Hera (gr. Ἥρα) - córka Kronosa i Rei, siostra i żona Zeusa; połknięta przez Kronosa i oswobodzona przez Metis i Zeusa, wychowywała się na krańcach świata u Okeanosa i Tethys lub według innych wersji - u Hor, u córek Asteriona albo u herosa Temenosa. Trzecia żona Zeusa, którą poślubił on formalnie; urodziła mu czworo dzieci: Hefajstos, Ares, Ejlejtyja oraz Hebe. Różne tradycje podają różne miejsca, gdzie dokonała się ceremonia zaślubin - jedna umieszcza je w ogrodzie Hesperyd, inna na wierzchołku góry Ida we Frygii, jeszcze inna na Eubei. bogini niebios i macierzyństwa, patronka macierzyństwa, opiekunka małżeństwa i rodziny. Uosabia cnoty małżeńskie - w tym wierność - i w związku z tym walczy z wszelkimi przejawami zdrady; sama cierpiała z powodu niewierności małżonka. Mity związane z Herą opisują przede wszystkim jej spory i pojednania z Zeusem oraz mściwe knowania wymierzone przeciwko kochankom i nieślubnym dzieciom małżonka. Z tego powodu jest obecnym symbolem zazdrości. Na Heraklesie mści się, rozpętując burzę morską, kiedy ten powracał po zdobyciu Troi; na Parysie i Helenie zemściła się, zsyłając burzę kiedy płynęli ze Sparty do Troi itp. Hera uczestniczyła w wojnie z gigantami.
Jako żona Hera była bardzo zazdrosna i kłótliwa, więc Zeus aby uniknąć kłótni często jej ulegał. Była też bardzo wrażliwa na wszystko co mówiono o jej urodzie. Nieliczne kobiety, które odważyły się przechwalać, że nie ustępują urodą samej bogini spotkała sroga kara. Na jedne rzuciła szaleństwo - tak że uważały się za krowy, całe dnie ryczały i pasły się na łące. Inne zamieniła w schody do świątyni. Ojciec dziewczyn, który był kapłanem, codziennie stąpał po tych schodach, słuchając jęków córek. Podczas wojny trojańskiej (Iliada) Zeus głośno gniewał się na Herę za to, że za bardzo sprzyjała Grekom (za to, że Parys Afrodytę uznał za najpiękniejszą). Jednak on sam też nie był bezstronny. Hera ze szczytu Olimpu ujrzała jak jej mąż siedzi na szczycie Idy nad Troją i zamierza wesprzeć Trojan, a pognębić Greków, którzy skrzywdzili jego ulubieńca - Achillesa. Hera postanowiła się wystroić, pójść do Zeusa i zauroczyć go tak, aby zmorzył go sen. Afrodyta, bogini miłości, obdarzyła Herę czarem i miłością, które miały jej pomóc w uwiedzeniu Zeusa. Lecąc do Troji spotkała Hypnosa, boga snu. Jego też namówiła aby pomógł jej uśpić Zeusa. Plan Hery powiódł się. Gdy Zeus przytulił małżonkę ogarnął go sen. Wówczas Posejdon zgodnie z życzeniem Hery pomógł w walce Grekom.
Była opiekunką Achillesa, Menelaosa i Argonautów. Opowiedziała się po stronie Greków w wojnie trojańskiej. Częstym atrybutem Hery był paw (interpretowany jako symbol uraniczny), bocian, kukułka, diadem i berło; roślinami jej były: nieśmiertelnik, granat (symbol płodności) i lilia. Epitetami, który często określano H., były: krowiooka, białoramienna
Dzieci Hery to
Hefajstos (którego - według niektórych mitów - miała spłodzić sama, bez pomocy Zeusa),
Ares,
Hebe
Ejlejtyja, bogini czuwająca nad porodem.
Była czczona pod imieniem Arkeia `Opiekująca się gospodarstwem', Heraja i Tonea; Argeia `Argiwska' (od m. Argos) i H. Samijska `H. (wyspy) Samos'. Do kultu H. należały obrzędy w Argos, podczas których czerpano wodę ze źródeł dla ceremoniału kąpieli H. W ofierze składano jej krowy i kozy, czasami czarne jagnię. W całej Grecji odprawiano Theogamia (`boskie gody') - święta ku czci H. jako opiekunki małżeństw, mające upamiętniać wesele Zeusa i Hery. Posąg bogini przystrajano wtedy weselną szatą młodej narzeczonej, oprowadzano w procesji przez miasto aż do świątyni, gdzie oczekiwało przygotowane zawczasu łoże małżeńskie. Np. na Samos dwukrotnie w ciągu roku odbywano w rocznicę narodzin Hery i jej ślubu z Zeusem procesje do kaplicy H. Świątynie które poświęcono H., nazywano heraion; główne ośrodki kultu H. znajdowały się w Olympii, w Argos, gdzie czczono ją pod postacią krowy; na górze Kynthos; w Sparcie, Koryncie, w Mykenach, na w. Chios, Samos i gdzie indziej.
Wizerunek Hery w mitach
Bezlitosna wobec Heraklesa:
Ze szczególną zawziętością prześladowała Heraklesa, syna Zeusa i Alkmeny. Wysłała węże, aby udusiły niemowlę w kołysce a on udusił je, potem zesłała na herosa obłęd, przez który pozabijał swoje dzieci biorąc je za demony, była inicjatorką dwunastu prac, które musiał wykonać. Namówiła ukochaną Heraklesa aby wyprała jego koszulę w krwi zabitego przezeń cyklopa, która była zatruta i zabiła Heraklesa. Pamiętliwa i zaciekła, Hera nie ustawała w prześladowaniach. Rozdrażniony Zeus wymierzył jej karę, każąc powiesić swą małżonkę na Olimpie głową w dół, zatroszczył się przy tym o to, by do jej nóg przymocowano kowadło. Kiedy Herakles po śmierci przybył na Olimp, pogodził się z Herą.
Oślepiająca Terezjasza:
Hera i Zeus spierali się o to, kto jest bardziej skłonny ulegać pokusom miłości: mężczyzna czy kobieta. Wezwali na sędziego Tejrezjasza, ponieważ przez część swego życia był kobietą. Terezjasz był tego samego zdania co Zeus, odparł więc: „kobieta”. Hera sprawiła, że oślepł.
Hera i jej rywalki
Semele, matka Dionizosa, zginęła od pioruna, bo idąc za radą Hery, poprosiła Zeusa, by jej się ukazał z gromem i błyskawicami.
Hera zesłała też szaleństwo na małżonków, którzy się zaopiekowali Dionizosem, a gdy dorósł, i na niego zesłał obłęd.
Bogini prześladowała Io, którą pokochał Zeus.
Przeszkadzała Latonie urodzić bliźnięta (Apollina i Artemidę), których ojcem był Zeus.
Namówiła też Artemidę, aby własną strzałą zabiła swą młodą towarzyszkę, nimfę Kallisto, w której zakochał się Zeus.
Hera miała bardzo, bardzo dużo rywalek, ale jedną z nich była Acis. Acis bardzo seksowna i kobieca bogini. Prawie jak każda ważna Bogini miała romans z Zeusem. Herze nie podobało się to i dltego zrzuciła ją ze skały na Cyprze.