Kultura Luboszycka
4 fazy: 1 B2B wpływy P i W, grzebienie 1 jednolite sprzączki D, I i II gr zapinek, ostrogi krzesiwa, jamowe ciałopale, kopczyki ziemne i stele, kurhany, kręgi kamienne, kurhany z nasypem kamiennym,
2. C1 puchary na nóżce, naczynia wazowate, trzy ucha, amfory, kubki z uchem karbowanym kanciasty,
powiązania skandynawskie
sprzączki D i G
zapinki V8 IIwschodnie, VI1 VII4, okucia końca pasa J, klamerki esowate, szpile, umba, ostrogi, miecze, noże, zapinki
cmentarze warstwowe
3. naczynia na kole C2 cmenatrze warstwowe
z brzegiem do wewnątrz, naczynia prowincjonalne rzymskie, sprzączki E, ostrogi, zapinki VI, TOPORY, wisiorki koszyczkowate, ceramika piętrowa, wisiorki dwustożkowate,
4 D1 zanik kultury zapinki Niemberg
Miecz z Grabic Natalis Malibus groty inskrustowane srebrem
Szkieletowe, głowa N
Osady halowe długie domy 6x30, pólkoliste zakońćzenie, zrembowa konstrukcja, hodowla i rolnictwo,
BURGUNDOWIE
Krąg Nadłabski
LONGOBARDZI, SWEBOWIE
Węzeł swebski
NRD i Czechy
WOR - POP i jamowe, trochę inhumacji
Ceramika z radełkiem, meander, mało mieczy, ale broń ogólnie jest
Postjastorf B2->
Longobardzi: rozdzielnopłciowe cmentarzyska
Naczynia misowate-schalen urnen
MOR-porzucenie czesci cmenatrzysk i załozenie nowych
Zanika radełko, popularyzacja misowatych
Mniej broni C2
Śr Niemcy Turyngia bogate groby szkieletowe
Ceramika koło i ręczna
Grupa Nimberg C3 D zapinki z jaskółczym ogonem
Czechy: charakterystyczne ozdoby typu Kerbschmitt
Schalenurnen, bogate pochówki szkieletowe, grupa winorzycka
Misowate zdobione na załomie typ Prentonice
GRUPA PÓŁNOCNO KARPACKA
Osady i strefa sr Dunaju i SE Europy
Zakopane
Kultury germańskie reńsko wezerwkie
Mało wiadomo, bieda straszna, zwłaszcza MOR
Sama ceramika, prawie brak broni, ciałopal
reńsko westfalska Chankowie
nad śr wezerą Cheruskowei
nad górna wezerą i fuldą Chattowie
Strasburg nad Renem pewna odmienność, bogatsze cmentarze, mało ciałopal,, ozdoby, przedmioty po 50 r ne wcielone do Rzymu, romanizacja
Kultura Puchowska
Latenizacja, NW Słowacja, NE Morawy, dorzecze górnej wisły. Osady wzdłuż rzek Turca, Orawa, Horu, Nitra. fazy: protofaza I (Halstaat) faza II MOPR cerama grafitowana i malowana, faza III B2 zanik, stanowisko góra zamkowa w Cieszynie, Puchow, Trencin, Izdebno, Liptowska Mara. W tym ostatnim cos w rodzaju umocnionego grodu z barbakanem, wieżami. Aleja brukowana z palami, pełno siekanych kości. Kultura górska, dlatego materiał osadniczy spłynął. Znane osady obronne, osady, brak cmentarzysk. W Wojnach Markomańskich opowiedziała się po stronie Rzymu, w nagrodę wyprowadzono ich do S Panonii (kolumna Marka Aureliusza). Ceramika toczona i ręczna, uchwyty guzki, duze naczynia zasobowe, chropowacone i miotełkowane. Własne monety. Narzędzia żelazne, kosy i tak dalej. Importy Terra Sigilata, monety rzymskie i celtyckie. Domy dwuizbowe
KOTYNOWIE
Kultura kurhanów zachodniobałtyjskich
Od Halstaatu D, aż do końca. Do pasłęki, Niemna, Kaliningrad, SW Litwa. Krąg kultur strefy leśnej, Fazy: 1 HD, 2,3 śr Laten, 4 schyłek zanik części terytoriów MOPR, potem OWR sobie trwa. Grupy: zachodnio mazurska, wysoki rozwój techno, wschodniomazurska - niewielka, neolit, kamień i krzemień, odporna na wpływy.
Sambijska - od brązu pogrzebowe rytuały, sprzedaż bursztynu, latenizacja (metal).
Cerama ręczna, kuliste dna, więcej brązu niż żelaza, naszyjniki, wisiorki, koła szprychowe, ADEG zapinki, ostrogi, naszyjniki ze stempelkowatymi zakończeniami, szpile pastorałowate. Stanowisko Rembielino, kontakty z Jastorfem, zapinki kulkowe, szpile z poprzeczną płytką, ze skrzydełkami. Mało paciorków i zapinek, mało importów. Wycinane brzegi grotów
Kurhany koliste i łodziowate, ciałopal POP i jamowe.
Sambijska - wkopywanie pochówków w nasyp kurhanu, skrzynia kamienna.
Osiedla obronne, małe 5-8 domów, grody rodowe dwóch typów: wyżynne otoczone wałami, palafitowe, otoczone palisadą, na platformach. Gospodarka wypaleniskowa, uprawa i hodowla. Zwłoki z jeziora Drwęcko, dziewczynka. Świadectwo diety. Rybołóstwo, zbieracto, łowiectwo.
Odlewnictwo brązowe i żelazne (MOPR).
Bałtowie
Od OWR zanikają kurhany, zostają płaskie cmentarzyska birytualne.
Ceramika ręczna od B2 zdobnictwo zoo i antro. Duża wydętośc brzuśća, ucha piętrowe, rzadki ornament, naczynia dwustożkowate,
Sambia - handel bursztynem, rzymianie robili ich w konia na cenach, paciorki.
Kultura bogaczewska
Pochówki żywcem koni pod ludźmi, męskie groby z bronią, tarcze prostokątne, szpile kobiece z brązowymi tarczkami, importy, cmentarzyska proste, ciałopal przykryty misą lub płaskim kamieniem.
Sambia, Dolkeim - Kourowo
Kontakty z wielbarem, kobiece groby bransolety wezowate i wezykowate, handel bursztynem, szkło, klamerki esowate, meskie broń. Kamienne kregi, kurhany małe, groby szkieletowe od Głowa N, od B2 płaskie ciałopal rzadko jamowe,, opakowania organiczne, kamienne bruki, sztylet rzymskiego ekwity
Grupa Nadodrzańska
A1-A2 Pomorze Zachodnie
Odłam Jastorfu
Warta Noteć, Parsęta, Dolna Odra
Geneza pomorska, LB, wymeiszana z jastorfem
MOPR zanik na korzyść oksywskiej
Groby jamowe
Szpile ze skrzydełkami
Naszyjniki, zapinki
Znane cmenatrzyska, osady słabo zbadane
MOPR POP resztki stosu, jamowe (powiazania z P), wyposażenie ubogie, kobiece, brak broni i narzędzi, stele, bruki kamienne
Brzeźnik - czterokołowy wóz!
Grupa Olsztyńska
Odłam kurhanów zachodniobałtyjskich, od II poł V wieku, do VII wieku, urny okienkowe, pochówki koni pod grobami męskimi, Galindowie co wrócili z południa Europy, efektowne zapinki, kontakty dalekie, Kosewo, Tumiany, Nowinka, Kielary, płaskie cmentarzyska jamowo-popielnicowe
GALINDOWIE
Grupa Lubuska
Ziemia lubuska, Łużyce, S Brandenburgia, E Saksonia, N Dolny Śląsk, dorzecze Odry. B2B-OWL
Ornament meander schodkowaty, chropowacenie, resztki stosu, cechy P i nadłabskie. 3 fazy: 1 B1 Obecność elementów nadłabskich, 2 B2 +P, 3 B2/C1-C1 +P+W
Flasze, ciałopalenie, resztki stosu i czyste, jamowe i POP, obramowanie kamienne i stele, mało szkieletów, wyposażenie: ozdoby i przybory, części stroju (pas, zapinki), nożyce, klucze, krzesiwa, uzbrojenie, umba, groty, noże,
ręczna ceramika
flasze, naczynia zdobione w górnej części poj. Listwami plastycznymi jak w P, naczynia beczułkowate i dwustożkowate, zdobione radełkiem kołem zębatym, swastyki, schodki, pola linii rytych,
figury brązowe w bagnach (Niemcy), zwarta zabudowa osad, domy słupowe, 1-2 nawy, półziemianki, spichlerze, hodowla, rolnictwo, piece chlebowe, bruki, wapienniki. POCHÓWKI PSÓW kultowe, wisiorki gruszkowate
Grupa Tyniecka
Koegzystencja latenu i Przeworskiej
Osady i obiekty półziemiankowe, domy słupowe, zachodnia małopolska, 2 połowa II wieku pne+przełom er.
Zarna rotacyjne, prześliki, ceramika malowana, szkło, bursztyn, pochówki zwierząt, obiekty wannowate trudne do interpretacji.
Kraków Mogiła, Iwanowice, Skarb monet celtyckich z Gorzowa
Grupa Gubińska
Obie strony Nysy Łużyckiej
Zachód od Głogowa nad Odrą
LB, Jastorf C, wcześniej pomorska,
Zapinki kulkowe munzingen, ze zwierzęcą główką, kulkowe, A.
Jednodzielne klamry taśmowate,
Misy formy garnczkowate, kubki
3 fazy: I szersze wylewy, II węższe, III B i C zapinki, szersze garnki, wpływ P.
Zanik, napływ plemion germańskich, ucieczka na zachód
Szczypce, brzytwy, klamry, naczynia odwrotnie gruszkowate, ornament iksy w kwadracie obok siebie, groby jastorfskie, jamowo POP nakryte misą lub kamieniem, kobiecy inwentarz dla wszystkich
Ozdoby i elementy, na końcu też narzędzia.
Cmentarz w Luboszycach, droga cmentarna, stosy pogrzebowe Domonowice, budynki słupowe, plecionkowe, 60 metrów kwadrat, pomieszczenia, palenisko, jamy 3x3,
Bydło świnia,
Produkcja żelaza
Kultura Polinesti-Łukaszewka
Odprysk jastorfski w Rumunii
Podłoże geodackie, przyszli z Gubińskiej, Brandenburgii i Saksonii.
Polinesti 50 grobów, Łukaszewka 20. Cmentarzyska
A1 odmienne groby jastorfskie nakryte misą, elementy stroju, wyjątkowo narzędzia. Zapinki kulkowe stopniowate, taśmowate klamry
3 fazy 1,2 A1 do A2 częściowo, 3 zapinki Geszfifte
Zapinki ABDE
Paciorki szklane
Zabytki jastorfskie Galaneti, naszyjnik koronowaty
Wilki ogniowe
Podkładki gliniane pod ołtarzyk, paleniska, swastyki i meandry
Ceramika grafitowa,
Ratacau elementy uzbrojenia, miecz, kolczuga
PENCYNOWIE BASTARNOWIE
Kultura Zarubieniecka
LC1 do B2
Śr i górne dorzecze dniepru,
3 grupy: Poleska, środkodnieprzańska i górnodnieprzańska,
geneza z pomorskiej i groby kloszowe, polesie i wołyń
fibule trójkątne!
5 grup, brązowe
ceramika wpływy jastorfu
ręczna, amfory greckie z Rodos,
rzadkie klamry do pasa, są bransolety i pierścienie.
Osady i cmentarze
Amulety i szpile, zapinki podkowiaste, łańcuszki rzadko, bransolety, pierścionki
Paciorki import znad morza czarnego
Noże sierpy, broń, groty strzał nawet z zadziorem
INWENTARZ czysty, nie był na stosie
Ciałopal jamowy, czasem szkielety
Osady obronne
Czaplin - domy słupowe i pół ziemianki
PLEMIONA BAŁTYJSKIE raczej nie słowianie
Kultura Czerniachowska
Od C1 Teren W ukrainy po Rumunię. Ceramika ręczna, toczona i amfory czarnomorskie. Bibelknotfibeln - zapinki z guzkami. Falista listwa plastyczna w górnej części brzuśca.
Sintana de muresz jest podobną kulturą
Kosy, narzędzia żelazne, radła. Handel z masłomeczem i dalej z wielbarem.
Powstała poprzez wpływy wielbaru.
Lunule, amulety Thora,
Zniszczona przez Hunów, ale enklawy funkcjonowały do D3
Czerniachów pod kijowem C2 początek
Cemantrzyska birytualne, więcej szkieletów, dobra gospodarka
Ornament metopowy
OSTROGOCI
Blachowate zapinki OWL z rombem na nóżce i półkolem na główce
Wisiorki toporkowte
SZKŁO!
Słynna pracownia szklarska w Komarowie
Eksport naczyń do Weklic?
Szlifowane owale
Pólziemianki 20 metrów żarna rotacyjne, produkcja żelaza
Grupa Dębczyńska
C1- początek VI wieku
Dębczyn osada i cmentarz
Wpływy wielbaru i Nadłabia, Skandynawskie tez
Strefa B
Pomorze śr, NC, pojezierze kaszubskie
Przekraczaja odre
Bibelknotfibeln
Zapinki Wiesbaden
Kilka grobów książęcych
Białenczino
Bogaty inwentarz
Cynowy talerz
Atti Attius łyżka srebrna
Pierścienie, zapinki,
Żegolino kolejny grób, podobny
Cynowe wiaderko
Grabów k. Łobzy metalowa misa, czerpak, cedzidło, czarka szklana grzebień
Lubieszewo! To samo, Wołągiewicz i Machaj
Jama ze spalonym ziarnem, budowla halowa 80 metrów, pusty plan na środku, brukowany, piec chlebowy,
Gospodarka produkcja rolna, uprawa pszenicy, bydło, świnia
Hunowie
Znani Rzymowi od I wieku
375 słynny atak
deformowali głowy pod hełm
walka podjazdowa, łuk refleksyjny, miecz obosieczny (czasem jednosieczny), pochówki męskie z bronią, damskie z zapinkami, bransoletami. Pochówki w drewnianych skrzyniach, kurhany
Strzelanie z konia
Pochodzenie Mogolskie
Religia: szamanizm, drzewo życia, ptaki drapieżne (orły), brak większych cmentarzysk.
Przyczyna najazdu: klimat, Alarowie
Rzymianie ich nie uważali za ludzi