Próby dzielności koni wierzchowo - zaprzęgowych
Rozpowszechnione w Europie i Ameryce
Cel: wypróbowanie dzielności ogierów półkrwi
Składają się z następujących prób:
Pod siodłem w biegu na przełaj lub na torze (galopem)
W kłusie na krótkim dystansie w wózku dwukołowym (w sulkach)
W pojeździe czterokołowym na dłuższym dystansie
Próba uciągu
Próby trwają 3 dni
1 dzień - przegląd ogierów „w ręku”, pokaz ujeżdżania pod siodłem
2 dzień - bieg pod siodłem na dystansie ok. 10 km
3 dzień - bieg pod siodłem na dystansie ok. 12 km
Najniższe obciążenie ogiera powinno wynosić w obu biegach 65 kg
Przy biegach na 10 i 12 km - sprawdzenie tętna
Po zakończeniu każdego biegu przegląd ogierów
Czwartego dnia próba pracy w zaprzęgu - zbadanie charakteru, temperamentu i usposobienia ogiera oraz stopnia jego skłonności do pracy w zaprzęgu
1000 m w sulkach
200 m stępem i kłusem na zmianę w ciężkim pojeździe
Tor piaskowy - 30 m
Ocenie podlegają:
Sposób ruszania z miejsca
Sposób ciągnięcia w stępie
Sposób ciągnięcia w kłusie
Sposób ciągnięcia w stępie na grzędzie piaskowej
Próby dzielności koni pociągowych
Wprowadzono je stosunkowo niedawno - w połowie XIX w.
W krajach prowadzone są swoiste próby dzielności koni pociągowych
Próby eksperymentalno - naukowe - zbadanie procesów fizjologicznych
Próby użytkowe - zbadanie siły konia i jego możliwości prawotwórczych
Próby dzielności koni pociągowych:
W pojazdach kołowych
czterokołowych - wozy, platformy
dwukołowych - sulki
sanie - dość rzadko
W saniach
W specjalnych wozach dynamometrycznych
W kieratach
Podział prób dzielności koni pociągowych
Próby maksymalnej siły uciągu
Próby określające różne wartości prawotwórcze
Zalety
Prostota i łatwość przeprowadzenia
Możliwe do wypełnienia przez każdego przeciętnego konia
Ze względów praktycznych należy przeprowadzić próby dystansowe
Stępem - ok. 20 km
Kłusem - ok. 10 km
Próbom dzielności koni typu pociągowego poddawane są w Polsce tylko ogiery, zarówno licencjonowane, jak i wychowane w stadninach państwowych
Ogiery licencjonowane
Nie przechodzą systematycznego treningu
W próbach dzielności biorą udział konie dojrzałe w różnym wieku
Próba szybkości w kłusie
Próba szybkości w stępie z obciążeniem
Próba ciągnięcia na grzędzie piaskowej
Ogiery wychowane w stadninach państwowych
Odsyłane do zakładów treningowych (ZT)
Tam trenowane i poddane próbie dzielności
Próba I - szybkości w kłusie
Próba II - uciągu
Próba III - szybkości w stępie
Próba IV - przewozowa
Próby maksymalnej siły uciągu ze stopniowym zwiększaniem wysiłku
Stosowana w Wirtembergii, Niemcy
Próba składa się z dwóch części
Próba długotrwałości pracy z podwyższaną siła uciągu i szybkości ciągnięcia dużego ciężaru
W tej próbie ustala się liczbę kilogramometrów (kGm) wykonanej pracy
Próba szybkości w lekkim pojeździe
Wyniki prób dzielności i ich znaczenie dla zarodowej hodowli koni
Wymagania
Tylko konie wytrenowane albo zaprawione w pracy
Siła uciągu określana za pomocą dynamometru
Koń próbowany w pojedynkę
Próby na dostatecznie długich trasach
Jakość tras dla wszystkich koniach jednakowa
Uprząż dobrze dopasowana
Prawidłowo wykonany wóz z nasmarowanymi osiami
Ujęcie wyników poszczególnych prób w punktach
Możność klasyfikacji wyczynowej
Możność porównywania użyteczności pociągowych
Klasyfikacja materiału zarodowego
Próby przeprowadzać parokrotnie
Pełna ocena konia
Analiza pokroju
Wynik próby dzielności
Stwierdzenie zachowywania się w pracy
Zachowanie się konia w ciężkiej próbie pozawala na ukazanie
Chęci i zawziętości w ciągnięciu
Długotrwałości dużego napięcia sił
Temperamentu
Pobudliwości nerwowej
Charakteru
Usposobienia
Wytrzymałości
Przerwy wypoczynkowe - krótkie, lecz częste