Ekonomia środowiska - wykład 8
01.12.2013 r.
Społeczeństwo musi traktować konsumpcję zasobów nieodnawialnych w sposób oszczędniejszy niż dóbr codziennego użytku, których koszty produkcji nie zawierają opłaty koncesyjnej.
Opłata koncesyjna musi zwiększać się w tempie równym stopie procentowej (wykładniczo), aby wyrównać koszt utraconych możliwości z wcześniejszej eksploatacji.
Wzrost opłaty koncesyjnej zwiększa cenę rynkową i zmniejsza poziom eksploatacji.
Polityka wydobycia zasobów, która maksymalizuje zysk, pokrywa się ze społecznie optymalną polityką zużywania zasobu.
W rzeczywistości:
Do lat 60 i 70-tych ceny zasobów spadały w wyniku postępu technicznego w metodach wydobywania i zwiększania rezerw. Później ceny zasobów rosły.
[wzrost ceny złomu żelaznego]
Polityka maksymalnego trwałego połowu:
Utrzymywanie wielkości populacji na poziomie XMSY (maximum sustainable yield)
Połów na poziomie HMSY = przyrostowi naturalnemu
Poziom nie przekraczający HMSY zabezpiecza przed wyginięciem, ale nie jest optymalny ekonomicznie.
Model Smitha - rybołówstwo otwartego dostępu
Wysokie zyski przy dużych połowach
Zachęta do wykorzystania zasobów
Rośnie podaż
Spada cena, a zyski do poziomu ujemnego
Ekstynkcja gatunku lub zrezygnowanie z eksploatacji
[ żeby gatunek nie wyginął można wprowadzić moratorium na połów - moratorium? ]
Możliwa jest również równowaga bionomiczna - zyski zerowe
Regulowanie połowu ryb
Okresy ochronne np. dorsz - 2 miesiące
Ograniczenia sprzętowe - np. zakaz połowu sieciami dennymi
Ograniczenia wstępu (wydawanie licencji)
Zbiorcze kwoty połowowe (zbywalne i niezbywalne) np. 11,7 tys. ton dorsza dla Polski w 2008 r., 19,4 tys. ton w 2014.
Indywidualne kwoty zbywalne, w 2009 r. dla dorsza: dla 147 statków, dla pozostałych 311 statków rekompensaty
Podatki
Bieżący roczny przyrost (CAI) objętości:
Mały w przypadku młodych drzew,
Faza szybkiego przyrostu
Relatywny przyrost spada, aż do wartości ujemnych (obumieranie)
MAI - stosunek całkowitej objętości drewna przez wiek drzewostanu
Optymalny cza rotacji - 70 lat
Po uwzględnieniu dyskontowania przychodów czas skraca się np. przy stopie procentowej 3% do 56 lat.
W rzeczywistości występują również przerzedzenia.
[ Ekonomia środowiska zasobów naturalnych - książka ]
Istnieje niekorzystna polaryzacja wykorzystania światowych zasobów leśnych.
Na południu wycina się naturalne lasy tropikalne, na północy przyrasta ilość lasów zagospodarowanych i plantacyjnych.
Wycena środowiska
Dobra nierynkowe - nie posiadają ceny, ale są dobrami ekonomicznymi - ludzie są skłonni za nie płacić.
Czy pieniądz może być stosowany do wyceny korzyści ze środowiska.
Funkcje zasobów środowiska:
Podtrzymują ekosystemy
Stanowią "ujemne" nakłady w procesach produkcyjnych (są odbiornikami zanieczyszczeń),
Dostarczają usług bezpośrednio konsumowanych (czyste powietrze do oddychania, woda na użytek gospodarstw, możliwość rekreacji na naturalnych obszarach).