Filozofia Nauki
Definicja Nauki czyli ogół instytucji badawczych i kształcących. Nauka to system sądów które prowadzą działalność badawczą. Nauka jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania cywilizacyjnego. Nauka rozstrzyga i szuka odpowiedzi na pewne aspekty.
Scjentyzm to reakcja na niedocenianie nauki. Scjentyści uważali że nauka jest jedynym wartościowym rodzajem wiedzy. Sądzili że nauka jest w stanie rozwiązywać wszystkie problemy nurtujące człowieka. Uznawali nauki przyrodnicze za najważniejsze w poznawaniu świata.
Różnice między nauka a wiedzą potoczną :
Wiedza potoczna:
*słabe usystematyzowanie
*apologetyczność
*mała samokontrola
*mała moc prognostyczna
*niski stopień prawdziwości
*niewielka zawartość informacyjna
Nauka:
*bardziej krytyczna
*bardziej teoretyczna
*bardziej usystematyzowana
*wiele wyjaśnia
*pozwala przewidywać
Podział nauk na nauki formalne(aprioryczne, dedukcyjne) i realne (indukcyjne i aposterioryczne)
Aprioryczne nauki logiczne i matematyczne, zawierają one twierdzenia pierwotne.
Dedukcyjne są to wnioskowania niezawodne, powstają w wyniku logicznych przesłanek dotyczących jakiś zdarzeń. (Formalne - matematyka). Wniosek wynika z logicznych przesłanek.
Indukcyjne to wnioskowanie z prawdziwości racji do prawdziwości następstw.
Aposterioryczne nauki w których pewne twierdzenia stanowią ostateczne przesłanki.
Elementy strukturalne nauk realnych: dzielimy na nauki przyrodnicze i humanistyczne
Humanistyczne za przedmiot działania biorą wytwory ludzkie dążą do zrozumienia(przeżycia). Głównie świat psychiki i ducha.
Przyrodnicze badają wytwory przyrody dążą do poznania. Badają procesy przyrodnicze zachodzące na świecie.
Sądy o faktach dzielą się na jakościowe i ilościowe. Z ich pomocą dążymy do uprawiania nauk i za ich pomocą sprawdzamy wyniki. Badają cechy i zdarzenia wynikające z jakiegoś zachowania.
Sądy egzystencjalne stwierdzają istnienie gatunków i klas. Prowadzą do wyodrębnienia gatunków w badanej dziedzinie.
Ogólne tego rodzaju sądy nie są prawami nauki. Niektóre z nich nie mają żadnej wartości naukowej.
Teorie to zespół sądów powiązanych logicznie, najlepszym dla nich rozwiązaniem jest charakter dedukcyjny. Mają ściśle określoną strukturę.
Istnienie praw:
Realizm polega na myśleniu racjonalnym. Świat jest taki jaki poznajemy za pomocą zmysłów. Kieruje się rozumowaniem i obiektywną oceną rzeczywistości.
Idealizm dążenie do doskonałości, celu. Praca nad samym sobą. Dzieli się na obiektywny i subiektywny.
Prawdziwość praw:
Realizm odpowiada twierdząco na zadane pytania.
Antyrealizm kwestionuje przypisanie prawom i teoriom walorów nauki prawdy. Występuje w dwóch odmianach umiarkowanej i skrajnej.
Problem demarkacji (falsyfikacja i weryfikacja) odróżnianie wiedzy od pseudo wiedzy
Falsyfikacja polega na odrzucaniu fałszywości.
Weryfikacja okazuje prawdziwość, porównywanie ze sobą pewnych kryteriów.
Mechanizmy rozwoju wiedzy:
Kumulatywizm cięgle ewoluuje, ciągły charakter poddawanie się kontroli.
Antykumulatywizm przeciwieństwo kumulatywizmu.
Składniki procesu odkrycia czyli odkrycie irracjonalny i momentalny akt świadomości geniusza. Polega na poszukiwaniu nowych idei przez badacza.
Relacja Nauka-Religia polega na tym że występuje miedzy nimi konflikt dotyczący sposobu patrzenia na świat. Nauka widzi tylko rzeczy namacalne. Z kolei religia potrafii dostrzegać sferę duchową. Nauka jest naturalistyczna z kolei religia Supranaturystyczna(czynniki nadprzyrodzone).