Status producenta na podstawie przepisów prawa w oparciu o praktykę

Porady - Prawny niezbędnik

Wpisał: Maciej Nowak

26.10.2006.

Art. 94 1. Fonogramem jest pierwsze utrwalenie warstwy dźwiękowej wykonania utworu albo innych zjawisk akustycznych.   2. Wideogramem jest pierwsze utrwalenie sekwencji ruchomych obrazów, z dźwiękiem lub bez, niezależnie od tego, czy stanowi ono utwór audiowizualny(...) Fonogram często w kontaktach czy umowach licencyjnych przedstawiany jest jako matryca lub nagranie źródłowe. Pomimo wyraźnej różnicy w znaczeniu słów na podstawie postanowień umowy spełniają właśnie rolę fonogramu opisanego w ustawie. Oznacza to działalność realizatora dźwięku dokonującego utrwalenia poczynań muzyków i otrzymany z tego tytułu materiał. Najczęstszym błędem jest mylne nazwanie egzemplarza nagranej płyty z fonogramem. Płyta jest jedynie materialnym nośnikiem fonogramu. Fonogram jest zawsze tylko jeden! (...)3. Domniemywa się, że producentem fonogramu lub wideogramu jest osoba, pod której nazwiskiem lub firmą (nazwą) fonogram lub wideogram został po raz pierwszy sporządzony(...) Powyższy przepis ustawy w przełożeniu na praktykę stanowi, że właścicielem nagranego materiału (fonogramu) jest osoba, która zainspirowała działania, brała w nich udział (niekoniecznie jako muzyk czy autor) i w ostateczności poniosła wszelkie koszta z tym związane. Nie jest nią wynajęty realizator dźwięku (chociaż często bierze on udział w tworzeniu poprzez udzielane sugestie) który dokonuje utrwalenia fonogramu. Najczęściej jest to osoba, która wykłada pieniądze na nagrania. Należy tutaj wspomnieć o producencie muzycznym. Jest on desygnowany przez producenta jako kierownik danego projektu. Jego zadanie polega na kierowaniu i nadzorowaniu działań związanych z powstawaniem materiału. Nie jest on jednak producentem w rozumieniu ustawy lecz należy pamiętać żeby jego status był wyraźnie określony w umowie. Ustawowa nazwa producenta i związane z tym skutki dotyczą nie tylko wielkich znanych producentów ale także zwykłych początkujących twórców demówek (...) 4. Bez uszczerbku dla praw twórców lub artystów wykonawców, producentowi fonogramu lub wideogramu przysługuje wyłączne prawo do rozporządzania i korzystania z fonogramu lub wideogramu w zakresie: 1) zwielokrotniania określoną techniką, 2) wprowadzenia do obrotu, 3) najmu oraz użyczania egzemplarzy, 4) publicznego udostępniania fonogramu lub wideogramu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym. 5. W przypadku nadawania, reemitowania lub odtwarzania wprowadzonego do obrotu fonogramu lub wideogramu, producentowi przysługuje prawo do stosownego wynagrodzenia. Jest to katalog uprawnień producenta związany bezpośrednio z jego działalnością, Powyższe punkty oznaczają co można zrobić z danym materiałem jeżeli posiada się status producenta. Jest to dość szeroka swoboda lecz pamiętać należy o pierwszym zdaniu tego punktu. Rozporządzanie danym fonogramem nie może naruszać praw innych osób uprawnionych np. z tytułu autorstwa. Tak więc aby swobodnie dysponować materiałem powinno się uzyskać wszystkie potrzebne zgody od innych uprawnionych, czy to przez organizacje zbiorowego zarządzania czy to indywidualnie.

---