ZAGADNIENIA NA ZERÓWKĘ

POLITYKA SPOŁECZNA - AGNIESZKA KARPIŃSKA

1. Wymień i krótko opisz 3 poziomy polityki społecznej.

1) poziom międzynarodowy -

2) poziom państwowy -

3) poziom lokalny -

2. Scharakteryzuj politykę społeczną, politykę socjalną i pomoc społeczną.

Polityka społeczna- przyjęty i realizowany przez władzę publiczną i organizacje pozarządowe zespół długofalowych działań na rzecz zaspokajania potrzeb i rozwiązywania problemów społecznych.

Polityka socjalna-

Pomoc społeczna- "instytucja polityki społecznej państwa, mająca na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia.

3. Wymień wspólne cechy polityki społecznej.

- finansowana z wielu źródeł

- wielosektorowość polityki społecznej

- pluralizm społeczny

- upolitycznienie polityki społecznej

- zdecentralizowanie

4. Wymień zasady polityki społecznej.

- Egalitaryzm I sprawiedliwość społeczna

- Praworządność

- Stałość, ciągłość, długofalowa,

- Działalność polityczna

5. Wymień i opisz krótko komponenty definicji polityki społecznej.

1) działalność - dobrobyt społeczny, polityka socjalna

2) cel - dobrobyt społeczny, usamodzielnienie, społeczny rozwój

3) odbiorcy - obywatel, upośledzeni społecznie, mniejszości i uchodźcy

1 i 2 wykład

6. Wymień 5 funkcji polityki społecznej. Każdą krótko scharakteryzuj.

1) ewaluacyjna-

2) programowa-

3) prognostyczna-

4) motywacyjna-

5) normotwórcza-

7. Na czym polega konfrontacyjne i negocjacyjne ustalanie wartości w polityce społecznej?

1) konfrontacyjne

2) negocjacyjne

8. Jakie są wady strategii negocjacyjnej?

Wady strategii negocjacyjnej

- długość podejmowanych decyzji

-idą na ustępstwa

9. Wyjaśnij pojęcia: aspekt relacyjny, aspekt dystrybucyjny, zmiana dystansów, polaryzacja, relatywna deprywacja.

1) aspekt relacyjny- relacje, wzajemne zależności między poszczególnymi elementami struktury społecznej

2) aspekt dystrybucyjny- nierówny dostęp do cechy społecznej która decyduje o losach życiowych jednostki i charakterze jej relacji z otoczeniem: np. dochód, władza, wykształcenie

3)zmiana dystansów - różnice między średnią wartością danej cechy

4) polaryzacja-

5) relatywna deprywacja -

10. Opisz i scharakteryzuj według punktów omawianych na wykładzie modele polityki społecznej.

Modele polityki społecznej -

Wykład 3

11. Wyjaśnij pojęcia: doktryna, ideologia, program polityczny.

Doktryna - nauczanie, wiedza; oznacza zespół twierdzeń, założeń i dogmatów religijnych, filozoficznych, politycznych lub wojskowych. System działania, myślenia.

Ideologia - jest to powstała na bazie danej kultury wspólnota światopoglądów, u podstaw której tkwi świadome dążenie do realizacji określonego interesu klasowego lub grupowego albo narodowego.

Program Polityczny - zbiór celów i zamierzeń partii i ruchów społecznych, organów władzy i administracji państwowej oraz jednostek i grup społecznych, które chcą zdobyć władzę lub uzyskać na nią wpływ. tworzy pewien system warunkujących się i planowych działań. Jako wyraz interesów politycznych stanowi sposób komunikacji pomiędzy podmiotami polityki

12. Opisz: liberalizm, konserwatyzm, socjalizm (według punktów analizowanych na wykładzie).

Liberalizm - ideologia i kierunek polityczny według którego wolność jest nadrzędną wartością.

Konserwatyzm - orientacja, która bazuje na hasłach obrony istniejącego porządku społeczno-gospodarczego oraz zachowywania i umacniania tradycyjnych wartości, takich jak: religia, naród, państwo, rodzina, hierarchia, autorytet, własność prywatna.

Socjalizm - (łac.societas - wspólnota) - wieloznaczne pojęcie, odnoszące się do prób zmniejszenia nierówności społecznych i upowszechnienia świadczeń socjalnych, lub poddania gospodarki kontroli społecznej (poprzez instytucje państwowe, samorządowe, korporacyjne lub spółdzielcze).

Wykład 4

13. Wyjaśnij pojęcia: skuteczność, efektywność, kapitał społeczny, kontekst społeczny.

Skuteczność - Działanie skuteczne to takie, które w jakimś stopniu prowadzi do skutku zamierzonego jako cel. Miarą skuteczności jest tylko stopień zbliżenia się do celu. Nie bierzemy tu pod uwagę kosztu. Spośród składników wyniku użytecznego bierzemy pod uwagę tylko skutki przewidywane. Działanie jest minimalnie skuteczne wówczas, gdy przewidywana skuteczność jest na tyle duża, iż warto podjąć działanie (cenność skutku składnia nas do działania).

Efektywność - to rezultat podjętych działań, opisany relacją uzyskanych efektów do poniesionych nakładów. Oznacza najlepsze efekty produkcji, dystrybucji, sprzedaży, promocji. Efektywność jest przedmiotem wielu dyskusji i analiz. Możemy mówić o efektywności organizacji, kierownika itp.

Kapitał społeczny - termin z pogranicza ekonomii i socjologii, oznaczający kapitał (jako element procesu produkcji i życia w zorganizowanym społeczeństwie), którego wartość opiera się na wzajemnych relacjach społecznych i zaufaniu jednostek, które dzięki niemu mogą osiągać więcej korzyści (z ekonomicznego i społecznego punktu widzenia).

Kontekst Społeczny -

14. Opisz i scharakteryzuj według punktów omówionych na wykładzie style polityki społecznej.

Style polityki społecznej

15. Opisz i scharakteryzuj według punktów omówionych na wykładzie instrumenty polityki społecznej.

Instrumenty polityki społecznej -

Wykład 5

16. Wyjaśnij pojęcia: industrializacja, kapitał ludzki, logika uprzemysłowienia, grupa interesu.

Industrializacja - jest to proces przekształcania się społeczeństw tradycyjnych w przemysłowe dzięki wprowadzeniu gospodarki opartej na mechanizacji produkcji, kierowanej planowo przy użyciu określonych metod zarządzania, charakteryzujący się zwiększaniem odsetka osób zatrudnionych w przemyśle, standaryzacją czasu pracy, wyraźnym podziałem pracy i wzrostem heterogeniczności społeczeństwa. Procesowi temu towarzyszy przyspieszona urbanizacja, zwiększaniem się liczby grup wtórnych w stosunku do grup pierwotnych, zmniejszaniem się roli grup wspólnotowych.

Kapitał ludzki - jest to nagromadzony przez pracownika zasób wiedzy fachowej, doświadczenia i umiejętności. Dzięki niemu możliwe jest uzyskanie większych dochodów 1.

Logika uprzemysłowienia -

Grupa interesu - to grupa jednostek połączonych więzami wspólnych interesów lub korzyści, której członkowie mają świadomość istnienia tych więzów^[1]. Jej członkowie mogą brać mniej lub bardziej aktywny udział w artykulacji swoich interesów wobec instytucji państwa, starając się wpłynąć na realizację tych interesów.

17. Jaka jest rola państwa w tworzeniu polityki społecznej?

Rola :

18. Wymień 3 wady i 3 zalety naśladownictwa rozwiązań zagranicznych.

Wady

1 -

2 -

3 -

Zalety

1 -

2 -

3-

19. Wymień i krótko scharakteryzuj 3 podejścia wykorzystywane w analizach i badaniach uwarunkowań PS.

1)

2)

3)

Wykład 6

20. Wyjaśnij pojęcia: współczynnik urodzeń, przyrost naturalny, demografia, druga transformacja demograficzna.

Współczynnik urodzeń - w demografii niemianowany współczynnik określający liczbę urodzeń żywych na 1000 mieszkańców i rok.

Ur.zywe := liczba żywych urodzin w odpowiednim roku
L.ludnosci:= liczba ludności przeciętna lub w środku roku).

Przyrost naturalny - różnica pomiędzy liczbą urodzeń żywych a liczbą zgonów. Wartość dodatnia oznacza liczbę urodzeń przewyższającą liczbę zgonów, ujemna - odwrotnie.

Demografia - jest dziedziną nauki, która zajmuje się: życiem, powstawaniem i przemijaniem społeczności ludzkiej, w równej mierze jej opisem liczbowym (przyrostem naturalnym, migracjami), strukturą (wieku, płci, zawodową, narodowościową, wyznaniową), jak również jej rozmieszczeniem przestrzennym i dalszymi czynnikami, w szczególności społecznymi i socjologicznymi, które wpływają na jej zmiany. W śledzeniu i odkrywaniu praw rządzących tymi zmianami, jak również w ich prognozowaniu, demografia stosuje metody statystyczne.

Druga transformacja demograficzna -

21. Wymień podstawowe procesy demograficzne.

-

-

-

22. Jaki jest cel polityki ludnościowej?

• Cel : POPRAWA WARUNKÓW POWSTAWANIA I FUNKCJONOWANIA RODZIN

ORAZ PODNOSZENIE LICZBY URODZEŃ

• TWORZENIE WARUNKÓW SPRZYJAJĄCYCH INTEGRACJI W STARZEJĄCYM SIĘ SPOŁECZEŃSTWIE

• POPRAWA STANU ZDROWIA LUDNOŚCI I OGRANICZANIE UMIERALNOŚCI

• PROMOCJA ZDROWIA JAKO CZYNNIK POPRAWY ZDROWIA LUDNOŚCI I ZWIĄZANEJ Z NIM JAKOŚCI ŻYCIA

23. Wymień główne założenia polityki ludnościowej w Polsce.

-

-

-

-

-

24. Wymień i krótko opisz uwarunkowania i skutki zmian w procesach formowania rodziny.

25. Wymień wyzwania związane z procesem starzenia się społeczeństwa.

Wykład 7

26. Co to jest praca?

Praca - procesem złożonej aktywności fizyczno-umysłowej, której celem jest przekształcenie środowiska przyrodniczego w ten sposób, by zwiększyć szanse przeżycia gatunku ludzkiego.

27. Wymień podstawowe zasady rynku.

Zasady rynku:

28. Wymień 3 skutki wprowadzenia metod rynkowych w służbie zdrowia i edukacji.

1)

2)

3)

29. Wymień rodzaje bezrobocia.

bezrobocie frykcyjne, bezrobocie technologiczne, bezrobocie strukturalne, bezrobocie koniunkturalne, bezrobocie sezonowe, krótkookresowe, średniookresowe, długookresowe, długotrwałe, rejestrowane, ukryte,

30. Wymień 5 skutków bezrobocia.

1) niepełne zatrudnienie czynnika produkcji, jakimi są zasoby ludzkie

2) spadek dochodów społeczeństwa, skutkujący ograniczaniem globalnego popytu;

3) spadek kwalifikacji i zanikanie umiejętności u osób pozostających przez dłuższy czas bez pracy, konieczność przekwalifikowania się bezrobotnych;

4) zagrożenie patologiami społecznymi - uzależnienia, przestępczość, zjawiska dziedziczenia biedy i bezrobocia;

5) marginalizacja społeczna osób bezrobotnych, degradacja psychiczna związana z utratą poczucia własnej wartości i poczuciem apatii.

31. Wyjaśnij pojęcia: bezrobocie strukturalne, bezrobocie sezonowe.

Bezrobocie strukturalne- Wynika ze strukturalnych zmian w gospodarce w wyniku kurczenia się niektórych dziedzin produkcji i zwalniania pracowników ze względu na wiek lub zbędne już kwalifikacje (w Polsce np. w hutnictwie i górnictwie).

Bezrobocie sezonowe - to rodzaj bezrobocia, który jest uwarunkowany porą roku i związanymi z nią zmianami pogodowymi, wegetacji roślin itp. Występuje w zakładach pracy sezonowej np. w budownictwie, rolnictwie i innych.

32. Wymień przyczyny kryzysu zatrudnienia. Opisz 2.

Przyczyny :

-

-

-

-

33. Dlaczego bezrobocie ze zjawiska krótkotrwałego przekształciło się w trwały aspekt struktury społecznej, dlaczego jest to problem globalny?

34. Wymień cechy problemu globalnego.

- mają charakter światowy - dotyczą całego świata. Dotyczą prawie wszystkich krajów bez względu na osiągnięty stopień. Problemami tymi są np. wyżywienie, ubóstwo, ochrona środowiska.

- złożoność - zależą od działania wielu czynników i wzajemnych powiązań. Widoczne jest to w krajach słabo rozwiniętych - duży przyrost naturalny, który pociąga za sobą biedę, za tym z kolei idzie degradacja środowiska w celu pozyskania środków zaspokojenia potrzeb (wyżywienie)

- przedsięwzięcia muszą być wielorakie i podejmowane w skali globalnej - kraje trzeciego świata w których występuje duża stopa zgonów z powodu niedożywienia. Jest ot problem, z którym kraje te nie mogą sobie poradzić. Muszą to być przedsięwzięcia różnego typu i podejmowane także przez inne kraje

- nie rozwiązanie tych problemów doprowadzić może do katastrofy globalnej - efekt cieplarniany, powiększenie się dziury ozonowej. Jeden kraj nie jest w stanie rozwiązać tych problemów, z kolei ich nie rozwiązanie może mieć tragiczne skutki dla całego świata

Wykład 8

35. Wyjaśnij pojęcie poziom życia.

Poziom życia - stopień zaspokojenia potrzeb wynikających z konsumpcji wytworzonych przez człowieka dóbr materialnych i usług, stopień zaspokojenia potrzeb materialnych i kulturalnych przy istniejącej infrastrukturze umożliwiającej to zaspokojenie.

36. Jakie są źródła zamożności?

37. Wymień rodzaje mierników zamożności.

38. Wyjaśnij pojęcia: PKB (podaj rodzaje), HDI, minimum socjalne, minimum egzystencji.

PKB - pojęcie ekonomiczne, Produkt krajowy brutto (PKB) - jest to łączna wartość wyrażona w pieniądzu końcowych dóbr i usług wytworzonych w danym kraju w danym roku, jest to suma wartości dodanej wytworzonej przez wszystkie przedsiębiorstwa w danym kraju (rodzaje-nominalny, realny, potencjalny)

HDI -

Minimum socjalne - wskaźnik określający koszty utrzymania gospodarstw domowych na podstawie "koszyka dóbr" służących do zaspokojenia potrzeb bytowo-konsumpcyjnych na niskim poziomie.

Minimum egzystencji - koszyk dóbr, niezbędnych do podtrzymania funkcji życiowych człowieka i sprawności psychofizycznej. Uwzględnia on jedynie te potrzeby, których zaspokojenie nie może być odłożone w czasie, a konsumpcja niższa od tego poziomu prowadzi do biologicznego wyniszczenia i zagrożenia życia

11

---