Koszty to wyrażone w pieniądzu zużycie składników aktywów trwałych i obrotowych, usług obcych, nakładów pracy ludzkiej oraz niektóre wydatki związane z prowadzeniem normalnej działalności przez jednostkę gospodarczą w określonym czasie.
Koszty grupuje się w układy ewidencyjne:
1.Układ rodzajowy kosztów
2.U.funkcjonalno-podmiotowy kosztów
3.Układ kalkulacyjny kosztów.
UKŁAD RODZAJOWY KOSZTÓW:
1.zużycie materiału i energii-dotyczy zużycia surowców, opakowań, paliwa, ogumienia, części maszyn, zużycie materiałów biurowych, druków, środków czystości; służy do ewidencji zużytej energii elektrycznej, wody, gazu.
2.amortyzacja-koszt zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
3.wynagrodzenia-koszty wynagrodzeń pieniężnych oraz wartości świadczeń pracowników z umową o pracę i zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia.
4.ubezpieczenia społeczne i świadczenia-obejmuje składki na ubezpieczenia społeczne obciążające pracodawcę;są to składki np.na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych; zaliczamy również odpisy na Fundusz świadczeń socjalnych, koszty szkoleń pracowników, posiłki regeneracyjne.
5.usługi obce-to rzeczywiste koszty wyświadczonych przez inne jednostki usług polegających na:
a)obróbce obcej
b)transporcie towarów i osób
c)remoncie obcych i własnych składników majątku
d)usługach związanych z produkcją roślinną, zwierzęcą i leśną
e)inne usługi: komunalne, bankowe, pocztowe, pośrednictwo, czynsze, najmu nieruchomości.
6.podatki i opłaty obejmuje
a)podatki obciążające koszty, np.od środków transportu, od nieruchomości, podatek akcyzowy, VAT
7.pozostałe koszty rodzajowe, np.
a)koszty delegacji służbowych
b)k.reprezentacji i reklamy
c)inne koszty rodzajowe np.ubezpieczenia majątkowe, opłaty za parking.
UKŁAD FUNKCJONALNO-PODMIOTOWY KOSZTÓW. Grupuje on koszty wg kryterium miejsc gdzie powstały oraz według funkcji jakie spełniały w jednostce wskazując kto jest odpowiedzialny za ich powstanie.
Rodzaje kosztów:
1.k.zakupu-ponoszone są przez kupującego w związku z zakupem materiałów np.k.załadunku i wyładunku, przywozu, kosztu opakowań
2.k.działalności podstawowej:
a)koszty podstawowe produkcji przemysłowej
b)k.działalności usługowej
c) k.działalności handlowej-k.utrzymania sklepów, hurtowni (k.utrzymania placówek handlowych, koszty biurowe, zużycie energii, koszty zakupu towarów, ubezpieczenia majątkowe).
3.k.działalności pomocniczej-k.powstające w wydziałach pomocniczych np.wydziały energetyczne, transportowe, remontowe, budowlane.
4.k.wydziałowe-k.wspólne dla całego procesu produkcyjnego np.k.utrzymania w ruchu maszyn i urządzeń, oświetlenie, ogrzewanie
5.k.gólnego zarządu-ponoszone są w związku z utrzymaniem zarządu oraz obsługa jednostki jako całość np.
-k.administracyjno-gospodarcze, podatek od nieruchomości, transportu, opłaty skarbowe, materialne.
-k.zarządu (wynagrodzenia, k.podróży służbowych, k.biurowe)
-k.ogólno-produkcyjne: k.utrzymania magazynów, laboratoriów
6.k.sprzedaży-wynikają ze sprzedaży wyrobów gotowych np.k.transportu, wysyłki oraz koszty reklamy.
UKŁAD KALKULACYJNY KOSZTÓW Odpowiada na pytanie: na wytworzenie jakich wyrobów poniesiono koszty i jakiej wysokości?
Służy do obliczeń kosztu jednostkowego wyrobu gotowego. Tworzą go koszty:
-bezpośrednie-takie które można odnieść wprost na wyrób gotowy w oparciu o dokumenty źródłowe: materiały bezpośrednie, płace bezpośrednie z narzutami
-inne k.bezpośrednie (k.pośrednie-k.,których na podstawie dokumentów źródłowych nie można odnieść wprost na podsumowane wyroby np.koszty wydziałowe.
Koszty to wyrażone w pieniądzu zużycie składników aktywów trwałych i obrotowych, usług obcych, nakładów pracy ludzkiej oraz niektóre wydatki związane z prowadzeniem normalnej działalności przez jednostkę gospodarczą w określonym czasie.
Koszty grupuje się w układy ewidencyjne:
1.Układ rodzajowy kosztów
2.U.funkcjonalno-podmiotowy kosztów
3.Układ kalkulacyjny kosztów.
UKŁAD RODZAJOWY KOSZTÓW:
1.zużycie materiału i energii-dotyczy zużycia surowców, opakowań, paliwa, ogumienia, części maszyn, zużycie materiałów biurowych, druków, środków czystości; służy do ewidencji zużytej energii elektrycznej, wody, gazu.
2.amortyzacja-koszt zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
3.wynagrodzenia-koszty wynagrodzeń pieniężnych oraz wartości świadczeń pracowników z umową o pracę i zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia.
4.ubezpieczenia społeczne i świadczenia-obejmuje składki na ubezpieczenia społeczne obciążające pracodawcę;są to składki np.na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych; zaliczamy również odpisy na Fundusz świadczeń socjalnych, koszty szkoleń pracowników, posiłki regeneracyjne.
5.usługi obce-to rzeczywiste koszty wyświadczonych przez inne jednostki usług polegających na:
a)obróbce obcej
b)transporcie towarów i osób
c)remoncie obcych i własnych składników majątku
d)usługach związanych z produkcją roślinną, zwierzęcą i leśną
e)inne usługi: komunalne, bankowe, pocztowe, pośrednictwo, czynsze, najmu nieruchomości.
6.podatki i opłaty obejmuje
a)podatki obciążające koszty, np.od środków transportu, od nieruchomości, podatek akcyzowy, VAT
7.pozostałe koszty rodzajowe, np.
a)koszty delegacji służbowych
b)k.reprezentacji i reklamy
c)inne koszty rodzajowe np.ubezpieczenia majątkowe, opłaty za parking.
UKŁAD FUNKCJONALNO-PODMIOTOWY KOSZTÓW. Grupuje on koszty wg kryterium miejsc gdzie powstały oraz według funkcji jakie spełniały w jednostce wskazując kto jest odpowiedzialny za ich powstanie.
Rodzaje kosztów:
1.k.zakupu-ponoszone są przez kupującego w związku z zakupem materiałów np.k.załadunku i wyładunku, przywozu, kosztu opakowań
2.k.działalności podstawowej:
a)koszty podstawowe produkcji przemysłowej
b)k.działalności usługowej
c) k.działalności handlowej-k.utrzymania sklepów, hurtowni (k.utrzymania placówek handlowych, koszty biurowe, zużycie energii, koszty zakupu towarów, ubezpieczenia majątkowe).
3.k.działalności pomocniczej-k.powstające w wydziałach pomocniczych np.wydziały energetyczne, transportowe, remontowe, budowlane.
4.k.wydziałowe-k.wspólne dla całego procesu produkcyjnego np.k.utrzymania w ruchu maszyn i urządzeń, oświetlenie, ogrzewanie
5.k.gólnego zarządu-ponoszone są w związku z utrzymaniem zarządu oraz obsługa jednostki jako całość np.
-k.administracyjno-gospodarcze, podatek od nieruchomości, transportu, opłaty skarbowe, materialne.
-k.zarządu (wynagrodzenia, k.podróży służbowych, k.biurowe)
-k.ogólno-produkcyjne: k.utrzymania magazynów, laboratoriów
6.k.sprzedaży-wynikają ze sprzedaży wyrobów gotowych np.k.transportu, wysyłki oraz koszty reklamy.
UKŁAD KALKULACYJNY KOSZTÓW Odpowiada na pytanie: na wytworzenie jakich wyrobów poniesiono koszty i jakiej wysokości?
Służy do obliczeń kosztu jednostkowego wyrobu gotowego. Tworzą go koszty:
-bezpośrednie-takie które można odnieść wprost na wyrób gotowy w oparciu o dokumenty źródłowe: materiały bezpośrednie, płace bezpośrednie z narzutami
-inne k.bezpośrednie (k.pośrednie-k.,których na podstawie dokumentów źródłowych nie można odnieść wprost na podsumowane wyroby np.koszty wydziałowe.
Przychód-określony w środkach pieniężnych wpływ na rzecz dokonującego sprzedaży podmioty gospodarczego. Nazywamy je kwotami należnymi z tytułu przeprowadzonych działalności gospodarczych. oraz finansowych.
Podstawowe źródła przychodów ze sprzedaży:
1.sprzedaż produktu w ramach działalności podstawowej (wyrobów, usług)
2.sprzedaz towarów zakupionych do odsprzedaży
3.sprzedaż innych składników majątku-materiałów, środków trwałych, inwestycji, wartości niematerialnych i prawnych.
Podział przychodów ze względu na osobę odbiorcy:
1.sprzedaż eksportowa-za datę sprzedaży przyjmuje się datę odprawy celnej
2.sprzedaż krajowa-za datę sprzedaży przyjmuje się datę wydania przedmiotu sprzedaży kupującemu lub przewoźnikowi.
Pozostałe przychody operacyjne:
1.ze sprzedaży składników majątku trwałego
2.z likwidacji środków trwałych
3.ewentualne otrzymane dotacje
4.otrzymanie dotacji, kary grzywny, odszkodowania
5.otrzymanie darowizny
Pozostałe koszty operacyjne:
1.wartość sprzedanych składników majątku
2.wartość netto i kosztów likwidacji środków trwałych
3.wartość odpisywanych inwestycji które nie przyniosły zamierzonych efektów
4.zapłacone kary grzywny, odszkodowania
5.przekazane darowizny.
6.odpisane umorzone przedawnione należności.
Przychody finansowe:
1.Ze sprzedaży papierów wartościowych
2.Uzyskane odsetki od lokat, wkładów bankowych i pożyczek
3.Otrzymane dywidendy od akcji obcych
4.Przychody z udziałów w innych jednostkach
6.Dodatkowe różnice kursowe od składników majątku wyrażonych w walutach obcych
7.Otrzymane odsetki i kary za zwłokę w regulowaniu należności oraz rozwiązanie.
Koszty finansowe:
1.Wartość w cenie nabycia sprzedanych papierów wartościowych
2.Zapłacone odsetki od kredytów i pożyczek
3.Dyskonto od weksli własnych lub obcych dyskontowanych w banku
4.Ujemne różnice kursowe od składników majątku wyrażonych w walutach
5.Zapłacone odsetki i kary za zwłokę w regulowaniu należności oraz utworzone na nie rezerwy.
6.Koszty z tytułu pokrycia strat winnych jednostkach w których dana jednostka posiada udziały
7.Zapłacone prowizje od kredytów bankowych.
Straty nadzwyczajne-skutki finansowe zdarzeń niepowtarzalnych, trudnych do przewidzenia, niezwiązanych z ogólny, ryzykiem prowadzenia działalności. Przykłady:
-straty wywołana pożarem, powodzią, huraganem (np.gdy towary niszczy powódź)
-nieplanowane odpisy amortyzacyjne rzeczowych składników majątku trwałego unieruchomionych z powodu zaprzestania określonego typy działalności oraz koszty likwidacji i sprzedaży tego majątku
Zyski nadzwyczajne-zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązane z ogólnym zyskiem jej prowadzenia. Przykłady:
-odszkodowanie z tytułu strat nadzwyczajnych np.wpłata odszkodowania (ubezpieczenia) przez firmę ubezpieczeniowa
-w przypadku zniszczenia maszyn-odzyski w postaci złomu (przy zburzeniu budynków odzyskanie cegły)
Przychód-określony w środkach pieniężnych wpływ na rzecz dokonującego sprzedaży podmioty gospodarczego. Nazywamy je kwotami należnymi z tytułu przeprowadzonych działalności gospodarczych. oraz finansowych.
Podstawowe źródła przychodów ze sprzedaży:
1.sprzedaż produktu w ramach działalności podstawowej (wyrobów, usług)
2.sprzedaz towarów zakupionych do odsprzedaży
3.sprzedaż innych składników majątku-materiałów, środków trwałych, inwestycji, wartości niematerialnych i prawnych.
Podział przychodów ze względu na osobę odbiorcy:
1.sprzedaż eksportowa-za datę sprzedaży przyjmuje się datę odprawy celnej
2.sprzedaż krajowa-za datę sprzedaży przyjmuje się datę wydania przedmiotu sprzedaży kupującemu lub przewoźnikowi.
Pozostałe przychody operacyjne:
1.ze sprzedaży składników majątku trwałego
2.z likwidacji środków trwałych
3.ewentualne otrzymane dotacje
4.otrzymanie dotacji, kary grzywny, odszkodowania
5.otrzymanie darowizny
Pozostałe koszty operacyjne:
1.wartość sprzedanych składników majątku
2.wartość netto i kosztów likwidacji środków trwałych
3.wartość odpisywanych inwestycji które nie przyniosły zamierzonych efektów
4.zapłacone kary grzywny, odszkodowania
5.przekazane darowizny.
6.odpisane umorzone przedawnione należności.
Przychody finansowe:
1.Ze sprzedaży papierów wartościowych
2.Uzyskane odsetki od lokat, wkładów bankowych i pożyczek
3.Otrzymane dywidendy od akcji obcych
4.Przychody z udziałów w innych jednostkach
6.Dodatkowe różnice kursowe od składników majątku wyrażonych w walutach obcych
7.Otrzymane odsetki i kary za zwłokę w regulowaniu należności oraz rozwiązanie.
Koszty finansowe:
1.Wartość w cenie nabycia sprzedanych papierów wartościowych
2.Zapłacone odsetki od kredytów i pożyczek
3.Dyskonto od weksli własnych lub obcych dyskontowanych w banku
4.Ujemne różnice kursowe od składników majątku wyrażonych w walutach
5.Zapłacone odsetki i kary za zwłokę w regulowaniu należności oraz utworzone na nie rezerwy.
6.Koszty z tytułu pokrycia strat winnych jednostkach w których dana jednostka posiada udziały
7.Zapłacone prowizje od kredytów bankowych.
Straty nadzwyczajne-skutki finansowe zdarzeń niepowtarzalnych, trudnych do przewidzenia, niezwiązanych z ogólny, ryzykiem prowadzenia działalności. Przykłady:
-straty wywołana pożarem, powodzią, huraganem (np.gdy towary niszczy powódź)
-nieplanowane odpisy amortyzacyjne rzeczowych składników majątku trwałego unieruchomionych z powodu zaprzestania określonego typy działalności oraz koszty likwidacji i sprzedaży tego majątku
Zyski nadzwyczajne-zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązane z ogólnym zyskiem jej prowadzenia. Przykłady:
-odszkodowanie z tytułu strat nadzwyczajnych np.wpłata odszkodowania (ubezpieczenia) przez firmę ubezpieczeniowa
-w przypadku zniszczenia maszyn-odzyski w postaci złomu (przy zburzeniu budynków odzyskanie cegły)
Przychód-określony w środkach pieniężnych wpływ na rzecz dokonującego sprzedaży podmioty gospodarczego. Nazywamy je kwotami należnymi z tytułu przeprowadzonych działalności gospodarczych. oraz finansowych.
Podstawowe źródła przychodów ze sprzedaży:
1.sprzedaż produktu w ramach działalności podstawowej (wyrobów, usług)
2.sprzedaz towarów zakupionych do odsprzedaży
3.sprzedaż innych składników majątku-materiałów, środków trwałych, inwestycji, wartości niematerialnych i prawnych.
Podział przychodów ze względu na osobę odbiorcy:
1.sprzedaż eksportowa-za datę sprzedaży przyjmuje się datę odprawy celnej
2.sprzedaż krajowa-za datę sprzedaży przyjmuje się datę wydania przedmiotu sprzedaży kupującemu lub przewoźnikowi.
Pozostałe przychody operacyjne:
1.ze sprzedaży składników majątku trwałego
2.z likwidacji środków trwałych
3.ewentualne otrzymane dotacje
4.otrzymanie dotacji, kary grzywny, odszkodowania
5.otrzymanie darowizny
Pozostałe koszty operacyjne:
1.wartość sprzedanych składników majątku
2.wartość netto i kosztów likwidacji środków trwałych
3.wartość odpisywanych inwestycji które nie przyniosły zamierzonych efektów
4.zapłacone kary grzywny, odszkodowania
5.przekazane darowizny.
6.odpisane umorzone przedawnione należności.
Przychody finansowe:
1.Ze sprzedaży papierów wartościowych
2.Uzyskane odsetki od lokat, wkładów bankowych i pożyczek
3.Otrzymane dywidendy od akcji obcych
4.Przychody z udziałów w innych jednostkach
6.Dodatkowe różnice kursowe od składników majątku wyrażonych w walutach obcych
7.Otrzymane odsetki i kary za zwłokę w regulowaniu należności oraz rozwiązanie.
Koszty finansowe:
1.Wartość w cenie nabycia sprzedanych papierów wartościowych
2.Zapłacone odsetki od kredytów i pożyczek
3.Dyskonto od weksli własnych lub obcych dyskontowanych w banku
4.Ujemne różnice kursowe od składników majątku wyrażonych w walutach
5.Zapłacone odsetki i kary za zwłokę w regulowaniu należności oraz utworzone na nie rezerwy.
6.Koszty z tytułu pokrycia strat winnych jednostkach w których dana jednostka posiada udziały
7.Zapłacone prowizje od kredytów bankowych.
Straty nadzwyczajne-skutki finansowe zdarzeń niepowtarzalnych, trudnych do przewidzenia, niezwiązanych z ogólny, ryzykiem prowadzenia działalności. Przykłady:
-straty wywołana pożarem, powodzią, huraganem (np.gdy towary niszczy powódź)
-nieplanowane odpisy amortyzacyjne rzeczowych składników majątku trwałego unieruchomionych z powodu zaprzestania określonego typy działalności oraz koszty likwidacji i sprzedaży tego majątku
Zyski nadzwyczajne-zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązane z ogólnym zyskiem jej prowadzenia. Przykłady:
-odszkodowanie z tytułu strat nadzwyczajnych np.wpłata odszkodowania (ubezpieczenia) przez firmę ubezpieczeniowa
-w przypadku zniszczenia maszyn-odzyski w postaci złomu (przy zburzeniu budynków odzyskanie cegły)
Przychód-określony w środkach pieniężnych wpływ na rzecz dokonującego sprzedaży podmioty gospodarczego. Nazywamy je kwotami należnymi z tytułu przeprowadzonych działalności gospodarczych. oraz finansowych.
Podstawowe źródła przychodów ze sprzedaży:
1.sprzedaż produktu w ramach działalności podstawowej (wyrobów, usług)
2.sprzedaz towarów zakupionych do odsprzedaży
3.sprzedaż innych składników majątku-materiałów, środków trwałych, inwestycji, wartości niematerialnych i prawnych.
Podział przychodów ze względu na osobę odbiorcy:
1.sprzedaż eksportowa-za datę sprzedaży przyjmuje się datę odprawy celnej
2.sprzedaż krajowa-za datę sprzedaży przyjmuje się datę wydania przedmiotu sprzedaży kupującemu lub przewoźnikowi.
Pozostałe przychody operacyjne:
1.ze sprzedaży składników majątku trwałego
2.z likwidacji środków trwałych
3.ewentualne otrzymane dotacje
4.otrzymanie dotacji, kary grzywny, odszkodowania
5.otrzymanie darowizny
Pozostałe koszty operacyjne:
1.wartość sprzedanych składników majątku
2.wartość netto i kosztów likwidacji środków trwałych
3.wartość odpisywanych inwestycji które nie przyniosły zamierzonych efektów
4.zapłacone kary grzywny, odszkodowania
5.przekazane darowizny.
6.odpisane umorzone przedawnione należności.
Przychody finansowe:
1.Ze sprzedaży papierów wartościowych
2.Uzyskane odsetki od lokat, wkładów bankowych i pożyczek
3.Otrzymane dywidendy od akcji obcych
4.Przychody z udziałów w innych jednostkach
6.Dodatkowe różnice kursowe od składników majątku wyrażonych w walutach obcych
7.Otrzymane odsetki i kary za zwłokę w regulowaniu należności oraz rozwiązanie.
Koszty finansowe:
1.Wartość w cenie nabycia sprzedanych papierów wartościowych
2.Zapłacone odsetki od kredytów i pożyczek
3.Dyskonto od weksli własnych lub obcych dyskontowanych w banku
4.Ujemne różnice kursowe od składników majątku wyrażonych w walutach
5.Zapłacone odsetki i kary za zwłokę w regulowaniu należności oraz utworzone na nie rezerwy.
6.Koszty z tytułu pokrycia strat winnych jednostkach w których dana jednostka posiada udziały
7.Zapłacone prowizje od kredytów bankowych.
Straty nadzwyczajne-skutki finansowe zdarzeń niepowtarzalnych, trudnych do przewidzenia, niezwiązanych z ogólny, ryzykiem prowadzenia działalności. Przykłady:
-straty wywołana pożarem, powodzią, huraganem (np.gdy towary niszczy powódź)
-nieplanowane odpisy amortyzacyjne rzeczowych składników majątku trwałego unieruchomionych z powodu zaprzestania określonego typy działalności oraz koszty likwidacji i sprzedaży tego majątku
Zyski nadzwyczajne-zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązane z ogólnym zyskiem jej prowadzenia. Przykłady:
-odszkodowanie z tytułu strat nadzwyczajnych np.wpłata odszkodowania (ubezpieczenia) przez firmę ubezpieczeniowa
-w przypadku zniszczenia maszyn-odzyski w postaci złomu (przy zburzeniu budynków odzyskanie cegły)