Ustrój polityczny Włoch
Ustrój polityczny Demokracja parlamentarna
Ustrój demokratyczny, republika z dwuizbowym parlamentem (kadencja pięcioletnia)
Izba Deputowanych (630 miejsc)
Senatem (315 miejsc)
Obie izby parlamentu wybierane są w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, w głosowaniu tajnym. 75% mandatów w obu izbach obsadzane jest większościowo w okręgach jednomandatowych, 25% proporcjonalnie w okręgach wielomandatowych. Jest 27 sztucznie wytyczonych okręgów w wyborach do Izby Deputowanych, a w wyborach do Senatu okręgami są regiony.
Głową państwa jest Prezydent Republiki wybierany na 7 letnią kadencję przez Zgromadzenie Narodowe - wspólnie obradujące obie izby parlamentu, wraz z reprezentantami regionów (1 z Valle d'Aosta, z pozostałych 19 regionów po 3).
Ustrój państwa można określić jako odmianę systemu parlamentarno-gabinetowego, w której wzmocniono jednak rolę prezydenta - dysponuje on na przykład swobodnym prawem desygnowania premiera - co jest istotne w systemie wielopartyjnym; a w przypadku dymisji rządu może jej nie przyjąć i rozwiązać parlament.
Spis treści [schowaj] |
[Edytuj]
Uprawnienia
[Edytuj]
powołuje Premiera;
na wniosek Premiera powołuje i odwołuje rząd;
obsadza szereg stanowisk państwowych;
jest szefem sił zbrojnych;
powołuje 5 członków Trybunału Konstytucyjnego;
przewodniczy Najwyższej Radzie Sądownictwa;
przewodniczy Najwyższej Radzie Obrony;
nadaje odznaczenia państwowe;
akredytuje i przyjmuje przedstawicieli dyplomatycznych;
opiniuje projekty ustaw;
posiada prawo weta w stosunku do ustaw uchwalonych przez parlament;
zarządza wybory do parlamentu;
zarządza referendum;
jest nieodpowiedzialny politycznie;ale podlega odpowiedzialności prawnej, jeżeli dopuści się zdrady stanu lub pogwałcenia konstytucji. Może być postawiony w stan oskarżenia przez parlament, bezwzględną większością głosów.Skargę rozpatruje i osądza Trybunał Konstytucyjny, powiększony o 16 członków powołanych w drodze losowania spośród obywateli spełniających warunki wybieralności do Senatu.
kieruje orędzia do parlamentu;
ratyfikuje umowy międzynarodowe;
ma prawo łaski;
promulguje ustawy;
ma prawo rozwiązania parlamentu (obydwu lub tylko jednej izby)
ogłasza stan wojny uchwalony przez parlament
???
[Edytuj]
Rada Ministrów Włoch
zarządza administracją publiczną;
prowadzi politykę państwa;
jest odpowiedzialna przed parlamentem;
przedkłada parlamentowi do akceptacji program polityczny;
koordynuje działalność ministerstw;
posiada inicjatywę ustawodawczą;
wydaje akty z mocą ustawy;
zabezpiecza porządek publiczny oraz bezpieczeństwo państwa
ponosi odpowiedzialność polityczną i prawną
kontrasygnuje akty prawne;
[Edytuj]
określa politykę państwa;
kieruje pracami rządu;
kontrasygnuje akty prawne;
stoi na czele licznych komisji;
zwołuje posiedzenia Rady Ministrów;
[Edytuj]
Parlament Włoch
posiada inicjatywę ustawodawczą (art. 76);
uchwala ustawy i inne akty prawne;
uchwala wotum zaufania/nieufności dla rządu;
współdziała w wytyczaniu linii polityki państwa;
kontroluje bieżącą politykę rządu;
wybiera prezydenta na wspólnym posiedzeniu - co 7 lat,w glosowaniu tajnym.Prezydent zostaje wybrany, jeżeli uzyska większość 2/3. Jeżeli nie dojdzie do wyboru w 1 lub 2 głosowaniu, to przy 3 wymagana jest tylko większość względna
może postawić prezydenta w stan oskarzenia, jeżeli ten dopuści się zdrady stanu lub nie dokona wierności konstytucji
powołuje 5 członków Trybunału Konstytucyjnego;
powołuje część składu Najwyższej Rady Sądownictwa;
uchwala regulamin wewnętrznego funkcjonowania każdej z izb;
uchwala budżet;
rozpatruje sprawozdania z realizacji budżetu;
występuje z interpelacjami i zapytaniami do rządu;
powołuje komisje śledcze.
[Edytuj]
Trybunał Konstytucyjny Włoch
rozpatruje oskarżenia wniesione przeciwko prezydentowi republiki;
rozstrzyga spory kompetencyjne między władzami państwa, państwem a regionami, oraz między regionami;
bada zgodność z konstytucją ustaw i innych aktów prawnych;
od decyzji TK nie ma odwołań;
[Edytuj]
Sądownictwo Włoch
Sędziowie pokoju
Sądy pretora
Trybunały
Sądy przysięgłych
Sądy apelacyjne
Najwyższy Sąd Kasacyjny
Najwyższa Rada Sądownictwa
[Edytuj]
Włoskie partie polityczne
Forza Italia (FI)
Demokraci Lewicy (Democratici di Sinistra, DS)
Sojusz Narodowy (Alleanza Nazionale, AN)
Liga Północna (Lega Nord, LN)
Odrodzenie Komunistyczne (Rifondazione Comunista, RC)
Włoska Partia Ludowa (Partito Popolare Italiano, PPI)
Federacja Zielonych (Federazione dei Verdi)
Włoska Partia Socjalistyczna (Partito Socialista Italiano, PSI)