![]() | Pobierz cały dokument zestawienie.kompletne.zestawienie.materialu.doc Rozmiar 92 KB |
ISTOTA I POJĘCIE KONSTYTUCJI
Termin konstytucja pochodzi od łacińskiego słowa constituere co oznacza :ustanawiać, urządzać. Już od początku dziejów czynności organów państwowych zmierzają do określenia ustroju politycznego.
Dziś wskazać można na różne znaczenie terminu konstytucja;
- jest on używany czasem w znaczeniu socjologiczno-politycznym na określenie faktycznego układu sił politycznych istniejących w danym państwie, decydującego o treści prawa.
W tym znaczeniu (tzn. KONSTYTUCJA FAKTYCZNA) konstytucję posiada każde państwo niezależnie od istniejącego systemu politycznego i od istnienia w nim konstytucji pisanej.
- używany jest także na określenie całokształtu norm prawnych mających za przedmiot ustrój polityczny państwa, bez względu na ich charakter prawny i formę aktów prawnych, w których są zawarte. Przykładem takiej konstytucji, określanej mianem KONSTYTUCJI MATERIALNEJ (MATERIALNOPRAWNEJ) jest np. Konstytucja Wlk.Brytanii.
Pod pojęciem konstytucja najczęściej rozumie się akt pisany, konstytucję w znaczeniu formalnym definiując ja jako :
USTAWA ZASADNICZA ZAWIERAJĄCA NORMY O NAJWYŻSZEJ MOCY PRAWNEJ, REGULUJĄCE PODSTAWY USTROJU POLITYCZNEGO I SPOŁECZNEGO.
Konstytucję w tym znaczeniu może stanowić kilka ustaw o szczególnej mocy prawnej, ściśle ze sobą związanych i tworzących całość(formalnoprawna) np. Konstytucja III Republiki Francuskiej z 1875r., tzw.Mała Konstytucja RP z 1992 r.)
Pierwsze konstytucje powstawały jako element ograniczenia władzy monarszej. Poprzez spisanie zasad organizacji i funkcjonowania aparatu państwowego uniemożliwiono powrót do absolutyzmu, zapewniono pewną równowagę między władzami.
Konstytucja jako opis ustroju władz państwowych i zasad ich funkcjonowania - walor organizacyjny.
Konstytucja jako wyznaczenie granic, poza które władze też nie mogą wykraczać - walor gwarancyjny.
Nawiązywano w ten sposób do koncepcji umowy społecznej , traktując konstytucję jako pisany wyraz tej umowy. Konstytucja reguluje ustrój władz państwowych .Znaczenie konstytucji jako aktu wyznaczającego granice działania państwa i jego organów.
RODZAJE KONSTYTUCJI :
1. Konstytucje pisane - ujęte w formę aktu lub aktów normatywnych
2. Konstytucje niepisane - oparte na prawie zwyczajowym, konwenansach konstytucyjnych i procesach sądowych ( Wlk.Brytania)
W zależności od mocy prawnej konstytucji w stosunku do aktów zwykłych :
1. Konstytucja sztywna - to taka,która posiada wyższą moc prawną od ustaw zwykłych; ustawy te nie mogą zmieniać konstytucji i muszą być z nią zgodne- wokół tej zasady powstało tzw. sądownictwo konstytucyjne.
![]() | Pobierz cały dokument zestawienie.kompletne.zestawienie.materialu.doc rozmiar 92 KB |