Leki nasenne
Dożylne środki znieczulenia ogólnego
Leki podawane dożylnie wywołujące kontrolowany ,odwracalny stan zniesienia świadomości
Docierają z prądem krwi do mózgu
Szybkość wystąpienia działania zależy od krążenie ramię- mózg/10 - 15 sek..
wydłużone u osób starszych, z zaburzeniami krążenia,
Dożylne środki znieczulenia ogólnego
Czas działania zależy od właściwości leku, oraz od właściwości osobniczych:
1.aktywności metabolicznej gł.wątroby, nerek
2.zapotrzebowania osobniczego/ większe u osób uzależnionych od alkoholu, nadużywających leki uspokajające, leczonych lekami psychiatrycznymi
Dożylne środki znieczulenia ogólnego
+
1.szybkie wyłączenie świadomości
2.przyjemne dla pacjenta
3.prosty sposób podawania/dożylnie/
4.brak skażenia atmosfery Sali operacyjnej
Dożylne środki znieczulenia ogólnego
/-/
1.Brak /w większości/ działania p/bólowego
2.Konieczność uzupełniania ich działania podawaniem leków p/bólowych
3.Łatwość przedawkowania
4.Przy szybkim podaniu - możliwość regurgitacji/ pacjenci zagrożeni/
Dożylne środki znieczulenia ogólnego
Sposoby podawania
1.pojedyncze wstrzyknięcie tzw.bolus
2.powtarzane dawki
3.wlew ciągły
Kiedy?
1. wprowadzenie do znieczulenia ogólnego
2. krótkotrwałe znieczulenie dożylne
3.sedacja/ uspokojenie/ przy zabiegach diagnostycznych, małych operacyjnych
4.podstawowe do dużych zabiegów/ stały wlew tzw.TIVA/
Inne wskazania
Leczenie przeciwdrgawkowe
Leczenie przeciwobrzękowe mózgu/ po urazach, w stanach drgawkowych,zapalnych, nowotworowych/
Siła działania
Budowa chemiczna
Dawka
Szybkość rozkładu leku
Przemiana materii chorego
Indywidualna wrażliwość na lek
Podział:
Barbiturany
Ethomidat
Ketamina
Propofol
Dormicum
Relanium
Barbiturany
Pochodne siarkowe lub tlenowe kwasu barbiturowego
Duże powinowactwo do tkanki tłuszczowej/dobra rozpuszczalność/
Zastosowanie: krótkodziałające
Działanie: postać wolna , nie związana z białkami
Barbiturany
Sen podobny do fizjologicznego
Po przedostaniu się do mózgu/krążenie ramię - mózg/
Potem redystrybucja do innych narządów
Barbiturany
Objawy:
1.uśpienie po 1-2 min/brak reakcji na głos, zanik odruchu rzęskowego/
2.sen trwający 3- 10 min
3.sen ponarkotyczny/ pacjent podsypiający, reagujący na głos,dający się wybudzić
W ciągu 1 min= 15% podanej dawki ulega rozkładowi w organizmie
Barbiturany
1.Wywoływanie uśpienia
2.Działanie p/drgawkowe
3.Działanie depresyjne na krążenie/ spadek RR ,zwolnienie tętna - przejściowe/
4.Osłabiają oddychanie
5.Możliwość wywoływania skurczu krtani, czkawki/ przy bolesnych manipulacjach ,przy zbyt płytkim uśpieniu/
Barbiturany
Metabolizowane w wątrobie
Nie działają przeciwbólowo !!!!!!!!
Thiopental
Inne nazwy:Trapanal,Pentothal
Pochodna siarkowa kw.barbiturowego
Występuje jako biały proszek
Po rozpuszczeniu:żółty roztwór
Stosowany w roztworach 2,5 %
Silnie drażni żyły przy podaniu dotętniczym - niedokrwienie, martwica,
Thiopental
Sposób rozpuszczania:
0,5 g =500mg / 20 ml
250 mg/10 ml
2,5%
Thiopental
/+/ 1.szybkie uśpienie
2.sen spokojny ,bez objawów pobudzenia CUN
3.dość szybkie budzenie
4.rzadko wymioty
5.rozpuszczalny w H2o
5.możliwość szybkiego pogłębienia anestezji
Thiopental
/-/
depresja krążenia/bradykardia, zmniejszenie oporu naczyń obwodowych -spadek RR,działanie kardiodepresyjne
2.depresja oddychania
3.nasilenie odruchów krtaniowych, gardłowych
4.kumulacja powtarzanych dawek
5.długie utrzymywanie się wysokiego stężenia we krwi
6.działanie miejscowo drażniące
7.zwiększenie wrażliwości na ból
8.zmniejszenie przemiany materii
9.zmniejszenie ruchów perystaltycznych
Thiopental
Zastosowanie:
Indukcja znieczulenia:
3 - 5 mg/kg c.ciała /bolus/
Znieczulenie krótkotrwała, sedacja :
3 - 5 mg/kg c.ciała + dawki powtarzane/w zależności od reakcji pacjenta, jego metabolizmu/
Thiopental
Działanie p/drgawkowe:
1,5 - 2 mg.kg c.ciała/unikanie depresji oddechowej, lepiej dawkę uzupełniać/ podawanie jako bolus
0,5- 2,0 mg/kg c.ciała/godz.
p/drgawkowo i przeciwobrzękowo w stanie drgawkowym, w urazach mózgu wlew ciągły
Tzw.śpiączka barbituranowa/stały wlew barbituranu - protekcja tkanki mózgowej po urazach
↓ Przepływu mózgowego, ↓ zużycia O2 o ok..35% ↓ICP
Thiopental - przeciwskazania
Porfiria
Astma oskrzelowa
Wstrząs
Tamponada serca
Osoby starsze ze znaczną miażdżycą
Duża utrata płynów
Interakcje
Nasilenie depresyjnego działania alkoholu, innych leków nasennych, uspokajających
Metohexital - Brietal
3x silniejszy od Thiopentalu mniejsza kumulacja, szybsze budzenie
Mniejsza depresja krążenia, mniej drażni żyły
Bardziej_ objawy przejściowego pobudzenia motorycznego CUN
Dawkowanie :1 mg/kg c.ciała
Roztwór 1%
Hypnomidat - Ethomidat
Pochodna imidazolowa
Działa hamująco na twór siatkowaty w pniu mózgu
Zalety
Działa szybko i krótko nasennie
Silnie działa p/drgawkowo
Szybkie budzenie , bez snu ponarkotycznego
Nie działa depresyjnie na układ krążenia
Nie kumuluje się
Hypnomidat - Ethomidat
Szybko metabolizowany
Nie uwalnia histaminy
Słabe działanie depresyjne na układ oddechowy
Zmniejsza przepływ mózgowy,ICP,zużycie O2 przez tkankę mózgową
Hypnomidat - Ethomidat
Wady:
1.Brak działania analgetycznego
2.Ból przy podawaniu
3.Mioklonie, drżenia mięśniowe
4.Nudności, wymioty/ stosunkowo rzadko/
5.Zmniejszenie przepływu wątrobowego przy dłuższym podawaniu
6.Zmniejszenie wydzielania hormonów nadnerczy/kortyzolu - osłabienie odpowiedzi immunologicznej/
7.zmniejszenie przeżycia erytrocytów
Hypnomidat
Dawkowanie:
0,15 - 0,3 mg/kg c.c
Amp.20 mg = 10 ml
2 mg/1 ml
Podawanie bez rozpuszczenia
Jako postać lipidowa tzw.Lipuro/białe/mleczne/ mniej drażni żyły
Hypnomidat - Ethomidat
Wskazania:gł.pacjenci z chorobami układu krążenia, ze spadkiem RR
1.indukcja znieczulenia
2. do krótkotrwałych zabiegów chirurgicznych /z lekiem p/bólowym /
3.w znieczuleniach ambulatoryjnych
4.do kardiowersji
Ketamina - Calypsol
Pochodna fencyklidyny
Wywołuje stan: tzw anestezję zdysocjowaną/ różne działanie w różnych obszarach mózgu/
Działanie znieczulające
Działanie przeciwbólowe/nie znosi bólu trzewnego/
Ketamina - Calypsol
Podawana drogą dożylną, domięśniową, donosową
Po podaniu dożylnym:utrata przytomności i zniesienie bólu powierzchownego przez ok..10 min
Po podaniu domięśniowym:po ok.5 min trwa ok. 25 min
Występuje stan pomroczny, mogą wystąpić omamy, halucynacje
Ketamina - Calypsol
Zalety:
Działanie przeciwbólowe
Możliwość podawania drogą domięśniową/osoby upośledzone umysłowo,dzieci/
Zachowanie odruchów obronnych gardłowych ,krtaniowych
Brak działania depresyjnego na układ oddechowy
Brak działania depresyjnego na układ krążenia
Możliwość powtarzanego, wielokrotnego podawania w krótkim czasie
Ketamina - Calypsol
Wady:
1.Wzrost RR,↑tętna
/ uwalnianie amin katecholowych/
2.Wzrost ICP,IOP
3.Możliwość wywoływania omamów słuchowych wzrokowych,działanie halucynogenne /cisza ,spokój przy podawaniu leku, wcześniej Relanium ,Dormicum, Thiopental mała dawka/
4.Możliwość wywoływania drgawek
5.Nadmierne ślinienie, nadwrażliwość krtani/skurcz krtani/
6.Działanie katatoniczne/wzrost napięcia mięśniowego/
Ketamina - Calypsol
Zastosowanie;
1.monoanestetyk :zabiegi któtkotrwałe, bolesna zmiana opatrunków, oparzenia , wypadki masowe,operacje plastyczne, trudny dostęp dożylny
2.indukcja znieczulenia:pacjenci z dużym ryzykiem operacyjnym we wstrząsie, wykrwawieni
3.dawki subanestetyczne: repozycje złamań, zabiegi stomatologiczne
Ketamina - Calypsol
Dawkowanie:
Domięśniowo:
5 - 10 mg /kg c.c
Dożylnie : 0,5 - 2 mg/kg c.c
Dawki subanestetyczne 0,5 - 1 mg /kg c.c
Ketamina - Calypsol
Przed podaniem Ketaminy :
Podanie np.Dormicum 1,5 - 3 mg iv /zmniejszenie działania halucynogennego
U dzieci: Atropina - 0,005 - 0,01 mg/kg c.c
zmniejszenie wydzielania śliny,
Ketamina - Calypsol
Fiolki:
20 ml= 200 mg
1 ml= 10 mg
10 ml=500 mg
1 ml=50 mg
Propofol- Diprivan
Pochodna alkilofenolowa
Jako biała substancja lipidowa
Zalety:
Działa szybko nasennie,/utrata przytomności po 30 - 50 sek./
Działa krótkotrwale 4-6 min
Nie daje okresu pomrocznego
Nie kumuluje się
Nie uwalnia histaminy
Obniża metabolizm, przepływ mózgowy
Propofol- Diprivan
Wady:
1.Nie działa przeciwbólowo
2.Silnie drażni żyły przy podawaniu
3.Powoduje depresję krążenia: spadek RR, bradykardię
4.Przejściowy bezdech, następnie hyperwentylacja
5.Ruchy mimowolne, skurcze mięśni
6.halucynacje, zaburzenia widzenia w okresie budzenia
Propofol- Diprivan
Zastosowanie:
1.krótkotrwałe znieczulenie/ z lekiem przeciwbólowym - ambulatorium ,stomatologia,
2.sedacja -znieczulenia przewodowe,MNA,zabiegi diagnostyczne, pacjenci w OIT
3.indukcja znieczulenia
4.TIVA - podawanie w ciągłym wlewie dożylnym
Propofol- Diprivan
Przeciwwskazania:
1.małe dzieci< 3 lat
2.starsi > 65 rż /ostrożnie/
3.pacjenci z chorobami układu krążenia
4.pacjenci chorujący na padaczkę
Propofol- Diprivan
Zasady podawania:
1.powoli iv
2.wcześniej mała dawka Lignokainy do żyły, bezpośrednio przed podaniem leku/zmniejszenie drażnienia żyły/
3.dobrze przepłukać żyłę po podaniu leku
Propofol- Diprivan
Dawkowanie:
dożylnie 2,0 - 2,5 mg/kg c.c
u osób starszych: 1,25 mg/kg c.c
przy wlewie: 11 mg/kg c.c/ godz./znieczulenie
Sedacja w OIT :50 mikro/kg c.c/godz.
Propofol- Diprivan
Ampułki 20 ml= 200 mg
1 ml= 10 mg
1% emulsja tłuszczowa
Bez rozpuszczania
Dormicum -Midazolam
Pochodna benzodwuazepin
Działa silnie uspokajająco,przeciwdrgawkowo, daje niepamięć wsteczną
W większych dawkach działa nasennie
Dormicum -Midazolam
Zalety:
Brak działania hamującego na układ krążenia , oddechowy
Nie drażni tkanek, rozpuszcza się w tłuszczach, wodzie
Szybko metabolizowany
Zmniejsza przepływ krwi przez mózg, zmniejsza ICP,
Nie zmienia IOP
Nie wpływa na wątrobę
Dormicum -Midazolam
Wady:
Reakcje paradoksalne, pobudzenie/dzieci, osoby starsze/
Nadmierna sedacja- depresja oddechowa, spadek RR
Dormicum -Midazolam
Zastosowanie:
1.premedykacja
2.Sedacja/ uzupełnienia znieczulenia przewodowego, zabiegi diagnostyczne/
3.”Conscious sedation”
4.Indukcja znieczulenia ogólnego
5.przeciwdrgawkowo
Dormicum -Midazolam
Dawkowanie:
Premedykacja:
0,05 - 0,07 mg/kg c.c im ,iv
7,5 - 15 mg
Indukcja znieczulenia:
0,2 -,3 mg/kg c.c
Dormicum -Midazolam
Tabl.7,5 mg 15 mg
Ampułki: 5 mg, 15 mg, 50 mg
Relanium - Diazepam
Pochodna benzodwuazepin
Długi okres półtrwania, metabolizm zależny od funkcji wątroby
Nasila działanie alkoholu,innych leków nasennych
Zalety:
Uspokojenie
Działanie przeciwdrgawkowe
Nie powoduje nudności, wymiotów
Słabo działa depresyjnie na układ krążenia, oddechowy
Relanium - Diazepam
Wady:
Brak działania przeciwbólowego
Obniżenie napięcia mięśniowego
Nasilenie działania depresyjnego na ośrodek oddechowy z lekami p/bólowymi narkotycznymi
Drażniące działanie przy podawaniu dożylnym
Długi czas utrzymywania się we krwi
Okres pomroczny długi
Różna indywidualna wrażliwość
Relanium - Diazepam
Zastosowanie:
1.Premedykacja
2.Uspokojenie przy zabiegach diagnostycznych, małych zabiegach operacyjnych
3.Leczenie drgawek/również przy przedawkowaniu leków miejscowo znieczulających
4.Leczenie pobudzenia przy urazach czaszkowo-mózgowych, patologiach śródczaszkowych
5.Indukcja znieczulenia
6.Ułatwienie prowadzenia wentylacji mechanicznej w OIT
Relanium- Diazepam
Premedykacja:
doustnie 5 - 10 mg
Dożylnie/przeciwdrgawkowo:
10 mg iv
Indukcja znieczulenia :
0,2 mg -0,4 - 0,5 mg/kg c.c