Orzeszkowa i Prus wobec programu pozytywistów.
Nowelistyka Orzeszkowej stała się szkołą realistycznego spojrzenia na ówczesną rzeczywistość, spojrzenia, przed którym nie ukryło się ludzkie nieszczęście, złamany los, krzywda społeczna i indywidualne cierpienie. Orzeszkowa pochyla się w tych opowiadaniach nad drobinami ludzkimi i pragnie określić ich miejsce w społecznym mikrokosmosie: dociera do psychiki ludzi wyrzuconych często poza nawias życia społecznego, naznaczonych piętnem społecznego niedostatku. Ukazuje ich los w sposób oszczędny, bez nadmiernej czułości, często z pewnym dystansem pozwalającym obiektywnie opisywać uczucia i wyobraźnię odbiorcy.