Człowiek zbudowany jest z kości. Liczba ich się zmienia. U dorosłej osoby kości jest około 206. Szkielet ludzki ma funkcję:
1. funkcja lokomocyjna
2. funkcja ochronna
3. funkcja podporowa (dotyczy naszej postawy ciała)
Kości tworzą szpik kostny czerwony i żółty. Kość jest krwiotwórcza. Mają różny kształt:
KOŚCI DŁUGIE ( to taka kość, której wymiar długości będzie większy od szerokości i grubości).
Dzielą się na 3 części :
Środkowa część- trzon. Kości mają dwa końce (nasady). Jedna z nasad będzie określona bliższą a druga dalszą. W trzonach kości długich znajduje się szpik kostny. Część kostna powstaje na podłożu tkanki chrzęstnej. Wszystkie kości są chrząstkami na początku. (Skoliozy są właśnie od obciążenia tkanki chrząstnij, które nie są jeszcze kośćmi. Obojczyk jest pierwszą kością, która pokazuje się u człowieka, bo już w 27 dniu ale kostnieje dopiero około 30 roku życia. Nie każda kość kostnieje-ŻEBRO, KOSCI ŁONOWE.
TKANKA SZKLISTA
KOŚCI KRÓTKIE:
Charakteryzują się zanikiem trzonu i dwóch nasad. Nie ma tych trzech elementów np. nadgarstek. Są to kości różnokształtne to kręgi.
KOŚCI PŁASKIE:
(to np. kości miednicy, mostek, czaszka)
KOŚCI PNEUMATYCZNE- są to kości puste, bo wypełnione powietrzem.
KOŚĆ SITOWA
BUDOWA ŚCIANY KOŚCI:
Zewnętrzna to okostna. Jest bardzo mocno unerwiona u człowieka. Środek kości jest nie unerwiony. LEKARZ PALCEM GRZEBIE W KOŚCI< BO TO NIE BOLI GOŚCI
Wnętrze kości jest bogato unaczynione. Mamy do czynienia z dużymi wylewami kostnymi tzw. śródszpikowe.
Nasady kości służą do połączeń. Wyróżniamy dwa rodzaje połączeń kości:
1. Ruchome
2. Nieruchome (stałe)- to takie w których nie odbywa się żaden ruch.
3 RODZAJE POŁACZEŃ KOŚCI NIERUCHOMYCH (stałych):
1a) więzozrost włóknisty
tkanka włóknista nie ma sprężystości, przykładem tego więzozrostu jest np. błona międzykostna przedramienia. Utrzymuje kości w stałym położeniu.
1b) więzozrost sprężysty
przykładem tu będą więzadła żółte kręgosłupa, bezruch kręgosłupa.
1c) szwy -notatka
2 chrząstkozrostki (spojenie łonowe)
3 kościozrosty ( kość biodrowa lub miednica)
CIEKAWOSTKA!!!
Nie spotkano jeszcze, żeby czaszki kości miały osteoporozę.
POŁACZENIA RUCHOME:
Tzw stawy. Na nasadach kości mamy powierzchnię dodatkową powierzchnią szklistą.
Główa stawowa
Panewka stawowa
Torebka stawowa posiada dwa rodzaje pasm zewnętrzne i wewnętrzne.
Zewnętrzne nazywamy więzadłami ( im więcej więzadeł tym mniejsza ruchomość stawu)
Wewnętrzne pasmo to inaczej błona maziowa stąd synonim stawów czyli połączenia maziowe. Wydziela do wnętrz stawu maź stawową. Maź jest produkowana i wydzielana proporcjonalnie do ruchu. Mazi stawowej z wiekiem ubywa a powierzchnie stawowe są ścierane. To co znajduje się wewnątrz stawu to jama stawowa. 134
Kryterium podziału:
• liczba osi
o stawy jednoosiowe
staw zawiasowy- staw łokciowy*
staw obrotowy - staw* promieniowo-łokciowy
staw śrubowy - staw zęba kręgu obrotowego*
o stawy dwuosiowe
staw eliptyczny - staw promieniowo-nadgarstkowy*
staw* siodełkowaty- staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka
o Stawy wieloosiowe
* staw kulisty wolny - staw ramienny
staw kulisty panewkowy- staw biodrowy*
o Stawy nieregularne
staw płaski - staw krzyżowo-biodrowy*
staw* mostkowo-obojczykowy chociaż ma on raczej charakter stawu kulistego
• Liczba kości łączących w stawie:
o staw prosty - w budowie biorą udział tylko dwie kości.
o złożony - w budowie bierze udział więcej niż dwie kości np. staw łokciowy
Rodzaje stawów: 1 - kulisty, 2 - eliptyczny, 3 - siodełkowaty, 4 - zawiasowy, 5 - obrotowy.
ŁĄKOTKA:
Łąkotki (łac. menisci) - dwa włóknisto-chrzęstne, półksiężycowate twory, znajdujące się na powierzchni stawowej kości piszczelowej. Ich zadaniem jest pogłębienie powierzchni stawowej stawu kolanowego. Obie łąkotki ustawione są swoimi rogami do środka powierzchni stawowej, gdzie przytwierdzone są do kości piszczelowej przy pomocy pasm łącznotkankowych. Na przekroju poprzecznym łąkotki mają kształt trójkąta prostokątnego, zwróconego podstawą na zewnątrz, zrośniętego z torebką stawową. Powierzchnia przylegająca do kości piszczelowej jest płaska, górna przylegająca do kłykci kości udowej jest wklęsła.