40.a

J. Sławiński: Wypowiedź literacka a wypowiedź filozoficzna - trzy kwestie i jedna ponadto

3 sytuacje, w których pojawia się kwestia wypowiedzi literackiej a wypowiedzi filozoficznej:

1. utwory przesunęły się z filozofii do poezji - zjawisko występujące i w synchronii i w diachronii. Tylko niektóre teksty ulegają przekwalifikowaniu. Utwory opisywane ze zwróceniem uwagi na ich „przeszłość”; literackość jest tu niekompletna;

2. interpretator chce wydobyć z dzieła treści filozoficzne (wysłowione lub domyślne) - by wydobyć cytaty - myśli filozoficzne. Ale takie cytaty w oddzieleniu od dzieła tracą swój sens. Też tu poszukiwanie treści filozoficznych w warstwie znaczeniowej;

3. historyk literatury chce zrekonstruować podstawy filozoficzne prądu literackiego. Filozoficzny fundament miałby umożliwić pojawienie się zbioru literackiego.

• dla filozofii i literatury charakterystyczne jest wymykanie się lokalizacjom,

• obie odgrywają różne role, mogą być traktowane jako zjawiska z patologii mowy,

• obie są „głodem języka” (Gadamer),

• nie da się ich na stałe umiejscowić w mowie.

---