Wydział Lekarski

kierunek Lekarski

PARAZYTOLOGIA

I. Jednostka prowadząca: Katedra Biologii Medycznej

II. Kierownik dydaktyczny: dr hab. Alina Woźniak, prof. UMK

III. Rok I, liczba godz. og. 30

IV. Liczba i forma zajęć z podziałem na semestry:

Sem. I wykł. 15 godzin, ćwicz. 15 godzin, seminarium 0 godzin

Sem. II wykł. 0 godzin, ćwiczenia 0 godzin, seminarium 0 godzin

V. Forma zaliczenia przedmiotu: Zaliczenie na ocenę

VI. Punkty ECTS: 2

VII. Tematy zajęć: Pasożytnictwo jako zjawisko ekologiczne. Ewolucja układu pasożyt-żywiciel. Pochodzenie złożonych cykli rozwojowych pasożytów. Inwazja pasożytów i choroby inwazyjne. Podstawy diagnostyki parazytologicznej. Pobieranie i przechowywanie materiału do badań parazytologicznych. Metody badań koproskopowych. Badanie krwi. Metody badań płynu mózgowo-rdzeniowego, śliny i żółci, treści dwunastnicy, moczu i wydzieliny dróg moczowo-płciowych. Wykorzystanie materiału z punkcji i biopsji do diagnostyki chorób pasożytniczych. Metody immunologiczne: serologiczne, aglutynacyjne, immunofluorescencyjne, precypitacyjne i testy skórne. Cykle rozwojowe wybranych pierwotniaków, płazińców, nicieni oraz stawonogów. Inwazyjne dla człowieka formy lub stadia rozwojowe wybranych pasożytniczych pierwotniaków, helmintów i stawonogów. Epidemiologia, etiologia i przebieg kliniczny chorób inwazyjnych. Rozpoznawanie i zwalczanie chorób pasożytniczych. Znaczenie alergogenne i toksyczne pasożytów. Rozpoznawanie na podstawie budowy najczęściej spotykanych pasożytów człowieka: pierwotniaków, płazińców, nicieni oraz stawonogów.

VIII. Piśmiennictwo:

1. Kadłubowski R., Kurnatowska A. (red.): Zarys parazytologii lekarskiej. PZWL, Warszawa, 2001.

2. Lonc E. (red.): Parazytologia w ochronie środowiska i zdrowia. Volumed, Wrocław, 2001.

3. Dziubek Z., Januszkiewicz J.: Choroby zakaźne i pasożytnicze. PZWL, Warszawa, 2010.

4. Golvan Y: Atlas parazytologii. Volumed, Wrocław, 2000.

HARMONOGRAM ĆWICZEŃ

Z PRZEDMIOTU "PARAZYTOLOGIA"

DLA STUDENTÓW I ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO

Lp.	Temat	Data
1. 2. 3. 4. 5.	Protozoologia cz. 1. Pierwotniaki układu moczowo-płciowego i pokarmowego. Protozoologia cz. 2. Pierwotniaki krwi i tkanek. Płazińce. Pasożyty układu pokarmowego i krwionośnego. Nicienie. Pasożyty układu pokarmowego i krwionośnego. Arachnoentomologia lekarska.	02.10.2012 gr. 1, 2, 7, 8 08.10.2012 gr. 3, 4, 5, 6 09.10.2012 gr. 1, 2, 7, 8 15.10.2012 gr. 3, 4, 5, 6 16.10.2012 gr. 1, 2, 7, 8 22.10.2012 gr. 3, 4, 5, 6 23.10.2012 gr. 1, 2, 7, 8 29.10.2012 gr. 3, 4, 5, 6 30.10.2012 gr. 1, 2, 7, 8 05.11.2012 gr. 3, 4, 5, 6

Zakres tematów:

Ćwiczenie 1

Temat: PROTOZOOLOGIA CZ. 1. PIERWOTNIAKI UKŁADU MOCZOWO-PŁCIOWEGO I POKARMOWEGO.

1. Inwazje pierwotniaków pasożytniczych:

• Trichomonas vaginalis

• Entamoeba histolytica

• Giardia lamblia

• Balantidium coli

a) biologia

b) występowanie

c) etiologia, przebieg choroby i objawy

d) diagnostyka i leczenie

2. Obserwacja mikroskopowa preparatów:

• Trichomonas vaginalis - trofozoit

• Entamoeba histolytica - trofozoit, cysta

• Giardia lamblia - trofozoit, cysta

3. Wykonanie rysunków spod mikroskopu:

• Trichomonas vaginalis - trofozoit

• Entamoeba histolytica - trofozoit, cysta

• Giardia lamblia - trofozoit, cysta

Ćwiczenie 2

Temat: PROTOZOOLOGIA CZ. 2. PIERWOTNIAKI KRWI I TKANEK.

1. Inwazje pierwotniaków pasożytniczych:

• Trypanosoma gambiense

• Plasmodium vivax

• Plasmodium falciparum

• Toxoplasma gondii

• Naegleria fowlerii

• Leishmania donovani

• Leishmania tropica

• Trypanosoma cruzi

a) biologia

b) występowanie

c) etiologia, przebieg choroby i objawy

d) diagnostyka i leczenie

2. Obserwacja mikroskopowa preparatów:

• Trypanosoma gambiense - trypomastigota, epimastigota

• Plasmodium vivax - postać pierścienia, schizont/merozoity

• Plasmodium falciparum - postać pierścienia, gametocyt

• Toxoplasma gondii - trofozoit

• Naegleria fowlerii - trofozoit

• Leishmania donovani - amastigota

• Leishmania tropica - promastigota

• Trypanosoma cruzi - trypomastigota

3. Wykonanie rysunków spod mikroskopu:

• Trypanosoma gambiense - trypomastigota, epimastigota

• Plasmodium vivax - postać pierścienia

• Plasmodium falciparum - gametocyt

• Toxoplasma gondii - trofozoit

• Leishmania tropica - promastigota

Ćwiczenie 3

Temat: PŁAZIŃCE. PASOŻYTY UKŁADU POKARMOWEGO I KRWIONOŚNEGO.

1. Inwazje przywr i tasiemców:

• Fasciola hepatica

• Clonorchis sinensis

• Paragonimus westermani

• Schistosoma haematobium

• Diphyllobothrium latum

• Taenia saginata

• Taenia solium

• Echinococcus granulosus

a) biologia

b) występowanie

c) etiologia, przebieg choroby i objawy

d) diagnostyka i leczenie

2. Obserwacja mikroskopowa preparatów:

• Fasciola hepatica - postać dorosła, jajo, miracidium

• Schistosoma haematobium - postać dorosła, jajo, furkocerkaria

• Diphyllobothrium latum - człon maciczny, jajo

• Taenia saginata - człon maciczny

• Taenia solium - jajo

• Echinococcus granulosus - protoskoleks, postać dorosła

3. Wykonanie rysunków spod mikroskopu:

• Fasciola hepatica - postać dorosła, jajo

• Schistosoma haematobium - jajo, furkocerkaria

• Diphyllobothrium latum - człon maciczny

• Taenia saginata - człon maciczny

• Taenia solium - jajo

• Echinococcus granulosus - protoskoleks

Ćwiczenie 4

Temat: NICIENIE. PASOŻYTY UKŁADU POKARMOWEGO I KRWIONOŚNEGO.

1. Inwazje nicieni pasożytniczych:

• Enterobius vermicularis

• Ascaris lumbricoides

• Trichuris trichiura

• Trichinella spiralis

• Wuchereria bancrofti

• Onchocerca volvulus

a) biologia

b) występowanie

c) etiologia, przebieg choroby i objawy

d) diagnostyka i leczenie

2. Obserwacja mikroskopowa preparatów:

• Enterobius vermicularis - postać dorosła, jajo

• Ascaris lumbricoides - przekrój poprzeczny, jajo

• Trichuris trichiura - postać dorosła, jajo

• Trichinella spiralis - larwy w mięśniach

3. Wykonanie rysunków spod mikroskopu:

• Enterobius vermicularis - postać dorosła

• Ascaris lumbricoides - przekrój poprzeczny, jajo

• Trichuris trichiura - jajo

• Trichinella spiralis - larwy w mięśniach

Ćwiczenie 5

Temat: ARACHNOENTOMOLOGIA LEKARSKA.

1. Biologia i znaczenie w medycynie wybranych stawonogów:

• Sarcoptes scabiei

• Ixodes ricinus

• Blatella germanica

• Pediculus humanus

• Phthirus pubis

• Cimex lectularius

• Anopheles maculipennis

• Culex pipiens

• Musca domestica

• Glossina palpalis

• Pulex irritans

2. Obserwacja mikroskopowa preparatów:

• Sarcoptes scabiei - postać dorosła, wycinek skóry z pasożytem

• Ixodes ricinus - postać dorosła, larwa

• Pediculus humanus - postać dorosła, jajo

• Cimex lectularius - postać dorosła

• Anopheles maculipennis - aparat gębowy, larwa

• Culex pipiens - aparat gębowy

• Pulex irritans - postać dorosła

3. Wykonanie rysunków spod mikroskopu:

• Sarcoptes scabiei - postać dorosła

• Ixodes ricinus - postać dorosła

• Pulex irritans - postać dorosła

Tematy wykładów z przedmiotu „Parazytologia”

1. Historia rozwoju parazytologii.

2. Pasożytnictwo jako zjawisko ekologiczne.

3. Rodzaje pasożytów i żywicieli.

4. Ewolucja układu pasożyt-żywiciel.

5. Pochodzenie złożonych cykli rozwojowych pasożytów.

6. Inwazja pasożytów i choroby inwazyjne.

7. Pierwotniaki pasożytnicze - budowa i rozwój.

8. Biologia i chorobotwórczość wybranych pierwotniaków występujących u człowieka.

9. Płazińce - budowa i rozwój.

10. Biologia i chorobotwórczość wybranych przywr i tasiemców występujących u człowieka.

11. Nicienie - budowa i rozwój.

12. Biologia i chorobotwórczość wybranych nicieni występujących u człowieka.

13. Stawonogi - budowa i rozwój.

14. Biologia i znaczenie w medycynie wybranych gatunków owadów i pajęczaków.

15. Stawonogi alergogenne.

16. Podstawy diagnostyki parazytologicznej: pobieranie i przechowywanie materiału, metody badań koproskopowych, badanie krwi, metody immunologiczne.

17. Epidemiologia zarażeń pasożytniczych.

REGULAMIN DYDAKTYCZNY

ZAJĘĆ Z PRZEDMIOTU "PARAZYTOLOGIA"

DLA STUDENTÓW KIERUNKU LEKARSKIEGO

2012/2013

Nazwa jednostki dydaktycznej - Katedra Biologii Medycznej

Nazwisko kierownika dydaktycznego - dr hab. n. med. Alina Woźniak, prof. UMK

Nazwa przedmiotu - Parazytologia

I. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu:

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zaliczenie ćwiczeń oraz uzyskanie minimum 60% punktów z zaliczenia końcowego.

Zdobycie podczas ćwiczeń co najmniej 85 pkt daje możliwość zwolnienia z zaliczenia końcowego, natomiast uzyskanie w trakcie ćwiczeń 80-84 pkt umożliwia studentowi przystąpienie do zaliczenia końcowego w terminie zerowym.

Zaliczenie końcowe ma formę testu i obejmuje zagadnienia omawiane na ćwiczeniach i wykładach oraz zawarte w piśmiennictwie obowiązkowym.

Zaliczenie końcowe w terminie zerowym ma formę ustną.

Student, który nie uzyska zaliczenia końcowego, zgodnie z regulaminem studiów, ma jedną szansę poprawy.

II. Forma i warunki zaliczenia ćwiczeń /pracowni:

Warunkiem zaliczenia ćwiczeń z przedmiotu „Parazytologia” jest uzyskanie minimum 54 pkt. Maksymalna liczba punktów możliwa do zdobycia podczas ćwiczeń wynosi 90. Na liczbę tę składają się:

• 5 zaliczonych kolokwiów wejściowych 5 x 10 pkt = max. 50 pkt

• 1 zaliczony referat/prezentacja = max. 20 pkt

• sprawozdanie z ćwiczeń w formie dokumentacji w zeszycie 5 x 4 pkt = max. 20 pkt

Kolokwia wejściowe przeprowadza się na początku każdych ćwiczeń i obejmują one materiał dotyczący tematu bieżących zajęć. Pierwsze kolokwium wejściowe odbywa się na pierwszych ćwiczeniach i obejmuje treści ujęte w programie nauczania dla pierwszych ćwiczeń. Student zobowiązany jest do zapoznania się z materiałem zawartym w programie nauczania przedmiotu i przygotowania się do ćwiczeń zgodnie ze wskazanym piśmiennictwem. W przypadku kolokwiów wejściowych obowiązuje tylko jeden termin zaliczenia, bez możliwości poprawy.

Prezentację należy przygotować w formie multimedialnej w programie PowerPoint (wersja PowerPoint 1997-2003). Prezentacja opracowań odbywa się na zajęciach wyznaczonych studentowi przez asystenta prowadzącego grupę. Prezentacja nie podlega poprawie.

Sprawozdanie z ćwiczeń należy przygotować w formie dokumentacji w zeszycie, z postaci odpowiednio opisanych rysunków wszystkich preparatów mikroskopowych oglądanych w czasie zajęć. Zeszyt należy zdać asystentowi prowadzącemu grupę do końca ostatnich ćwiczeń.

Nieobecność nieusprawiedliwiona studenta na zajęciach wiąże się z brakiem możliwości zdobycia punktów za dane ćwiczenia (z kolokwium wejściowego i za sprawozdanie) oraz brakiem możliwości odrobienia ćwiczeń. Student, który z przyczyn usprawiedliwionych opuścił zajęcia, ma obowiązek odrobić zaległości po uzgodnieniu z asystentem prowadzącym grupę. W przypadku opuszczenia dwóch i więcej ćwiczeń nie ma możliwości ich odrobienia.

---