w wypadku członków niestałych znać dane odnośnie do kadencji

• w wypadku innych kategorii członków potrafić wymienić państwa

• Sekretariat - wskazać wykonywane zadania

• Stały Trybunał Sprawiedliwości - wskazać czym się zajmował

3. osiągnięcia i słabości systemu Ligi Narodów - potrafić wymienić 4 osiągnięcia i 5 słabości

rozmywanie systemu Ligi Narodów

1. Konferencja w Genui i Traktat z Rapallo - potrafić wskazać zamierzany cel Konferencji i wiedzieć, jakie były postanowienia Traktatu

2. Traktaty z Locarno - znać postanowienia Układu Reńskiego oraz wiedzieć jakie państwa zostały objęte układami arbitrażowymi, a jakie układami rozjemczymi

3. Pakt Czterech - umieć wymienić uczestników i wskazać najważniejsze postanowienia projektu Paktu oraz wskazać czego dotyczył ostateczny tekst Układu

3. System bezpieczeństwa zbiorowego Organizacji Narodów Zjednoczonych

1. budowa systemu

1. Karta Atlantycka - potrafić wymienić 4 wolności, o które oparta była Karta i wskazać 5 idei zawartych w Deklaracji wspólnej

2. Deklaracja Moskiewska - wskazać co zapowiadała

3. Konferencja w Dumbarton Oaks - umieć wskazać co przygotowano na konferencji

4. Konferencja w Jałcie - znać co uchwalono na tej konferencji

2. system ONZ

1. cele i zasady - potrafić wymienić cele i zasady kształtujące model bezpieczeństwa (2 cele i 7 zasad)

2. struktura organizacyjna

• Zgromadzenie Ogólne - potrafić wskazać kompetencje, skład i sposób prac Zgromadzenia

• Rada Bezpieczeństwa - umieć wskazać:

• jakie państwa są stałymi członkami,

• ilość miejsc, długość kadencji i zasady wyboru członków niestałych,

• kompetencje Rady

• sposoby podejmowania decyzji w Radzie (większości).

• Rada Gospodarczo-Społeczna - umieć wskazać skład i kompetencje Rady

• Rada Powiernicza - wiedzieć czym się zajmowała

• Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości - umieć wskazać skład i kompetencje Trybunału

• Sekretarz Generalny - wiedzieć kto wybiera Sekretarza i czym się on zajmuje

3. pokojowe załatwianie sporów - umieć wymienić metody (7 metod) i wskazać rolę Rady Bezpieczeństwa w sporach

4. akcje w razie zagrożenia pokoju - umieć opisać procedurę oraz potrafić wymienić środki niewymagające i wymagające użycia sił zbrojnych

5. porozumienia regionalne zajmujące się utrzymaniem pokoju i bezpieczeństwa - znać zapisane w Karcie Narodów zasady regulujące funkcjonowanie tego typu sojuszy

4. System bezpieczeństwa Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

1. KBWE

1. etapy (fazy) - potrafić wymienić

2. koszyki KBWE

• 1 koszyk - znać 10 zasad regulujących stosu7nki międzynarodowe na kontynencie europejskim

• pozostałe koszyki - wiedzieć czego dotyczył każdy koszyk

2. OBWE

1. struktura OBWE - umieć wymienić organy polityczne (w tym typie wskazać kto wchodzi w skład każdego organu i czym on się zajmuje), administracyjne i inne

5. System bezpieczeństwa Sojuszu Północnoatlantyckiego

1. cel powstania - potrafić wymienić 3 cele powstania

2. artykuł 5 - wiedzieć jakie zapisy zawiera

3. artykuł 6 - artykuł 5 wchodzi w życie, gdy zostaną zaatakowane - wiedzieć co może zostać zaatakowane, aby pociągnąć za sobą uruchomienie procedury z artykułu 5

4. członkostwo - wiedzieć, jakie warunki musi spełnić państwo, aby zostać zaproszone do Sojuszu

5. zadania sojuszu - znać zadania NATO

6. organy NATO

1. polityczne organy kierowania

• Rada Północnoatlantycka - znać składy, w jakich obraduje i jej kompetencje

• Komitet Planowania Obronnego - znać jego skład i kompetencje

• Grupa Planowania Nuklearnego - znać jej skład i kompetencje

• Sekretarz Generalny - wiedzieć kto go wybiera i czym się zajmuje

2. organy wojskowe

• Komitet Wojskowy - znać jego skład i kompetencje

• Międzynarodowy Sztab Wojskowy - znać jego skład i kompetencje

• Głównodowodzący NATO (system dowodzenia) - znać dowództwa strategiczne

• działalność

1. Północnoatlantycka Rada Współpracy - wiedzieć kto wchodzi w skład i czym się zajmuje

2. Partnerstwo dla Pokoju - wiedzieć, jaki jest cel i znać zadania

3. Współpraca NATO-Rosja - znać zadania

4. Współpraca NATO-Ukraina - znać zadania

5. Współpraca z Państwami regionu Morza Śródziemnego - potrafić wymienić państwa uczestniczące i kompetencje (obszary zainteresowań)

• 
  
  
  
  
  

1

---