DROGI BETONOWE WPROWADZENIE
- W Polsce bardzo dynamiczny wzrost ruchu samochodowego. W ciągu ostatnich dziesięciu lat na drogach międzynarodowych średni ruch dobowy wzrósł 2-krotnie z 6.000 do 12.000 pojazdów/dobę .
- Nawierzchnie bitumiczne nie są już w stanie przenosić tak dużych obciążeń i szybko ulegają skoleinowaniu.
- Na świecie 3-6 % sieci drogowej posiada nawierzchnie betonowe. Przekładając tą statystykę na nasz kraj - około 10.000 km dróg powinno otrzymać również takie nawierzchnie.
- W Niemczech, w latach 70-tych stosunek wybudowanych nawierzchni betonowych do asfaltowych wynosił 30:70, w latach 80-tych; 40:60, w 90-tych; 50:50, a obecnie 62:38.
- Podobnie wygląda sytuacja w Republice Czeskiej, gdzie około 65% nowych autostrad ma nawierzchnie betonowe.
- W Polsce. Od ośmiu lat jest eksploatowany 17 - kilometrowy odcinek autostrady A-18 koło Legnicy. Również modernizacja autostrady A-4 między Legnicą i Wrocławiem finansowana w ramach programu ISPA zostanie wykonana poprzez odtworzenie nawierzchni betonowej.
- Nawierzchnie betonowe powinny uzyskać wręcz pewne preferencje wynikające z ich dłuższej - 30-40 letniej trwałości w stosunku do 20-letniej trwałości nawierzchni bitumicznych.
Najważniejsze zalety nawierzchni betonowych:
1. Większa trwałość (wydłużony okres pomiędzy remontami):
- przeciętnie 2,5÷3,5 razy większa niż asfaltowych. Przy zastosowaniu nowych technologii betonu wysokowytrzymałościowego ok. 7 razy większa trwałość. Z danych niemieckich wynika, że po 23 latach użytkowania tylko 5% nawierzchni betonowych wymaga napraw. Dla nawierzchni asfaltowych wskaźnik ten wynosi od 80 do 100 %.
2. Brak zjawiska koleinowania:
- odporność na czynniki atmosferyczne (wysoka temperatura, zamrażanie / rozmrażanie),
- odporność nawet na bardzo wysokie obciążenia osi (przy nowoczesnych rozwiązaniach gwarantowana jest nawet 30 -40 -letnia żywotność nawet przy obciążeniach 13 t /oś).
3. Większe bezpieczeństwo:
- jasność - dobra widoczność (szczególnie w złych warunkach atmosferycznych),
- duża przyczepność. Niemieckie badania wykazały, że wskaźnik "wypadkowości" na autostradach betonowych jest o ok. 32% niższy od wskaźnika stwierdzanego na nawierzchniach asfaltowych.
4. Nieznacznie wyższy koszt w okresie inwestycji jest bardzo szybko rekompensowany poprzez niski koszt utrzymania w trakcie eksploatacji. Oblicza się, że już w przypadku obciążenia ruchem na poziomie 20 tys. pojazdów na dzień zdecydowanie opłaca się budować nawierzchnie betonowe.
5. Nowe rozwiązania nawierzchni betonowych wykazują często niższy poziom hałasu niż autostrady bitumiczne (argument głośności jest często podnoszony przez zwolenników asfaltu).
6. Możliwość całkowitego i bezpiecznego recyclingu betonu. Odpady bitumiczne są trudne do powtórnego wykorzystania - zawierają szkodliwe związki węglowodorów aromatycznych.
7. Polska dysponuje wszystkimi surowcami (cement, kruszywa) niezbędnymi do wykonania dobrych, sztywnych nawierzchni betonowych. To z polskich cementów i kruszyw wykonano znaczną część sieci autostrad na terenach byłej NRD.
8. Brak polskich asfaltów w ilościach gwarantujących odpowiednią jakość nawierzchni (import jest w tym wypadku konieczny).
Branża cementowa szacuje, że realizacja programu budowy autostrad i dróg ekspresowych pochłonie (w ciągu 10-ciu lat) około 10 mln ton cementu (przy założeniu, że wykonywane byłyby jedynie nawierzchnie asfaltowe).
Przy bardzo logicznym i gospodarczo uzasadnionym założeniu, że beton zostanie zastosowany na wszystkich odcinkach, gdzie w chwili obecnej lub najbliższej przyszłości, obciążenie ruchem osiągnie poziom 20 tys. pojazdów/dobę zużycie cementu mogłoby znacząco wzrosnąć do poziomu ok. 13 mln ton.