PODZIAŁ ZOBOWIĄZAŃ

Zobowiązania wyróżniane ze względu na:	Nazwa:	Charakterystyka
sankcję	cywilne	Były zaskarżalne.
		naturalne	Były niezaskarżalne. Dłużnikowi, który dobrowolnie zaspokoił pretensje wierzyciela nie przysługiwało powództwo o zwrot świadczenia. Wierzyciel miał prawo zatrzymać świadczenie. Należały do nich zobowiązania zaciągnięte przez: niewolników, osoby podległe tej samej patria potestas, ojca wobec osób mu podległych i odwrotnie, pupila i niewiastę bez zgody opiekuna.
	naturę węzła obligacyjnego	jednostronne	Jedna strona była wyłącznie zobowiązana, a druga wyłącznie uprawniona.
		dwustronne zupełne	W momencie powstania zobowiązania obie strony występowały w podwójnej roli - dłużnika i wierzyciela, istniały tu, bowiem dwa węzły obligacyjne, a wynikające z nich świadczenia były ekwiwalentne. (np. w kontrakcie kupna - sprzedaży kupujący był dłużnikiem z tytułu ceny, a wierzycielem z tytułu towaru, a sprzedający był wierzycielem z tytułu ceny i dłużnikiem z tytułu towaru)
		dwustronne niezupełne	W momencie powstania zobowiązania istniał tylko jeden węzeł obligacyjny, ale sam stosunek był tak ukształtowany, że przy wystąpieniu pewnych okoliczności mogło powstać drugie zobowiązanie, w którym role stron się odwracały.
	zakres ochrony procesowej	stricti iuris	Wywodziły się z dawnego ius civile. Wiązały strony dokładnie według treści stosunku prawnego. Powstawały z kontraktów jednostronnie zobowiązujących (werbalnych, literalnych, pożyczki jako kontraktu realnego).
		bonae fidei	Rodziły obowiązek świadczenia czegoś, czego można oczekiwać od uczciwego kontrahenta. Sędzia rozstrzygając taki spór, oceniał czy zachowanie było zgodne z zasadami dobrej wiary. Powstawały z kontraktów dwustronnie zobowiązujących (konsensualnych i realnych - bez pożyczki).

---