Wykład 8

Diagnostyka układu oddechowego

- rozpoznanie choroby

- ocena stopnia upośledzenia czynności układu oddechowego

Regulatorowa i wykonawcza funkcja układu oddechowego

- funkcja kontrolna

+ mechanoreceptory

+ chemoreceptory

+ neurony oddechowe

- funkcja wykonawcza

+ mięśnie ściany klatki piersiowej

+ płuca

- dostawa tlenu do tkanek zależy od współdziałania aparatu wentylacyjnego, pompy krążeniowej i hemoglobiny

1. Nieinwazyjne procedury diagnostyczne

- RTG, TK, MRI

- testy skórne na antygeny:

+ gruźlicy

+ histoplazmozy

+ kokcidioidomikozy

+ blastomykozy

+ trichinozy

+ toksoplazmozy

+ aspergilozy

- badanie plwociny (barwione rozmazy) - Pneumocystis carinii

- testy czynnościowe: spirometria

- scyntygrafia płuc: zastosowanie galu do wykrycia procesów zapalnych

2. Inwazyjne procedury diagnostyczne

- bronchoskopia + biopsja, biopsja szczoteczkowa, płukanie

- torakochirurgia wideo-endoskopowa

- biopsja aspiracyjna przezskórna

- płukanie oskrzelowo-płucne

- toracenteza i biopsja opłucnowa

- angiografia płucna

- mediastinoskopia

3. Astma oskrzelowa

- napadowe, przemijające zmniejszenie przekroju dolnych dróg oddechowych

- odczucie duszności, ucisku w klatce piersiowej

- świsty, sapanie, kaszel

- przewlekłe zmiany zapalne w drogach oskrzelowych

- w testach czynnościowych: nadreaktywność oskrzeli

+ zapalenie

+ zaburzenia regulacji nerwowej

+ zmiany czynnościowe mięsni gładkich

- ekspozycja na alergen: powód uczulenia

+ infekcje: wirusy, bakterie, pierwotniaki

+ uczulenie na substancje pokarmowe

a) podział astmy

- atopowa - alergiczna

- nieatopowa - niealergiczna - wewnątrzpochodna

+ infekcyjna

+ nietolerancja NLPZ

+ wysiłkowa

+ psychogenna

+ inne (np. obniżenie temperatury wdychanego powietrza)

b) badania standardowe

- eozynofilia krwi obwodowej lub plwociny

+ wartości prawidłowe: 0,01-0,04→50-250 x 10^6/l

+ w astmie > 700 x 10^6/l

+ w plwocinie (norma do 0,025) > 0,05

- standardowe alergenowe testy skórne

+ kontrola

+ histamina

+ kurz domowy

+ roztocze (Dermatophagoides pteronissinus)

+ pióra

+ sierść psa

+ sierść kota

+ pyłki traw

+ pyłki drzew

+ pyłki krzewów

+ pleśnie mieszane

- badanie czynności układu oddechowego

- RTG

c) badania rozszerzone

- dodatkowe alergenowe testy skórne

- badanie RTG zatok nosa i konsultacja larynogologiczna

- badanie psychologiczne

- badanie nadreaktywności oskrzeli

- prowokacyjna próba wziewna lub donosowa

- testy alergiczne in vitro

- inne

d) markery stanu zapalnego dróg oddechowych

- krew/ surowica

+ granulocyty kwasochłonne

+ ECP - kationowe białko eozynofilowe

+ EPO - peroksydaza eozynofilowa

+ sIL-2R (CD-25) - rozpuszczalny receptor IL-2

- mocz

+ 9α11βPGF₂

+ LTE₄ - leukotrien E₄

+ EPX - peroksydaza eozynofilowa w moczu

- powietrze wydychane

+ NO

+ CO

+ węglowodory

- kondensat oddechowy

+ H₂O₂

+ metabolity leukotrienów

+ 8-izoprostan

+ nitrotyrozyna

- indukowana plwocina

+ hemogram leukocytarny

+ rozpuszczalne mediatory ECP

4. Mukowiscydoza

a) kryteria diagnostyczne

- typowe objawy płucne

- typowe objawy żołądkowo-jelitowe

- choroba w rodzinie

- stężenie chlorków w pocie >60mmol/l

- alternatywne:

+ podwójna mutacja CFTR

+ jeden lub więcej objawów typowych

5. Niedobór inhibitora α1proteazy (niedobór API)

- rozedma

- zwłóknienie i marskość wątroby

- gen pleomorficzny 75 alleli:

+ normalne Pi, MM

+ niedoborowe PiZZ, PiSC

+ zerowe Pi00

+ dysfunkcyjne