Wiercenie, rozwiercanie i pogłębianie są sposobami obróbki otworów kołowych. Charakteryzują się one taką samą zasadą kinematyczną:
- ruch główny - obrotowy
- ruch pomocniczy - prostoliniowy, posuwowy
Każde narzędzie stosowane przy danej obróbce charakteryzuje się inną budową oraz ilością zdejmowanego materiału.
Wiercenie stosuje się do uzyskania otworu kołowego w materiale pełnym. Wiercenie przeprowadza się zazwyczaj wiertłami krętymi. Otwory o małych średnicach wykonuje się jednym przejściem, zaś otwory o średnicy powyżej 25mm wykonuje się w kilku przejściach. Najpierw stosuje się wiertło o mniejszej średnicy a następnie otwór powiększamy stosując co raz większe wiertła aż uzyskamy żądaną średnice.
Przy wierceniu uzyskujemy mało dokładne kształty i wymiary. (IT11 - IT14)
Wyróżnia się wiercenie:
- przelotowe
- nieprzelotowe
W celu polepszenia dokładności otworów stosuje się obróbkę rozwiercania.
Poprzez rozwiercanie polepszamy dokładność:
- wymiaru
- kształtu
- gładkość otworu
Rozwiercanie dzielimy na
- zgrubne (IT10 - IT11)
- wykańczające (IT6 - IT10)
Podział kinematyczny wiercenia:
wiercenie pionowe: (stosowane w wiertarkach)
- narzędzie wykonuje ruch obrotowy(roboczy) i posuwowy
- materiał jest nieruchomy
wiercenie poziome: (stosowane w tokarkach)
-narzędzie wykonuje tylko ruch posuwowy
- materiał obrabiany wykonuje główny ruch roboczy - obrotowy
Wiertło składa się z części:
*roboczej
*chwytowej
Podział wierteł:
a) ze względu na przeznaczenie:
- wiertła ogólnego przeznaczenia, tzn. wiertła kręte i piórkowe, przeznaczone do wiercenia w pełnym materiale otworów zwykłych o stosunku l/d < 110 i średnicy d 100 mm
- wiertła specjalnego przeznaczenia, tzn. wiertła do wiercenia głębokich otworów o stosunku l/d > 510,
*wiertła rdzeniowe,
*wiertła stożkowe,
*stopniowe
*wiertła do otworów wielokątnych
b) ze względu na rozwiązania konstrukcyjne:
- wiertła jednolite (jeden materiał) wykonane ze stali szybkotnącej
- wiertła łączone (co najmniej dwa materiały) z częścią roboczą ze stali szybkotnącej zgrzewaną z częścią chwytową, lub z lutowanymi ostrzami z węglików spiekanych
c) ze względu na rodzaj chwytu:
- z chwytem walcowym gładkim
- z chwytem walcowym z zabierakiem prostokątnym
- z chwytem stożkowym
Podział rozwiertaków ze względu na:
a) kształt obrabianego otworu. Rozwiertaki do otworów
- walcowych
- stożkowych
b) osiąganą dokładność wymiarowo-kształtową:
- rozwiertaki zdzieraki
- rozwiertaki wykańczaki
c) sposób pracy:
- rozwiertaki ręczne
- rozwiertaki maszynowe
d) sposób zamocowania:
- rozwiertaki trzpieniowe
- rozwiertaki nasadzane
e) rozwiązanie konstrukcyjne:
- rozwiertaki jednolite
- rozwiertaki niejednolite z częścią roboczą wykonaną z węglików spiekanych lub ze stali szybkotnącej, łączoną z częścią chwytową poprzez lutowanie, zgrzewanie lub w sposób mechaniczny
f) zakres wymiarów obrabianych otworów:
- rozwiertaki stałe
- rozwiertaki nastawne
Pogłębiacze:
Podział ze względu na przeznaczenie:
- pogłębiacze walcowo-czołowe do otworów walcowych, głównie do wykonywania otworów
przejściowych do gwintów
- pogłębiacze stożkowe do otworów stożkowych
- pogłębiacze do nadlewów
- pogłębiacze kształtowe
Wiertarki
Dodatkowe operacje: np. gwintowanie
Możemy je podzielić na obrabiarki:
a) pracujące w systemie jednonarzędziowym:
- wiertarki stołowe (pojedyncze i szeregowe)
- wiertarki stojakowe (słupowe i kadłubowe)
- promieniowe
- jednowrzecionowe wiertarki współrzędnościowe
b) pracujące w systemie wielonarzędziowym:
- wiertarki wielowrzecionowe z przestawnymi lub nieprzestawnymi wrzecionami o osiach równoległych
- wiertarki z głowicami rewolwerowymi
- jednostki wiertarskie w centrach obróbkowych