Karta podatkowa to najprostszy sposób płacenia podatków, który nie wymaga prowadzenia skomplikowanej księgowości, a rachunki wystawia się tylko na żądanie klienta. Kwota tego podatku podawana jest w rozporządzeniu naczelnika urzędu skarbowego i w danym roku składkowym ma określoną z góry wysokość. To niewątpliwie kolejna korzyść z wyboru karty- z wyprzedzeniem podana nam zostaje informacja o wielkości podatku. Nie wiemy jednak, jakie będą nasze dochody- czy nie niższe niż podatek, który, niezależnie od uzyskanych przychodów, musimy zapłacić.  

Dla kogo karta podatkowa?

Karta podatkowa to alternatywna postać podatku dochodowego od osób fizycznych (zryczałtowanego, czyli o stałej wielkości). Uprawnione do korzystania z niej są spółki cywilne osób fizycznych oraz osoby fizyczne prowadzące indywidualną działalność gospodarczą.

Możliwość rozliczania się w formie karty podatkowej nie dotyczy wszystkich podatników prowadzących działalność gospodarczą. Na mocy ustawy z dnia 20.11.1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, mogą z niej kaorzystać ci podatnicy, którzy prowadzą działalność:

1. usługową lub wytwórczo-usługową, określoną w części I tabeli stanowiącej załącznik nr 3 do ustawy, w zakresie wymienionym w załączniku nr 4 do ustawy - przy zatrudnieniu nie przekraczającym stanu określonego w tabeli,

2. usługową w zakresie handlu detalicznego żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami, z wyjątkiem napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% - w warunkach określonych w części II tabeli,

3. usługową w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi - w warunkach określonych w części III tabeli, z wyjątkiem handlu paliwami silnikowymi, środkami transportu samochodowego, częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, ciągnikami rolniczymi i motocyklami oraz z wyjątkiem handlu artykułami nieżywnościowymi objętego koncesjonowaniem,

4. gastronomiczną - jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% - w warunkach określonych w części IV tabeli,

5. w zakresie usług transportowych wykonywanych przy użyciu jednego pojazdu - w warunkach określonych w części V tabeli,

6. w zakresie usług rozrywkowych - w warunkach określonych w części VI tabeli,
   7) w zakresie sprzedaży posiłków domowych w mieszkaniach, jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% - w warunkach określonych w części VII tabeli,

7. w wolnych zawodach, polegającą na świadczeniu usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego - w warunkach określonych w części VIII tabeli,

8. w wolnych zawodach, polegającą na świadczeniu usług weterynaryjnych, w tym również sprzedaż preparatów weterynaryjnych wymienionych w pozycjach: 24.42.13-70, 24.42.21-65, 24.42.21-69, 24.42.23-40 ex oraz 24.41.51-90.30 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, w związku ze świadczonymi usługami - w warunkach określonych w części IX tabeli,

9. w zakresie opieki domowej nad dziećmi i osobami chorymi - w warunkach określonych w części X tabeli,

10. w zakresie usług edukacyjnych, polegającą na udzielaniu lekcji na godziny - w warunkach określonych w części XI tabeli.

Z tabelami, w których zamieszczono opis warunków składających się na wysokość podatku oraz wykaz specjalności objętych kartą podatkową można zapoznać się w załączonym dokumencie zawierającym tekst ustawy (Załącznik nr 3). Jak widać, lista rodzajów działalności podlegających tej formie opodatkowania jest obszerna. W wykazie specjalności ujętych jako działalność usługowa lub usługowo- wytwórcza znajdziemy m.in.: usługi ślusarskie, rusznikarskie, kowalskie, zegarmistrzowskie, w zakresie elektromechaniki (z wyjątkiem dźwigowej, chłodniczej i pojazdowej), szewskie, rusznikarskie, itd. Tabela usług zawiera 95 pozycji.

Na kwotę płaconego podatku ma wpływ nie tylko rodzaj działalności, ale również wielkość miejscowości, w której jest ona prowadzona oraz liczba pracowników. Na przykład za prowadzenie fryzjerstwa damskiego zapłacimy w miejscowości poniżej 5 tysięcy mieszkańców 98 złotych podatku- pod warunkiem, że nie zatrudniamy pracowników. Gdy będzie u nas pracowała jedna osoba- wysokość podatku ulegnie podwyższeniu do 258 zł. Natomiast za taką samą działalność w miejscowości od 5 do 50 tysięcy mieszkańców musimy odprowadzić do urzędu skarbowego 112 złotych (zatrudnienie jednego pracownika: 288 zł). W jaki sposób rodzaj prowadzonej działalności wpływa na kwotę podatku, można zbadać na przykładzie różnicy pomiędzy należnościami podatkowymi za usługi fryzjerstwa damskiego i męskiego. W przypadku działalności prowadzonej w miejscowości powyżej 5 tysięcy mieszkańców, podatek od usług świadczonych dla mężczyzn jest o około 20 % niższy. Popularność usług i cena za ich wykonane decydują więc o kwocie zobowiązań wobec urzędu skarbowego.

Plusy i minusy korzystania z karty podatkowej

Rozliczanie w formie karty podatkowej jest korzystne w przypadku, gdy prowadzona przez nas działalność gospodarcza przynosi niewielkie dochody, a koszty ich uzyskania są również niskie. Dodatkową zaletę stanowi brak obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych, składania zeznań podatkowych, deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy, chociaż na żądanie klienta należy wystawić fakturę. Firmy, których roczny obrót nie przekracza 10 000 euro, są zwolnione z podatku VAT.

Podatnicy, którzy wybrali kartę podatkową, nie muszą prowadzić ewidencji środków trwałych, posiadać rachunku bankowego- mogą rozliczać się w formie gotówkowej.

Mimo wskazanych zalet wybór tej zasady rozliczeń z fiskusem narzuca wiele ograniczeń, gdyż nie można:

- prowadzić innej pozarolniczej działalności gospodarczej (zakaz ten nie dotyczy pracy na etacie i prowadzenia gospodarstwa rolnego) poza zgłoszoną przez podatnika do rozliczenia w formie karty,

- korzystać z usług innych zakładów i przedsiębiorstw (poza usługami specjalistycznymi),

- stosować ulg i odliczeń, w tym także wspólnego opodatkowania małżonków czy preferencyjnych zasad dla samotnych rodziców,

- pomniejszać kwoty karty o odpowiednią stawkę procentową ustaloną dla ubezpieczeń społecznych, z wyłączeniem składki zdrowotnej (rekompensuje się tylko 7,75% podstawy jej wymiaru).

Jeżeli nasz małżonek prowadzi działalność gospodarczą o podobnym zakresie, korzystamy z usług osób, których nie zatrudniamy, liczba naszych pracowników jest większa od określonej w ustawie- nie możemy rozliczać się w formie karty podatkowej.

Sposoby rozliczania się z fiskusem: karta podatkowa.

O tym należy pamiętać

 Gdy zdecydowaliśmy się na płacenie podatków według zasad karty podatkowej, powinniśmy pamiętać o kilku ważnych terminach. Na złożenie wniosku o opodatkowanie w omawianej formie mamy czas do 20. stycznia (jeżeli zmieniamy sposób rozliczeń z fiskusem), w przypadku rozpoczynania działalności gospodarczej- przed jej podjęciem (PIT-16).

Karta podatkowa przechodzi na następne lata. Oznacza to, że jeśli w terminie do 20. stycznia nie zgłosimy rezygnacji z opodatkowania na tych zasadach, ulegnie ona niejako automatycznemu przedłużeniu. Jeśli w ten sposób rozlicza się spółka cywilna, do zgłoszenia omawianej zmiany wystarczy wniosek jednego ze wspólników. Zrzeczenie się opodatkowania kartą możliwe jest dopiero w roku następnym; nie dotyczy ono sytuacji zawieszenia działalności- uchroni nas to przed płaceniem podatku, ale nie uwolni od składek na ubezpieczenie społeczne (ZUS).

W związku z działalnością rozliczaną w formie ryczałtu nie prowadzimy prawie wcale księgowości, ale czasem możemy wystawić fakturę VAT. Jej kopię powinniśmy przechowywać przez 5 lat.

Kwotę podatku, pomniejszoną o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, wpłacamy na konto właściwego urzędu skarbowego do 7. dnia danego miesiąca- za miesiąc poprzedni, zaś za grudzień- do 28. grudnia roku podatkowego.

Do 31. stycznia następnego roku należy złożyć w urzędzie skarbowym deklarację (PIT-16 A), w której wykazuje się składki zdrowotne zapłacone w poszczególnych miesiącach i odliczone od karty podatkowej.

---