WAPNO Spoiwo powietrzne z wyjątkiem wapna hydraulicznego) którego głównym składnikiem są CaO,CaOH2 z niewielkim udziałem MgO,MgOH2,SiO2Al2O3Fe2O3 W budownictwie mieszkaniowym wapno najczęściej stanowi dodatek do innych spoiw jako własności ciepłochronne, i urabialność. Do sporządzania zapraw(Murarskich ,tynkarskich, specjalnych wyrobów malarskich, wykonywania gotowych El. murowych). Obecnie sprzedawane w postaci wapna HYDRATYZOWANEGO(wapno palone) Wapno w różnych postaciach:(Wapno palone, hydratyzowane, sucho gaszone, ciasto wapienne, mleko wapienne) WAPNO PALONE CaO- otrzymuje się przez wypalenie kamienia wapiennego w piecach szybowych bądź obrotowych w temp. 900-1200 C. Przy wysokiej temp może dojść do powlekania ziarenek wapna palonego nieprzepuszczalnymi dla wody tlenkami zanieczyszczeń (np. krzemionka, Tl, żelaza) Tynki z takich zapraw wysychają w ciągu doby. Wytrzymałość zapraw z wapnem palonym to 3MPa. Są to zaprawy bardziej wodoodporne do przemysłowej produkcji wyrobów wap. piaskowych ,betonów komórkowych oraz innych El.bud. WAPNO GASZONE-uzyskuje się z wapna palonego na podstawie reakcji hydratacji. Proces gaszenia: na mokro(ciasto wapienne ii mleko wapienne) i na sucho( przy min ilości wody wapno hydratyzowane) W wyniku procesu gaszenia otrzymujemy wodorotlenek wapnia. Dodatkowym produktem jest mleko wapienne Wapno to zapewnia dobrą przyczepność CIASTO WAPIENNE- plastyczna masa otrzymywana z wapna gaszonego .Kolor biało- szary. Kolor brązowy-mała ilość wody i się nie nadaje. Ciasto może być a)tłuste ciasto tj bardzo plastyczne przyjmujące duże ilości piasku) b)średniej tłustości c)chude ciasto cięższe(1450kg/m^3)brudnawe, mało plastyczne DOBRE CIASTO- lepkie, tłuste, jednolite. PROCES WIĄZANIA I TWARDNIENIA WAPNA a)zachodzi w wyniku procesów: -przez krystalizację zaprawy trącącej wodę. Utrata wody jest głównym sposobem wiązania tej zaprawy. W Zaprawie wapiennej z rozpuszczanego w wodzie wodorotlenku wapnia wydzielają się kryształki wodzianu wapnia Ca)H2*2H2O lub kryształki uwodnionego wodorotlenku wapniowego. Kryształki te zrastają się ze sobą tworząc sztuczny kamień. Procesy te są odwracalne. -przez karbonatyzacje czyli łączenie się z dw. wegla woda w tej reakcji odgrywa rolę katalizatora CaOH2+nH2O+CO2->CaCO3+(n+1)H2O Zaprawa wtedy twardnieje a proces ten jest powolny i obejmuje niewielką częśc wapna zawartego w zaprawie. -przez tworzenie się krzemianów wapnia wapno wiąże w wyniku reakcji chem z dw. Krzemu który jest gł składnikiem piasku. Reakcja ta może zachodzić tylko w temp. Powyżej 100C i obecności wody. Wodorotlenek łączy się z kwarcem.

GIPS To siarczan wapnia CaSO4występujący w przyrodzie pod postacią kamienia gipsowego. Jest spoiwem szybkotwardniejącym i materiałem ekologicznie czystym, zdrowym, zapewniającym właściwie dla organizmu ludzkiego warunki higieniczne. KLASYFIKACJA a)Gips budowalny b)Spoiwa gipsowe specjalne -gips szpachlowy (B do szpachlowania El. Beton,G,F) -gips tynkarski (GTR, GTM- do wyk. mechanicznego,, P) -klej gipsowy( P, T-płyt gip. Kart) PRODUKCJA SPOIW GIPSOWYCH a)polega na rozdrobnieniu kamienia gipsowego w podaniu rozdrobnionego surowca prażeniu w temp. 160-180 C wg reakcji DEHYDRATACJI b) przy wypalaniu kamienia gipsowego w temp powyżej + 800C powstaje spoiwo gipsowe zwane ESTRICHGIPSEM złożone z anhydrytu II oraz 3-5 % tlenku wapniowego utworzonego w wyniku rozkładu anhydrytu. c) produkcja z kolei spoiwa anhydrytowego polega na bez wypałowej przeróbce anhydrytu naturalnego. Jako środki środki uaktywniające stosowane są wapno palone mielone lub sucho gaszone, cement, siarczan sodowy, potasowy. SPOIWA GIPSOWE CECHUJE SIĘ -niewielkim stopniem przewodności cieplnej -wysoką przepuszczalnością pary wodnej -przeciwdziałają zmniejszeniu wartości termoizolacji -jest materiałem niepalnym -powierzchnie gipsowane nie przyciągają kurzu, -może przyciągać wiele nadmiarowej wilgoci z powietrza w pomieszczeniu -energooszczędny ESTRICHGIPS Gips jastrychowy, estrychowy to spoiwo powietrzne wolnowiążące wykazujące pewne cechy hydrauliczne. W porównaniu z gipsem budowlanym cechuje go większa wytrzymałość i odporność na działanie wody. Korzystna jego cechą jest twardość i odporność na ścieranie. WIĄZANIE GIPSU Jest spoiwem szybkowiążącym o początku wiązania od 3 do 12 minut a o końcu wiązania 15 do 20 minut. Mechanizm wiązania spoiw gipsowych wynika z różnic rozpuszczalności siarczanów wapniowych o różnym stopniu uwodnienia i budowie krystalicznej. Półwodny siarczan wapnia stanowiący podstawowy składnik gipsu budowlanego rozpuszcza się w wodzie 5 razy szybciej od gipsu dwuwodnego, dzięki czemu może szybko wiązac i twardniec. REAKCJA WIĄZANIE GIPSU PÓŁWODNEGO. ETAPY WIĄZANIA I TWARDNIENIA: 1.Rozpuszczenie półhydratu w wodzie zmieszanej z wodą półhydratową szybko przechodzi do roztworu i powstaje nasycony roztwór półhydratu. 2.Uwodnienie półhydratu do trudno rozpuszczonego dwuhydratu 3.Krystalizacja dwuhydratu powstający szkielet krystaliczny obrasta się nowymi otworami które zrastając się tworzą coraz mocniejsze powiązania między kryształami. OPÓZNIENIE PROCESU WIĄZANIA uzyskuje się przez zmniejszenie rozpuszczalności półhydratu lub zwiększając rozpuszczalność dwuhydratu np. wprowadzając do zaczynu substancje -organiczne jak klej kostny, krochmal ,białko, żelatyna, -pochodzenia nieorganicznego: :kwas winowy ,cytrynowy , fosforowy. HYDRATACJE GIPSU OPÓZNIA DOLANIE GORĄCEJ WODY. PRZYŚPIESZA PROCES WIĄZANIA SPOIW GIPSOWYCH polega na: -wprowadzeniu domieszek zwiększających rozpuszczalnośc półhydratu -dodawaniu do zaczynów zarodków krystalizacji np. w postaci dodatku gipsu naturalnego lub odpadów stwardniałego gipsu co w prefabrykacji gipsowej jest powszechnie znane Substancjami przyśpieszającymi hydratację gipsu min In. Siarczany, chlorki sodu i wapnia. Domieszki przyspieszające na ogół zmniejszają ciekłość zaczynu natychmiast opóźniające działają plastyfikująco i wpływa na pokrój kryształów JAKO MATERIAŁ BUD jest ekologicznie przyjazny, sprzyjający utrzymaniu komfortu cieplno-wilgotnościowemu -jego otrzymywanie jest mało energochłonne -najpoważniejsza wada jest jego rozmiękanie -jest to przypisywane słabym wiązaniom Van Der Walsa.

---