Dr Katarzyna Kołodziejczyk

PROGRAM ZAJĘĆ Z PRZEDMIOTU: RYNEK EUROPEJSKI

I. Rynek europejski jako rezultat rozwoju procesów integracji gospodarczej

• pojęcie rynku europejskiego/ wspólnotowości

• etapy integracji gospodarczej

• podstawy teorii integracji gospodarczej (efekt kreacji handlu, efekt przesunięcia handlu, mobilność czynników produkcji)

• wpływ koncepcji integracji europejskiej po II wojnie światowej (federalizm, neofunkcjonalizm i konfederalizm) na rozwój rynku europejskiego

Literatura:

(red.) D. Mielczarek, Integracja europejska. Wybrane problemy, Warszawa 2003, - wybrane elementy rozdziału III

W. Góralski, Pojęcie i istota integracji europejskiej, w: (red.) W. Góralski, Unia Europejska. Tom II

P. Borkowski, Teorie integracji europejskiej, Warszawa 2008

II. Proces kształtowania rynku europejskiego w ramach dzisiejszej Unii Europejskiej - podstawy prawne

• formowanie się polityk europejskich mających wpływ na kształtowanie się rynku europejskiego.

• Przegląd traktatów od EWWiS do czasów współczesnych

III i IV. Funkcjonowanie wspólnego rynku

4.1. Swobodny przepływ towarów

• usuwanie barier technicznych, fiskalnych i fizycznych

• oznakowanie CE i standardy europejskie

4.2. Swobodny przepływ usług

• pojęcie usług w prawie wspólnotowym

• pojęcie usług w ramach GATS

• reguły dotyczące swobody świadczenia usług

• dyrektywa Bolkesteina

4.3. Swoboda przepływu kapitału

• pojęcie swobody przepływu kapitału i płatności we Wspólnocie

• znaczenie Dyrektyw z maja 1960 r., grudnia 1962 r., czerwca 1988 r.

• traktat z Maastricht a swoboda przepływu kapitału

4.4. Swobodny przepływ osób

• obywatelstwo Unii jako wyraz swobody przepływu osób

• zniesienie kontroli osób na wewnętrznych granicach Unii

• swoboda przepływu pracowników i osób samozatrudnionych

• uznawanie kwalifikacji zawodowych

• Układ z Schengen - geneza, główne postanowienia, znaczenie, rozwój współpracy w ramach strefy Schengen

4.5. Wspólnotowe reguły konkurencji na rynku europejskim

• reguły skierowane do przedsiębiorstw

• reguły skierowane do państw

4.6. Rezultaty funkcjonowania wspólnego rynku - próba oceny

• strategia lizbońska z marca 2000r. oraz jej modyfikacja- główne założenia

• strategia Europa 2020 i próba wzmocnienia rynku europejskiego

Najważniejsze obszary działania Wspólnoty w ramach rynku europejskiego

V-VI. Wspólna polityka handlowa - formą ochrony i promocji rynku europejskiego

5.1. autonomiczna - system celny UE, instrumenty protekcji uwarunkowanej, środki polityki proeksportowej, polityka handlowa UE a zasady WTO

5.2. traktatowa - traktatowe warunki współpracy z Turcją, krajami EFTA/EOG, EŚW, AKP, basenu Morza Śródziemnego, WNP, Ameryki Płd., Azji i Bałkanów. System GSP

VII. Wspólna polityka rolna - główna polityka rynku europejskiego

- podstawy prawne, pojęcie, cele i zasady WPR

- wspólna organizacja rynków rolnych

- rodzaje cen we WPR

- ewolucja i reformy WPR

- funkcjonowanie WPR a decyzje podejmowane w ramach GATT/WTO

- polskie rolnictwo a WPR (konsekwencje objęcia polskiego sektora rolnego WPR, wpływ działania WPR na gospodarstwa rolne, wynik negocjacji akcesyjnych w obszarze WPR, dopłaty bezpośrednie)

VIII-IX. Unia gospodarczo-walutowa - uzupełnienie wspólnego rynku

- ewolucja współpracy walutowej państw Wspólnoty

- geneza i elementy składowe Europejskiego Systemu Walutowego

- etapy tworzenia UGW

- kryteria konwergencji a państwa UE

- instytucjonalizacja UGW

- mechanizmy stabilizujące wspólną walutę

- korzyści i koszty UGW

- perspektywa wejścia Polski do strefy euro

X. Polityka regionalna - formą wyrównywania dysproporcji w ramach rynku europejskiego

• geneza, podstawy prawne i ewolucja polityki regionalnej

• zasady polityki regionalnej

• priorytetowe cele polityki regionalnej w latach 1989 - 1999

• reforma polityki regionalnej (Agenda 2000)

• polityka spójności 2007-2013

• funkcjonowanie funduszy strukturalnych

• inicjatywy UE w zakresie polityki regionalnej,

• znaczenie polityki strukturalnej dla Polski

XI. Miejsce Polski na rynku europejskim

- zmiany polityczne i gospodarcze po 1989 r. oraz próby wejścia Polski na rynek Wspólnoty

• główne postanowienia Układu Europejskiego

• od stowarzyszenia do członkostwa w UE

• negocjacje akcesyjne i ich wynik

• bilans członkostwa Polski - znaczenie dla rynku europejskiego

Podstawowa literatura:

J. Barcz, E. Kawecka-Wyrzykowska, K. Michałowska-Gorywoda, Integracja europejska, Warszawa 2007

(red.) W. Góralski, Unia Europejska, Tom I i II (wybrane rozdziały), Warszawa 2008

1. G. Druesne, Prawo materialne i polityki Wspólnot i UE, Warszawa 1998

2. L. Oręziak, Finanse UE, Warszawa 2003.

3. K. Kołodziejczyk, Unia gospodarczo-walutowa, Wyd. Sejmowe, Warszawa 2004

2

---