Ściąga z ekonomii do 4 kl.
Pojeci i struktura majątku podmiotu gosporarczego Majatek podmiotu gospodarczego stanowia srodki materialne i niematerialne umożliwiajace prowadzenie dzialalnosci. Majatek dzielimy na M trwaly: wartosci niematerialne i prawne, rzeczowy majatek trwaly, finansowy majatek trwaly, naleznosci. M obortowy: zapasy, naleznosci i roszczenia, papiery wartosciowe przeznaczone do obrotu, srodki pieniezne. Aktywa trwale, podzial i charakterystykaRzeczowe skladniki majatkowe: srodki trwale, srodki trwale w budowie, zapasy. Rzeczowe skadniki aktywow trwalych nie zuzywaja sie calkowicie w czasie jednego cyklu gospodarczego, zuzywaja sie one tylko w niewielkim stopniu w trakcie poszczegónych operacji gospodarczych dlatego tez utrata ich wartosci i przekazywanie tej wartosci na wytwarzany wyrob nastepuje stopniowo. Cechy srodków trwalych: stanowia wlasnosc lub wspolwlasnosc podmiotu gospodarczego, sa kompletne i zdatne o urzytku, przewidywalny okres- dluzej niz jeden rok, sa przeznaczone na wlasne potrzeby lub do wynajmu. Inwentarz żywy zalicza sie do srodków trwalych jezei przeznaczony jest na wlasne potrzeby j.gospodarczej prze czas dluzszy niz 1 rok. Jeżeli okreslana j.gospodarcza uzywa obcych srodkow trwalych na podstawie najmu, dzierżawy itp. i dokonuje od tych srodkow odpisow amortyzacyjnych srodki te zalicza sie do srodkow trwalych j.gospodarczej. Klasyfkacja srotkow trwalych ze wzgledu na stopien ich wykorzystania: sr trwale czynne (uczestnicza stale w działanosci gospodarczej), śr.trwale nieczynne okresowo (wycofane ze wzg na remont, sezonowosc produkcji), śr trwale nieczynne (stanowia rezerwe, niewykorzystywane z powodu braku popytu) Srodki trwale w budowie- rozumie sie je jako ogol kosztow poniesionych podczas budowy montarzu abo kosztow zwiazanych z ulepszeniem sr trwalego. Kasyfikacja srodkow trwalych. Klasyfikacja rodzajowa: 0-Grunty (lesne, rolnicze,tereny mieszkanniowe, przemyslowe). 1-Budynki i lokale (mieszkalne i niemieszkalne, budynki handlowe). 2-Obiekty inzynierii londowej i wodnej (budowle dla gornictwa i kopalnictwa, drogi i mosty, boiska sportowe, elektrownie) 3-Kotly i maszyny energetyczne (siniki spalinowe i elektryczne, turbiny) 4-Maszyny, urzadzenia i aparaty ogolnego stosowania (zespoly kompoterowe, pily) 5-Maszyny, urzadzenia i aparaty specjalistyczne ( stosowane do technologi wytwarzania w poszczegolnych galeziach i branzach) 6-Urzadzenia techniczne (zbiorniki naziemne, rozdzielnie i stacje transformatorowe, dzwigi towarowe i osobowe, urzadzenia telewizyje, urzadzenia i aparaty telefonii, urzadzena wentylacyjne i klimatyzacyjne) 7-Srodki transportu. 8-Narzedzia, przyrzady ruchomosci i wyposazenie 9-Inwentarz zywy WNiP. - obejmuja: 1 koszty prac rozwojowych (nakłady na badania lub uzyskiwania wiedzy, ktorych wynik jest wykarzystywany do produkcji nowych lub ulepszonych produktów badz do usprawnienia technologii wytwarzania) 2 wartość firmy-stanowi różnicę miedzy cena jaka gotow jest zaplacic nabywajacy dana j. gospodarcza a wartoscia rynkowa majatku podmiotu gospodarczego; Renoma firmy zalelzy od: uznania produktu firmy na rynku, marki firmy, tradycji. 3 pozostałe wnip: patenty,licencje,znaki towarowe i prawa autorskie 4 programy komputerowe o przewidywalnym okresie uzytkowania dluzszym niz 1 rok Zuzycie srodkow trwalych: fizyczne-polega na stopniowej utracie sprawnosci uzytkowej sr trwalego w wyniku jego eksploatacji oznacza to ze poszczegolne elementy urzadzen ulegaja zniszczeniu starzeja sie, scieraja ekonomiczne-jest zwiazane głownie z postepem technicznym zuzycie ekonomiczne sr trwalego nastepuje rowniez w wyniku: braku zapotrzebowania na wyroby produkowane z zastosowaniem danego urzadzenia, wyczerpania sie zluz, zmiany technologi ekologiczne-zwiazane jest z jednej strony z korzystaniem z zasobow srodowiska naturalnego przez sr trwaly w procesie gospodarczym Wartosc sr trwałego w momencie oddania go do uzytku nazywa sie wartoscia poczatkowa.Stopniowe zuzywanie sie sr trwalego w toku ich eksploatacji powoduje ze zmniejsza sie ich wartosc poczatkowa zmniejszenie wartosci poczatkowej nosi nazwe umozenia srodkow Amortyzacja-zaliczanie rownowartosci zuzyciac sr trwalych do kosztow dzialalnosci przedsiebiorstwa Stawka amortyzacyjna So=100/T so-roczna stawka amortzacyjna T-przewidywany okres uzytkowania sr trwalego. Odpis amortyzacyjny Ar=Wp*So/100 Ar-roczny odpis amortyzacyjny Wp-wartosc poczatkowa sr trwalego Metody amortyzacji: liniowa-zakłada jednakowe zuzycie sie sr trwałych w czasie degresywna-odnosi sie tylko do urzadzen i maszyn zakłada ona stosowanie wyskoich odpisow amortyzacyjnych w poczatkowych latach urzytkowania sr trwalego i stopniowe ich zmniejszanie w miare zuzywanie sie tych srodkow Działalnosc inwestycyjna Inwestycje-wykorzystanie sr finansowych na nadycie rzeczowych składnikow majatkowych nie materialnych wartosci majatku tralego oraz finansowych składnikow majatkowych Przebieg dzialalnosci inwestycyjnej: przygotowanie inwestycji(programowanie-to ustalenie kierunków inwestowanie i rozmieszczenia inwestycji, projektowanie-obejmuje rozwiazanie techniczne,ekonomiczne i organizacyjne inwestycje),wykonanie inwestycji(roboty,zakup maszyn i urzadzen prace montarzowe) odbiur inwestycji-polega na sprawdzeniu zgodnosci wykonywanych robut z dokumentacja inwestycyjna oraz na przekazaniu obiektu do uzytkowania Cykl inwestycyjny-to czas potrzebny do przygotowania wykonania i odbioru inwestycji Klasyfikacja inwestycji: ze wzgledu na przeznaczenie(inwestycje produkcyjne i nie produkcyjne)ze wzgledu na powiazanie miedzy glownymi celami inwestycji : podstawowe fabryki,obiekty handowe) i uzupelniajace (towarzyszace) Leasing - polega na przkazaniu przez producenta lub wyspecjalizowana firme ktorzy wystepuja jako lisingodawcy dobr trwalych do uzytkowania w innej j. gospodarczej czyli lisigobiorcy Podział leasingu: bezposredni (mamy z nim do czynienia jezeli lisigodawca jest producent sr trwalych) posredni (oznacza zawarcie umowy lisigowej z posredniczaca w tej operacji wyspecjalizowana firma lisingowa nabywajaca maszyny urzadzenia lub inne sr od producenta) operacyjny (cecha jest to ze zas trwania umowy lisingowej jest znacznie krotrzy do zuzycia sr trwalego bedacego podmiotem lisingu czyli okrecu jego umozenia po wygasnieciu umowy sr trwaly zurzyty tylko czesciowo wraca do lisingodawcy ktory moze go przekazac kolejnym urzytkownikom) finansowy (czas trwania umowy a wiec okres urzytkowania dobra tralego jest zbizony do okresu jego przewidywanego zuzycia umowa o tym lisingu przewiduje ze sr trwaly staje sie automatycznie wlasnoscia uzytkownika po uplywie umowy jezeli dopelnil on wszystkich warunkow umowy) Gospodarka naprawcza-obejmuje czynnosci konserewacujne przeglady oraz naprawy sr trwalych czynnosci koserwacyjne-polegaja na czyszczeniu smarowaniu i oliwieniu poszczegolny czesci maszyn na regulacji mechanizmu dokrecaniu nakretek itp. Przeglady- odbywaja sie w okreslonych z gory terminach i maja na celu kontrole stanu technicznego maszyny lub urzadzenia Naprawy(remonty)-obejmuja prace zmierzajace do doprowadzenia maszyn i urzadzen do stanu sprawnosci technicznej przez wymiane lub regeneracje obiektow dzielimy je na bierzace srednie i glowne Charakterystyka aktywow obrotowych Podstawowymi skladnikami aktywow obrotowych sa: zapasy, naleznosci krotkoterminowe, papiery wartosciowe przeznaczone do obrotu, srodki pieniezne Struktura majatku obrotowego: Zapasy-obejmuja zasoby materialow produkcji niezakonczonej produktow gotowych i towarow na zapasy materialow skladaja sie wszystkie rodzaje materialow a wiec surowce materialy podstawowe,pomocnicze, paliwo,opakowania,oraz czesci zapasowe maszyn i urzadzen. Naleznosci-obejmuja glownie naleznosci od odbiorcow. Sa to sr pieniezne ktore naleza sie przedsiebiorstwu za sprzedane wyroby gotowe. Naleznosci te powstaja gdyz od chwili wyslania wyrobow i rachunku za nie do chwili zaplaty uplywa zwykle pewien okres. Papiery wartosciowe przeznaczonedo obrotu-obejmuja akcje obligacje bony skarbowe i inne papiery wartosciowe zakupione w celu dalszej odsprzedazy a takze czeki i wekle obce platne w okresie dluzszym niz 3 mc od daty ich wystawienia. Srodki pieniezne-to gotowka w kasie,pieniadze ulokowane na r-k bankowych krajowe i zagraniczne oraz czeki i weksle obce jezeli sa platne w ciagu 3 mc od daty ich wystawienia;do sr pienieznych zalicza sie rowniez metale szlachetne np zloto jezeli nie zostay one zaliczone do rzeczowych skladnikow majatku obrotowego. Struktura majatku obrotowego-ksztaltuje sie rowniez w poszczegolnych przedsiebiorstwach zalezy ona glownie od rodzaju przedsiebiorstw charakteru dzialalnosci specyfiki produkcji;w przedsiebiorstwach przemyslowych najpowarzniejszy udzial maja materialy i produkcja niezakonczona a w handlowych zas towary Cykl operacyjny aktywow obrotowych Skladniki majatku obrotowego wykazuja nieustanny ruch ktory wynika z ciagosci procesu gospodarczego ten ruch nazywamy ruchem okreznym,krazeniem lub rotacja majatku obrotowego. Ruch okrezny sr obrotowych w zakladzie przemyslowym: sr pienieznematerialyprodukcjaprodukty gotowepieniadze; suma pieniedzy na koncu cyklu obrotowego jest wyzsza od poczatkowej sumy sr pienieznych gdyz obejmuje ona koszty powstale w trakcie produkcji oraz zysk producenta Cykl obrotowy jest to czas w jakim nastepuje 1 pelny obrot srodkow. Wskazniki: rotacji w dniach- Rd=Zs*T/S czestotliwosci obrotow- Ro=S/Zs lub Ro=T/Rd zwiazania- Wz=Zs/S Zs-przecietny stan majatku T-liczba dni w danym okresie S-wysokosc obrotu w danym okresie Formy organizacyjne kapitalu kapital-jest warunkiem prowadzenia dzialalnosci gospodarczej a szczegolnie dzialalnosci inwestycyjnej.oznacza sume zainwestowanych sr w ujeciu ksiegowym,kapital wystepuje jako zrodlo finansowania majatku podmiotu gospodarczego w postaci kapitalu wlasnego i obcego;do podstawowych form kapitalu nalezy fundusz zalozycielski i przedsiebiorstwa F.zalozycielski-jest to f.odzwierciedlajacy wartosc wydzieonej przez panstwo przedsiebiorstwy panstwowemu czesci mienia ogolnonarodowego F.przedsiebiorstwa-odzwierciedla czesc wartosci majatku przedsiebiorsywa panstwowego ktora powstala z zysku wygospodarowanego przez samo przedsiebiorstwo W spoldzielniach kapital wystepuje jako podstawowe zrodlo pochodzenia majatku w formie f.udzialowego i zasobowego F.udzialowy-jest to f.tworzony z wplat zdeklarowany przez czlonkow spoldzielni F.zasobowy-jest to f.ktory powstaje z wplat wpisowych dokonanych przez czlonkow spoldzielni i czesci zysku Kaptal wlasny-przeznaczony jest przez wlascicieli na prowadzenie j.gospodarczej i tworzy sie go z wkladow wlasciciela,podmiotu gospodarczego,wspolnikow,wplat udzialowcow lub akjonariuszy za nabyte udzialy i akcje Kapital obcy-wystepuje w j.gospodarczych czesto bowiem posiadane kapitaly wlasne nie sa wystarczajace do prowadzenia dzialalnosci gospodarczej w zakreslonych rozmiarach;do kapitalu obcego zalicza sie kredyty bankowe,pozyczki i zobowiazania