Ważne fakty z leków opioidowych.

Zapierająco działają w różnym stopniu wszystkie opioidy, ale w celu zatrzymania biegunki stosuje się: difenoksylat i loperamid

Fentanyl - syntetyczny opioid, pochodna pirydyny

• przeciwbólowo działa silniej od morfiny

• tak jak morfina wykazuj powinowactwo do receptorów μ

• po oodaniu i.v ma bardzo szybki początek działania, ale też działa krótko (30-60 min)

• w NLP (neuroleptoanalgezji) kojarzy się go z droperidolem (lek neuroleptyczny)

• sam fentanyl stosowany jest głównie w anestezjologii. Podawany nawet w bardzo duzych dawkach powodujących analgezje i utratę świadomości nie powoduje zaburzeń ze strony ukł. krążenia.

• W odróżnieniu do morfiny - nie uwalnia histaminy

• Nalokason znosi działanie fentalnylu (tak ja znosi działanie morfiny)

Petydyna

• działania ośrodkow identyczne jak morfiny

• wykazuje jednak pewne róznice:

• dużo słabiej kurczy mięśnie gładkie co sprawia, ż emoże być stosowana w kolce żółciowej i nerkowej

• nie ma tak silnego działania zapierającego

• nie wykazuje hamującego wpływu na czynność skurczową macicy w czasie porodu, więc można ją stosowac w celach przeciwbólowych w czasie porodu

• słabiej ni z morfina przechodzi przez łożysko, noworodek po porodzie nie wykazuje cech depresji oddechowej

• bardzo słabo działa p/kaszlowo

• NIE KURCZY źrenic!!

Kodeina

• stosowana jako lek przeciwkaszlowy

• ma dużo słabsze nież morfina właściwości p/bólowe, uzależniające i hamujące ośrodek oddechowy

• w odróżnieniu od morfiny łatwo się wchłania z przewodu pok.

• W wątrobie metabolizowana częściowo do morfiny

• Niebezpieczeństwo wywołania zależności - niewielkie

Tramadol

• syntetyczny opioidowy lek przeciwbólowy

• ma słaby potencjał uzależniający (jednak po długim stosowaniu i odstawieniu może wystąpic zespół abstynencyny)

• Podawany doustnie działa ok. 5 razy słabiej niż morfina stosowana p.o.

• stosowany w leczeniu bólów o umiarkowanym i dużym nasileniu

• nalokson znosi jego działanie

Działania niepożądane:

• Zawroty głowy, nudności i wymioty, uczucie oszołomienia, ograniczenie sprawności psychofizycznej, suchość w jamie ustnej, nadmierne pocenie się.

Pamiętaj!

Leki działające hamująco na OUN (nasenne, uspokajające, psychotropowe) i etanol nasilają działania niepożądane leków opioidowych!

---