WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE (Wrocław)
- położone na południowym zachodzie Polski
- obejmuje zachodnią część historycznego Śląska, czyli większość Dolnego Śląska, a także ziemię kłodzką, wschodnie Łużyce Górne oraz Bogatynię i okolice
- praktycznie w całości położone jest w dorzeczu Odry
- największym jeziorem jest Kunickie
- jest jednym z bardziej zasobnych w surowce mineralne regionów Polski
- największymi miastami są: Wrocław, Wałbrzych, Legnica i Jelenia Góra
- jej południową część pokrywają pasma górskie: Karkonosze (z najwyższym szczytem Śnieżką 1602 m n.p.m.), Góry Izerskie czy Góry Stołowe
- Szklarska Poręba i Karpacz są doskonale znane wszystkim miłośnikom sportów zimowych, natomiast Kudowa-Zdrój to jeden z licznych dolnośląskich ośrodków uzdrowiskowych, ceniony ze względu na swoje wody mineralne i unikalny mikroklimat.
- Hala Stulecia we Wrocławiu (wpisana na listę UNESCO)
- Książ - zamek znajdujący się w Wałbrzychu jest to największy zamek na Dolnym Śląsku i trzeci co do wielkości w Polsce
- Kościoły Pokoju w Świdnicy i Jaworze - największe w Europie budowle sakralne o konstrukcji szkieletowej
- Śląska Fujijama - wygasły wulkan w powiecie złotoryjskim, z którego widać całe Karkonosze
- Karkonowski Park Narodowy
WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE (Bydgoszcz i Toruń)
- północno-centralna część kraju
- zostało utworzone w przybliżeniu z dawnych województw: bydgoskiego, toruńskiego i włocławskiego
- Region leży centralnie w północnej części Polski po obu brzegach Wisły, w jej dolnym biegu
- Znajduje się między Pojezierzem Pomorskim i Mazurskim
- Spośród sztucznych zbiorników wodnych znajdujących się na obszarze województwa najintensywniej wykorzystywane są dla produkcji czystej ekologicznie energii: Zbiornik Włocławski (na Wiśle), Zalew Koronowski (na Brdzie) i Jezioro Żurskie (na Wdzie).
- Największym miastem jest Bydgoszcz skupiająca 18% ludności regionu, w tym 29% ludności miejskiej. Następnie Toruń (10% ludności regionu), Włocławek, Grudziądz i Inowrocław
- W regionie znajduje się 8 parków krajobrazowych: 2 na obszarze Borów Tucholskich, 2 na Pojezierzu Chełmińsko-Dobrzyńskim, po jednym w Dolinie Dolnej Wisły i na Pojezierzu Krajeńskim oraz 2 w południowej części regionu
- Biskupin (1994 r.) - zrekonstruowana osada obronna ludności kultury łużyckiej z okresu halsztackiego
- Stare i Nowe Miasto Toruń (1994 r.) - miasto średniowieczne, jedno z najbogatszych w zabytki miast polskich, w 1997 roku wpisane na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO
- Chełmno (2005 r.) - zachowane niemal w niezmienionym kształcie XIII-wieczne miasto lokacyjne, obwiedzione murami obronnymi, z 7 gotyckimi kościołami oraz renesansowym ratuszem
- Włocławek - miasto na Wisłą z eklektyczną zabudową; kluczowym zabytkiem jest bazylika katedralna Wniebowzięcia NMP
- Inowrocław - miasto uzdrowiskowe, którego wizytówką jest Park Solankowy oraz tężnie;
- Ciechocinek - jest jednym z najstarszych polskich uzdrowisk
- Akwedukt Fojutowo
WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE (Lublin)
- Województwo jest położone we wschodniej części Polski, między Wisłą a Bugiem.
- Graniczy z Białorusią i Ukrainą
- Całe województwo znajduje się w dorzeczu Wisły
- Środkowa część województwa znajduje się w dorzeczu (drugiego stopnia) Wieprza
- Województwo lubelskie składa się z 4 podregionów statystycznych: lubelski, bialski, chełmsko, puławski
- Część województwa obejmuje Lubelskie Zagłębie Węglowe. Zasoby surowców mineralnych: węgiel kamienny w okolicach Łęcznej, Puchaczowa, Bogdanki; niewielkie złoża ropy naftowej i gazu ziemnego m.in. w okolicach Lublina oraz w pobliżu Zamościa - obecnie wyeksploatowane; Wapienie - tereny Roztocza Zachodniego i Środkowego; Opoki i margle na obszarze na zachód od Chełma
- Port lotniczy Lublin zlokalizowany jest w Świdniku, około 10 km od centrum Lublina.
- Duże kompleksy leśne: Lasy Janowskie i Puszcza Solska, Lasy Sobiborskie, Włodawskie i Parczewskie na wschodzie oraz Lasy Kozłowieckie i Łukowskie na północ od Lublina. Mają tu granice zasięgów takie gatunki drzew jak np.: buk pospolity, jodła pospolita, dąb bezszypułkowy.
- Obok Roztoczańskiego Parku Narodowego jest obszar Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego - jedynego pojezierza w Polsce znajdującego się poza zasięgiem ostatniego zlodowacenia.
- Na terenie województwa lubelskiego znajdują się dwa parki narodowe: Poleski i Roztoczański + 17 parków krajobrazowych
- W lubelskim znajdują się dwie trasy podziemne. W Lublinie funkcjonuje ok. 300-metrowa Lubelska Trasa Podziemna, wiodąca przez piwnice kamienic Starego Miasta.
- W Lublinie mieści się Zamek przy Starym Mieście, z romańskim donżonem. Obecnie w obrębie Lublina znajdują się również ruiny zamku w Jakubowicach Murowanych. W Kazimierzu Dolnym mieszczą się ruiny zamku z XVI w. oraz baszta obronna z XIV w.
- Żydowską architekturę reprezentuje w Lublinie talmudyczna uczelnia Jeszywas Chachmej Lublin
WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE (Gorzów Wielkopolski i Zielona Góra)
- Powstało w 1999 roku z większości terytoriów dawnych województw gorzowskiego i zielonogórskiego oraz niewielkiej części leszczyńskiego.
- Województwo lubuskie ma największą lesistość (49%) w kraju.
- Województwo jest położone w zachodniej Polsce i graniczy z Niemcami
- Charakterystyczny dla krajobrazu województwa jest układ naprzemianległych obniżeń pradolin i pasów wysoczyznowych wytworzony w wyniku ostatniego zlodowacenia.
- Lubuskie jest województwem o najmniejszej liczbie mieszkańców w Polsce.
- Parki narodowe: Drawieński i Ujście Warty
WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE (Łódź)
- położone w centralnej części kraju
- ma najmniejszą lesistość w kraju
- Utworzone w 1999 roku
- ma najmniejszą lesistość spośród wszystkich województw; Ok. 100 ha lasów znajdowało się w obrębie parku narodowego[4] (Ośrodek Hodowli Żubrów w Smardzewicach będący częścią Kampinoskiego PN).
- wyróżnia się on także bogatymi zasobami wód mineralnych oraz złożami surowców skalnych i węgla brunatnego.
- W Nieborowie można podziwiać barokowy zespół pałacowy, zaś Sulejów słynie ze znajdującego się tam opactwa cysterskiego. Warte uwagi są również romantyczny park w Arkadii, kościół romański w Tumie i zamek gotycki w Oporowie.
WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE (Kraków)
- W obecnym kształcie powstało 1 stycznia 1999 r. w wyniku reformy administracyjnej
- jest jednym z mniejszych w Polsce (12 miejsce w kraju)
- Gęstość zaludnienia jest tu jedną z najwyższych w kraju
- Województwo jest położone w południowej Polsce i graniczy ze Słowacją oraz województwem podkarpackim, śląskim i świętokrzyskim
- Województwo małopolskie obejmuje fragmenty Karpat Zachodnich oraz Wyżyny Małopolskiej.
- Teren województwa znajduje się w większości w zlewisku Morza Bałtyckiego z dorzeczem Wisły - ok. 90% powierzchni województwa. Natomiast południowo-zachodnia część leży na terenie zlewiska Morza Czarnego z dorzeczem Dunaju.
- Województwo małopolskie zamieszkują przedstawiciele czterech mniejszości narodowych: Słowacy, Ukraińcy, Żydzi i Ormianie.
- Województwo małopolskie posiada urozmaicone warunki naturalne i w dużej mierze nieskażone środowisko naturalne. Bogaty jest świat roślinny i zwierzęcy. Pośrednim dowodem takiego stanu rzeczy jest liczba znajdujących się na terenie Małopolski obszarów chronionych: 6 parków narodowych (Pieniński, Magurski, Babiogórski, Gorczański, Ojcowski i Tatrzański), 11 parków krajobrazowych, 84 rezerwatów przyrody
- W województwie małopolskim znajduje się pustynia - położona na zachód od Olkusza, Chociaż piaski Pustyni Błędowskiej potrafią w lecie nagrzewać się do temperatury 70 °C to w sensie klimatycznym teren ten pustynią nie jest.
- Atrakcje turystyczne to: Kraków, Kopalnia Soli w Wieliczce, były niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, a także najwyższe polskie góry - Tatry oraz miasto Zakopane, nazywane zimową stolicą Polski.
- Region to także cel turystyki pielgrzymkowej (sanktuaria w Kalwarii Zebrzydowskiej i Krakowie-Łagiewnikach, Dom Rodzinny Jana Pawła II w Wadowicach, Kaplica na Groniu Jana Pawła II) oraz leczniczej (9 miejscowości uzdrowiskowych w całym województwie).
- Corocznie od 1999 r. organizowane są Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego, mające na celu promowanie zabytków Małopolski. 5 zespołów zabytkowych wpisanych zostało na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Są to: Stare Miasto w Krakowie, kopalnia soli w Wieliczce, Były obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau Muzeum w Oświęcimiu i Brzezince ,klasztor i park pielgrzymkowy w Kalwarii Zebrzydowskiej, drewniane kościoły południowej Małopolski
MAZOWIECKIE (Warszawa)
- największe pod względem powierzchni i ludności województwo, znajdujące się w środkowej i wschodniej części Polski.
- Mimo że województwo mazowieckie jest często określane jako Mazowsze, nie jest nim w całości. Wschodnia część województwa to region Podlaski (w znacznie mniejszym stopniu niż geograficznie), natomiast południowa część to ziemia sandomierska będąca częścią Małopolski.
- Warszawa jest największym skupiskiem uczelni, ale są one również zlokalizowane w innych miastach województwa: (Płock, Pułtusk, Radom, Siedlce).
- 1 park narodowy (kampinowski) i 9 parków krajobrazowych
OPOLSKIE (Opole)
- jest obecnie najmniejszym województwem w Polsce
- jest też województwem z najmniejszą liczbą mieszkańców
- Województwo jest położone w południowo-zachodniej Polsce i graniczy z Czechami, województwem dolnośląskim, łódzkim, śląskim, wielkopolskim
- Większość obszarów województwa stanowi zachodnią część Górnego Śląska
- Główną rzeką województwa jest Odra. Pozostałe większe rzeki województwa to Mała Panew oraz Nysa Kłodzka. Największymi jeziorami są zbiorniki sztuczne, tj. Jeziora Nyskie, Otmuchowskie i Turawskie.
PODKARPACKIE (Rzeszów)
- Jest najdalej wysuniętym na południe województwem Polski.
- Województwo jest położone w południowo-wschodniej Polsce i graniczy z Ukrainą i Słowacją
- Obszar woj. podkarpackiego obejmuje:
*środkową część Podkarpacia, w jego obrębie wschodnią część Podkarpacia Północnego (wschodnią część Kotliny Sandomierskiej),
*zachodnią część Zewnętrznych Karpat Zachodnich, a w ich obrębie wschodnią część Pogórza Środkowobeskidzkiego (w części lub w całości: Pogórze Ciężkowickie, Pogórze Strzyżowskie, Pogórze Dynowskie, Pogórze Przemyskie, Obniżenie Gorlickie, Kotlina Jasielsko-Krośnieńska, Pogórze Jasielskie i Pogórze Bukowskie) i wschodnią część Beskidów Środkowych (Beskid Niski),
*zachodni skrawek Zewnętrznych Karpat Wschodnich, a w ich obrębie zachodnią część Beskidów Wschodnich (Góry Sanocko-Turczańskie i Bieszczady Zachodnie),
*niewielki fragment Roztocza.
- Trzy największe rzeki w województwie to prawe dopływy Wisły: San i Wisłoka oraz dopływ Sanu: Wisłok. Rzeki Strwiąż oraz Mszanka uchodzą do Dniestru i należą do zlewiska Morza Czarnego. Wszystkie pozostałe należą do zlewni Morza Bałtyckiego. Rzeki regionu są uważane za jedne z najczystszych w kraju.
PODLASKIE (Białystok)
- Położone jest w północno-wschodniej części kraju, w geograficznym środku Europy.
- Przez jego środek przepływa Narew.
- Województwo podlaskie znajduje się na terenie Niziny Podlaskiej, Pojezierza Suwalskiego i Niziny Mazowieckiej.
- Na terenie województwa istnieją 4 parki narodowe, w tym najstarszy w Polsce Białowieski Park Narodowy, a także o największej powierzchni, czyli Biebrzański Park Narodowy. Dwa pozostałe parki narodowe to wigierski i narwiański.
POMORSKIE (Gdańsk)
- położone w północnej Polsce
- Województwo jest położone w północnej Polsce i graniczy z Rosją (z obwodem kaliningradzkim) oraz z województwami: kujawsko-pomorskim, warmińsko-mazurskim, wielkopolskim, zachodniopomorskim
- W województwie pomorskim znajduje się Trójmiasto, czyli zespół trzech miast: Gdańska, Gdyni i Sopotu.
ŚLĄSKIE (Katowice)
- położona na obszarze Niziny Śląskiej, Wyżyny Śląsko-Krakowskiej, Kotliny Oświęcimskiej, Pogórza Zachodniobeskidzkiego, Beskidów Zachodnich.
- Jest województwem o najwyższym stopniu urbanizacji i gęstości zaludnienia.
- Województwo śląskie jest jedynym województwem w Polsce, w którym jest więcej miast na prawach powiatu (19) niż powiatów (17).
- Województwo jest położone w południowej Polsce i graniczy z Czechami, Słowacją oraz z województwami: łódzkim, małopolskim, opolskim, świętokrzyskim
- Pod względem geograficznym województwo śląskie należy do Wyżyny Śląskiej, Jury Krakowsko-Częstochowskiej, Kotliny Oświęcimskiej oraz Beskidów.
- Znajdujący się w centralnej części województwa GOP (Górnośląski Okręg Przemysłowy) jest najsilniej uprzemysłowionym obszarem w Polsce.
ŚWIĘTOKRZYSKIE (Kielce)
- Województwo jest położone w południowo-wschodniej Polsce
- Województwo świętokrzyskie leży w obrębie Wyżyny Małopolskiej, na obszarze obejmującym: Wyżynę Kielecką, Nieckę Nidziańską, wschodnią część Wyżyny Przedborskiej
- Bałtow: park jurajski
- Jaskinia Raj, Puszcza Jodłowa
- Oblęgorek: muzeum Henryka Sienkiewicza
- Krzemionki opatowskie: kopalnia głębinowa krzemienia paskowanego
- Kielce: muzeum Stefana Żeromskiego, Muzeum wsi kieleckiej
- Sandomierz: trasa podziemna,
WARMIŃSKO-MAZURSKIE (Olsztyn)
- Położone jest w północno-wschodniej części kraju.
- Znaczna część województwa znajduje się na Pojezierzu Mazurskim.
- Województwo warmińsko-mazurskie nazywane jest "Krainą Tysiąca Jezior", choć to niezbyt trafne określenie. Jezior tych znajduje się tam bowiem pond 3000
- Najdłuższe jezioro to Jeziorak na Pojezierzu Iławskim. Najgłębsze jeziora to: Hańcza (108,5 m), Wigry (73 m) i Wuksniki (68 m).
- Stańczyki: wiaduktu kolejowe
- Giżycko: most obrotowy
- Mrągowo: piknik conutry
- Reszel: gotycki zamek z XIVw.
- Elbląg: fragmenty murów obronnych, Kanał Elbląski
- Święta Lipka: barokowa bazylika
- Kętrzyn: zamek krzyżacki
WIELKOPOLSKA (Poznań)
- województwo utworzone w 1999 w środkowo-zachodniej Polsce, na Pojezierzu Wielkopolskim i Nizinie Południowowielkopolskiej, w dorzeczu środkowej Warty
- Województwo wielkopolskie zajmuje drugie miejsce w kraju pod względem powierzchni i trzecie pod względem liczby ludności.
- Region wielkopolski leży w obrębie dorzecza Odry
- 1 park narodowy i 12 krajobrazowych
ZACHODNIOPOMORSKIE (Szczecin)
- położone w północno-zachodniej części Polski, na wybrzeżu Morza Bałtyckiego.
- Obszar ten obejmuje morskie wody wewnętrzne polskiej części Zalewu Szczecińskiego oraz akweny wokół cieśnin: Dziwny i Świny, które są częściami Morza Bałtyckiego.
- Województwo jest położone w północno-zachodniej Polsce i graniczy z Niemcami oraz z województwami: lubuskim, pomorskim, wielkopolskim.
- Region położony jest na Pobrzeżach Południowobałtyckich: Szczecińskim i Koszalińskim oraz na Pojezierzu Pomorskim
- Przez województwo przepływa kilkadziesiąt rzek, w tym druga pod względem długości rzeka kraju: Odra, oraz wiele mniejszych: Rega, Parsęta , Ina i Płonia
- W zachodniopomorskim 2 parki narodowe: Woliński, oraz w połowie Drawieński, 7 parków krajobrazowych
- Na obszarze województwa znajdują się dwa obiekty uznane za pomnik historii: zespół katedralny w Kamieniu Pomorskim i zespół kościoła pw. NMP Królowej Świata oraz średniowieczne mury obronne miasta w Stargardzie
- Województwo zachodniopomorskie posiada zamki będące ośrodkami władzy książąt pomorskich i biskupów. Najbardziej okazałymi są Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie oraz Darłowie.