Cechy gospodarki rynkowej w epoce industrialnej

I Cechy

1. Rozwój gospodarki rynkowej był i jest ściśle powiązany z powstaniem i rozwojem demokracji parlamentarnej

2. Występował silny związek postępu naukowo - technicznego i oświaty z procesem wzrostu gospodarczego, połączony ze społeczną akceptacją dla zmian cywilizacyjnych i kulturowych

3. Gospodarka była w przeważającej mierze prywatna i niezależna w podejmowaniu podstawowych decyzji. Środki produkcji i inne rzeczy stanowią wyłączną i niepodzielną własność konkretnych osób

II Rezultaty

1. Podstawowe rezultaty gospodarcze to:

- zmiana struktury gospodarczej: od gospodarki rolniczej przez industrialną ( dominacja przemysłu) do postindustrialnej (usługi)

- niespotykany w innych systemach gospodarczych wzrost poziomu produkcji (zarówno pod względem ilościowym jak i jakościowym)/ stałe zwiększanie możliwości transportowych i komunikacyjnych,/ stałe poszerzanie rynku

- bogacenie się wszystkich podstawowych warstw społecznych w krajach rozwiniętych, stały wzrost poziomu życia

- międzynarodowy podział pracy / dzięki nowoczesnym metodom transportu i łączności >>>> globalizacja gospodarki

- podział świata na bogatą północ i biedne południe / wygrani i przegrani/

- zanieczyszczenie środowiska i wyczerpywanie zasobów naturalnych

 

2. Podstawowe rezultaty społeczne:

- powstanie nowych grup społecznych i ich awans społeczny (majątek i prawo)

- wzrost mobilności społecznej (zarówno poziomej jak i pionowej)

- urbanizacja (np. Chicago 1840= 4,5 tys. 1920=2 700 tys. mieszkańców)

- rozwój samoorganizacji społecznej

* demokracja parlamentarna - powszechne prawo wyborcze

* samorząd terytorialny i zawodowy

* partie polityczne, związki zawodowe, stowarzyszenia itd.

- emancypacja kobiet i grup etnicznych

3. Podstawowe rezultaty kulturowe

- upowszechnienie oświaty (przymus szkolny)

- powstanie kultury masowej

* masowy druk czasopism i książek

* radio, TV, film, - zjawiska takie jak moda, sport

(1 Olimpiada 1896) >>> zjawisko „globalnej wioski”, „macdonaldyzacja”

- stopniowo technika i ekonomia zdominowały kulturę duchową (laicyzacja społeczeństw zachodnich) >>>>> technika i produkty zmieniają obyczajowość, hierarchię wartości i cele życiowe

4. Wygrani we współczesnym świecie

- multinarodowe korporacje działające w sferze nowoczesnych technologii

- gospodarki charakteryzujące się: wolnością gospodarczą,/ kapitałem społecznym /wysokim poziomem oszczędzania i inwestycji,/ rozwiniętym sektorem usług i efektywnym sektorem BiR / wysokim stopniem scholaryzacji społeczeństwa / wytwarzaniem produktów zbywalnych na skalę światową / stabilną walutą i sprawnym sektorem bankowo - finansowym

III Paradoksy kapitalizmu

---