Kultura Ludów Ameryki, NAUKA

Majowie Kultura Majów rozwinęła się w płd części Meksyku. Społeczeństwo Majów podzielone było na kasty społeczne. Uprzywilejowaną rolę spełniały dwie kasty: kapłani i przywódcy. Te dwie klasy prowadziły ze sobą walkę o władzę. Przedstawiciele tych dwóch klas znali się na nauce: astronomii, astrologii, matematyce. Ponadto trochę niższe miejsce w hierarchii społecznej zajmowali architekci, wojownicy, rzeźbiarze, artyści, jeszcze niżej stali rzemieślnicy. Najgorszą grupę stanowili rolnicy. Religia Majów była religią politeistyczną. Oddawali cześć siłom przyrody. Fakt oddawania czci siłom przyrody jest cechą wspólną wszystkich religii pierwotnych. Szczególną czcią wśród Majów otaczano dwugłowego węża i jaguara. Społeczeństwo Majów było bardzo religijne. Kapłani cieszyli się dużym autorytetem. Do największych osiągnięć Majów możemy zaliczyć: dzieła z zakresu malarstwa, rzeźby i architektury, wynalezienie kalendarza. Freski jakimi były pokryte ściany świątyń Majów świadczą o doskonałej technice malarskiej. Nie wiadomo do dziś jakich farb używali, z czego były robione. W zakresie architektury na uwagę zasługują monumentalne budowle. Majowie budowali piramidy o charakterze schodkowym, ale budowali także pałacetarasy kamienne, boiska, znamy rzeźby wykonane z kamienia, z drewna, z kości. Bardzo dużym kunsztem oznaczały się dzieła złotników. Majowie posługiwali się pismem hieroglificznym. Precyzyjnie odmierzali czas. Z nieznanych powodów ta kultura Majów zaczyna podupadać na przełomie XIV i XV wieku. XVI w. na skutek działania konkwistadorów to właściwie zniszczenie tej kultury. Aztekowie Aztekowie pochodzili z legendarnej krainy Acflan - czyli krainy czapli. Ten legendarny kraj lokalizuje się dziś na Florydzie. Inna wersja mówi, że ten kraj to Kalifornia. To są hipotezy, nie ma pewności. Podstawową siłą społeczeństwa Azteków była armia. Wojownicy stali na najwyższym szczeblu drabiny społecznej. Cieszyli się największym poważaniem. Niżej od nich znajdowali się kupcy, rolnicy, pasterze. Ostatnie miejsce tutaj zajmowali rzemieślnicy. Grupę zupełnie odrębną, bardzo często narzucającą swoją wolę społeczeństwu byli kapłani. Pod koniec XIV w. Aztekowie przełamali rozbicie plemienne i stworzyli silne państwo. Na czele państwa Azteków stał król. Aztekowie oddawali cześć siłom przyrody. Rolę pośredników pomiędzy bóstwami a społeczeństwem spełniali kapłani. Szczególne miejsce w kulcie Azteków zajmowało słońce. Aztekowie uważali, że zostało ożywione krwią bogów. Ta ofiara bogów miała być wzorem dla ludzi. Dlatego Aztekowie składali ofiary z ludzi, składali ofiary na cześć słońca. Krew również z ludzi miała być siła ożywczą dla słońca. Aztekowie wierzyli w życie pozagrobowe. Na jego temat snuli opowieści. Wojowników zawsze chowano po wsch. stronie miasta. Miało to takie znaczenie, że wschodzące słońce miało się posilać krwią wojowników. Natomiast po stronie zach. zawsze chowano kobiety, które zmarły np. wskutek poronienia, ponieważ ich krew była zepsuta. Wszyscy inni zmarli wędrowali do krainy śmierci. Zanim do tej krainy dotarli musieli odbywać długą i niebezpieczną wędrówkę. Dlatego do grobu zmarłych wkładano garnki, które miały im w wędrówce pomóc. Droga była trudna, ponieważ należało przebyć góry, pokonać bestie, przejść osiem pustyń wzdłuż i przepłynąć bezkresną rzekę na grzbiecie czerwonego psa. Ceremoniom religijnym oraz woskowym zawsze towarzyszyła muzyka. Niezwykle ważnym elementem w kulturze Azteków było spożywanie przez dorosłych soku agawy. Natomiast młody człowiek, niepełnoletni, który spożył sok agawy zasługiwał na śmierć. Aztekowie znali również różne gry np. tlachtil - to pierwotna forma tenisa ziemnego, piłeczkę można było odbijać tylko łokciami, biodrami, udami. Nie było rakietek. Drugą grą to gra pattolli - chińczyk. Trzecią grą było voladores - akrobatyka artystyczna. Aztekowi znali także koło, choć nie wykorzystywali go do transportu. Natomiast używali go do wykonywania zabawek i ozdób. Produkowali pięknie zdobione maski. Naczynia kuchenne robili z gliny. Świątynie Azteków miały kształt piramid. Natomiast sami Aztekowie mieszkali w domach budowanych z cegły, wielkość domu zależała od zamożności mieszkańca. Ta piękna kultura Azteków została zniszczona przez barbarzyńców z Europy w XVI w. , którzy nazywali siebie chrześcijanami. Inkowie Stolica państwa Inków Cuzco położona była w kotlinie o tej samej nazwie która oznacza to "pępek świata". Położona była ona na wysokości 3500 m npm. Słynęła ona z dobrym zbiorów i dobrego klimatu. Uprawiano tam ziemniaki i kukurydzę, a pastwiska pozwalały wypasaćzwierzęta. W nocy powietrze ochładzało się bardzo i dopiero wraz ze wschodem słońca życie w dolinie powraca do normy. Z tego powodu mieszkańcy od zarania swoich dziejów oddawali cześć boską słońcu. Ulice miast pozbawione były chodników, Inkowie nie posługiwali się pojazdami. Komnaty władców oświetlone były pochodniami, na ścianach była wykładzina. Na podłogach były skóry zwierząt, umeblowanie było skąpe. W najważniejszym pokoju był ołtarzyk z kamiennym posążkiem boga domowego zwanego Konopa. Do najważniejszych bogów Inków należy: Inti, Mama Kilia i Wirakocza. Inti - bóg słońca, traktowany był jako ojciec dynastii Inków oraz założyciel państwa. Czuwał nad ładem w państwie, uczył posłuszeństwa i pokory. Miał cechy prymitywnego bożka, z czasem stał się bogiem państwowym. Mama Kilia - bogini księżyca, małżonka boga Inti. Podczas obrzędów ku czci bogini składano ofiarę - kukurydzę, ziemniaki, liście koko. Bóg Wirakocza był wielkim duchem, który był czczony w mieście umarłych. W miarę dojrzewania Inkowie ulegali wpływom Wirakoczy, zawierał on w sobie pojęcie niewidzialnego stwórcy. Państwo Inków Tawantinsuju oznacza cztery strony świata było właściwie jednym majątkiem ziemskim. Działał w nim rozbudowany aparat urzędniczy. Pozwalał on wnikać we wszystkie dziedziny życia, ale również pozwalał na sprawne akcje w przypadku głodu, nieurodzaju lub wojny. Rolnicy w państwie Inków byli w lepszej sytuacji, niż chłopi pańszczyźniani w Europie. Prawo Inków było surowe, ale zapewniało wszystkim opiekę. Należy stwierdzić, że Inkowie pod względem moralnym stali wyżej od współczesnych im Europejczykom. Inkowie nie znali pieniędzy, prowadzili handel wymienny. Władca Inków Paczakuteka wprowadził rządy prawa. Karano kłamstwo, lenistwo, kradzież, morderstwo, rozpustę, bluźnierstwo przeciwko bogom i królowi. Normy prawne ujęte były w aforyzmy. Nie istniała równość wobec prawa. Wprowadzono także organizację sądownictwa. Sąd działał w każdej miejscowości, gdzie sądzono drobne wykroczenia. Pismo kipu jest naturalnym i logicznym tworem pierwotnych Inków. Używali oni do liczenia rąk. Z czasem palce zastąpiono sznurkami. Rozwój nauki i gospodarki wymusił unowocześnienie starego kipu. Jako podstawową jednostkę obrano jednostkę dziesięciu palców człowieka. W ten sposób powstał dziesiętny system rachunkowy. Wszystkie egzemplarze kipu zostały zniszczone . Podejrzewa się, że istniało również pismo obrazkowe. Znaleziono je np. w tajnej komnacie Korikanczy w Cuzco. Imperium Inków było duże, składało się z wielu plemion, różniących się religia, obyczajem, Aby to zjednoczyć wprowadzono wspólny język państwowy. Był nim język keczua, bardzo bogaty i rozwinięty, jeden z najbardziej subtelnych języków Ameryki Południowej.