Przyczyny kryzysu społeczno - gospodarczego Europy zachodniej w XIV wieku
zatrzymanie się ekspansji handlu zachodnioeuropejskiego
zahamowanie procesu kolonizacji na prawie czynszowym
ośrodki przemysłowe przestały przejawiać tendencje rozwojowe
wojna stuletnia
załamanie się wolu domów bankowych
epidemia dżumy
przemiany w obrębie poszczególnych stanów
szlachta ziemiaństwo
nie pozbyła się dawnych przywilejów rycerskich
rozluźnienie się obyczajowości kleru
przepaść pomiędzy patrycjatem a resztą w miastach
coraz rzadziej poddaństwo
ruchy antyfeudalne
nieurodzaje