Bitwa pod Mątwami - 13.07.1666, walka wojsk Jana Kazimierza z wojskami hetmana polnego koronnego Jerzego Sebastiana Lubomirskiego. Bitwa zakończyła się klęską wojsk królewskich, którzy próbowali bezskutecznie zdławić rokosz Lubomirskiego.
Konfederacje desydenckie - konfederacje innowierców założone przez Mikołaja Repnina - jedna dla Litwy - konfederacja Słucka ( Marszalkiem został Jan Jerzy Grabowski ) oraz dla Korony - konfederacja Toruńska ( marszałkiem był gen. Jerzy Wilhelm Goltz ).
Bitwa pod Maciejowicami - 10.10. 1794, Polakami dowodził Ge. Tadeusz Kościuszko, natomiast armią rosyjską gen. Iwan Fersen oraz gen. Aleksandr Suworow
Rada nieustająca ( nazywana też Zdradą nieustającą ) najwyższy organ władzy rządowo - administracyjnej I RP powołany pod wpływem Katarzyny II przez sejm rozbiorowy w 1775 r. Utworzona według projektu ambasadora rosyjskiego Ottona Magnusa von Stackelberga na wzór kontrolowanej przez Rosjan szwedzkiej Rady Państwa. Zniósł ja Sejm Czteroletni , natomiast została przywrócona poprzez reformy sejmu grodzieńskiego i funkcjonował do upadku państwa. Skład :
król
36 konsyliarzy - połowę mianowała izba poselska spośród swoich członków, a połowa izba senatorska
18 senatorów - 3 biskupów Kościoła rzymskokatolickiego ( w tym prymas ), 4 ministrów (jeden z : kanclerzy, podskarbich , marszałków i hetmanów 0
11 wojewodów
18 przedstawicieli Izby poselskiej
Kadencja trwała 4 lata, jednak w celu zachowania ciągłości prac zmiana nie była dokonywana równocześnie pośród wszystkich członków Rady - co dwa lata wymieniano 2/3 składu, 1/3 składu pozostawała na swoich stanowiskach. Spośród przedstawicieli izby poselskiej wybierano marszałka Rady Nieustającej, który mógł nawet królowi odebrać jej przewodnictwo.
Prezydent Warszawy w okresie Sejmu Wielkiego - lub czteroletni 1788 - 1792 - marszałkiem był Stanisław Małachowski oraz drugi, mniej ważny bo litewski Kazimierz Nestor Sapieha . Prezydentem był Jan Dekert.
Plena potestas - instrukcja poselska dająca mu zupełnie wolna rękę podczas obrad sejmu.
Limita potestas - instrukcja poselska , która ogranicza działalność posłów tylko do pewnych spraw .
Subsydia charitativa - nie mam pojęcia, ale to chyba dostarczenie przez rząd bądź jakąś inną instytucje publiczna środków finansowych lub wsparcia dochodowego lub cenowego przedsiębiorstwom ( najczęściej eksporterowi ) lub producentowi wyrobow przeznaczonych na eksport - definicja subsydia dopłaty przyznawane w celu uzyskania nadwyżki eksportowej lub zwiększenia już występującego eksportu na dane dobro.
Grawamina - urazy, zawarty w instrukcji wykaz naruszeń prawa publicznego przez króla lub jego urzędników. Naruszenia prawa miały być omawiane na sejmie. Grawamina funkcjonują w całej Europie np. w Prusach
• Petita - prośby miejscowej szlachty w sprawach lokalnych, mogą być o charakterze osobistym np. nadanie ziemi, nadanie urzędu, naprawa mostu itp. Są to postulaty ustawodawcze wysuwane przez szlachtę. Przykład, co prawda nie nowożytny, ale dobry to petyta opockie z 1454. W ten sposób nazywano także rodzaj dziesięciny pobierany przez wikarego i organistę niby jako dobrowolną, była szczególnie uciążliwa, bo ludność traciła najwartościowsze snopy zboża, zniesiona bodaj w 1801 r.
Nowa kwarta - wprowadzona w 1632 r. nowa kwarta ( dupla ), która została przeznaczona na utworzenia artylerii królewskiej.
Pałac w Wilanowie - pałac królewski w Warszawie, na Wilanowie Królewskim, barokowy, wzniesiony w latach 1681-1696 dla króla Jana III Sobieskiego i Marii Kazimiery według projektu Augustyna Wincentego Locciego, skrzydła boczne dobudowano w latach 1723-1729.
Pałac Branickich ( w wikipedii jest ich wiele, ale chyba chodzi o ten )
w Białymstoku - późnobarokowy, z epoki saskiej , zwany Wersalem Podlasia czy Polskim Wersalem, architekt Tylman z Gameren - przekształcił istniejący już zamek Wiesiołowskich w ten pałac na rozkaz Stafana Mikołaja Branickiego.
Pałac Branickich w Warszawie - w bezpośrednim sąsiedztwie Zamku Królewskiego. XVIII w. kupił ja Stefan Mikołaj Branicki. Zniesiony został dla Jana Klemensa Branickiego przez architekta Jana Zygmunta Deybla ( nazwisko Deybel ).
Sejmik elekcyjny - wybiera on kandydatów na sędziego ziemskiego, urzędy ziemskie; przedstawia kandydatów królowi do urzędów ziemskich : podkomorzego, sędziego ziemskiego, podsędka, pisarza ziemskiego.
W jakiej bitwie dokonano rzexi polskich oficerow - chyba podczas Obony Pragi 4 listopada 1794 r. ( ale nie mam pewności )
Województwa pruskie - województwo gdańskie, toruńskie, elbląskie , natomiast później za Kazimierza Jagiellończyka podział na województwo Chełmińskie ( zamiast toruńskiego ), Malborskie ( zamiast Elbląskiego wraz z księstwem warminskim) oraz pomorskie ( zamiast gdańskiego ). Mianowano 4 wojewodów : toruńskiego, gdańskiego, elbląskiego i królewieckiego ( który był niepotrzebny z związku pozostawienia tych ziem krzyżakom ) .
Hetman kozacki, który wspierał Karola XII króla Szwecji - Iwan Mazepa
Konfederacja 1655 przy królu - to konfederacja tyszowiecka , zawiązana w Tyszowcu w 1655r. Inicjatorami byli Stefan Czarniecki oraz pragnący się zrehabilitować za poddanie się Szwedom - hetman wielki koronny Stanisław Rewera Potocki i hetman polny koronny Stanisław Lanckoroński.Głównym jej postanowieniem było wypowiedzenie przez polską szlachtę posłuszeństwa królowi szwedzkiemu Karolowi X Gustawowi (wcześniej uznanemu przez większość za władcę Rzeczypospolitej) oraz wystąpienie zbrojne przeciwko Szwedom. Zawiązana przy królu - Jan Kazimierz Waza.
Gimnazjum w Lesznie - utworzone przez Braci Czeskich w 1626 r., którzy byli pod opieką rodów Leszczyńskich oraz Ostrorogów, utworzyli trzecia prowincje kościelna ( po czeskiej i morawskiej ) , której głównym ośrodkiem był wpierw Ostroróg, a potem Leszno.
„ Do wszystkich 3 stanów Rzeczpospolitej ” - podaj autora, nie wiem
Grodno leży aktualnie na Białorusi , nad Niemnem w pobliżu granicy z Polską.
Biały Kamień - Ukraina , w obwodzie lwowskim
Bitwa pod saskim rogiem - bitwa Stefana Potockiego z Turkami w 1612 r.
Sejmik w Proszowicach - sejmik uprzywilejowany województwa krakowskiego wybierał 6 posłów.
Unia brzeska - połączenie Cerkwi prawosławnej z Kościołem łacińskim w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, dokonane w Brześciu Litewskim w 1596 roku. Część duchownych prawosławnych i wyznawców prawosławia uznała papieża za głowę Kościoła i przyjęła dogmaty katolickie, zachowując bizantyjski ryt liturgiczny. Następstwem unii brzeskiej był podział społeczności prawosławnej na zwolenników unii - unitów i przeciwników - dyzunitów.
Komisja Morska - Komisja została powołana z inicjatywy Zygmunta II Augusta 24 marca 1568 roku. Na jej czele stali wybitni znawcy spraw morskich - kasztelan gdański Jan Kostka i opat oliwski Kacper Geschkau. Komisja Morska (od roku 1572 na jej czele stanął biskup Stanisław Karnkowski) rozliczała kapitanów okrętów kaperskich z ich działalności, pilnowała dyscyplin wśród załóg, wydawała im instrukcje odnośnie dalszych działań. Ponadto do jej zadań należał nadzór nad dalszym powiększaniem polskiej floty. Do tych celów dysponowała ogromnym funduszem. Działalność Komisji Morskiej ustała wraz ze śmiercią Zygmunta II Augusta. Jej kontynuacją była utworzona w 1626 Komisja Okrętów Królewskich.
Order Orła Białego - ustalił go w 1705 r. król August II
Rozejm w Jamie Zapolskim podpisany został 15 stycznia 1582, przy mediacji Antonia Possevina, legata papieża Grzegorza XIII. Kończył wojnę Stefana I Batorego z Iwanem Groźnym o Inflanty. Rzeczpospolita Obojga Narodów odzyskała Inflanty z Parnawą i Dorpatem, a samo Wielkie Księstwo Litewskie ziemię połocką, zagarniętą przez Rosję w 1563 roku. Ustanawiał też 10-letni rozejm pomiędzy walczącymi stronami. Kończy wojne polsko - rosyjska z lat 1577 - 1582.
Piechota wybraniecka ( wybrańcy, piechota łanowa ) - rodzaj oddziałów wojskowych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, których zapleczem miały być królewszczyzny. utworzono, na wzór siedmiogrodzkiej, za panowania króla Stefana Batorego w roku 1578 w Koronie, na Litwie dopiero w 1595
Rzeźbiarz szkoły litewskiej - ???
Związek Święcony, konfederacja wojsk koronnych zawiązana w 1661 na Ukrainie i w Małopolsce z inicjatywy Jerzego Lubomirskiego przeciwko królowi i proponowanym przez niego reformom (wysokie podatki na niepłatne wojsko i reforma zasad elekcji).Przyczyną skonfederowania się wojsk były ogromne zaległości skarbu w wypłacie żołdu po potopie szwedzkim i wojnie z Rosją. Marszałkiem konfederacji został Jan Samuel Świderski. Związek Święcony działał w porozumieniu ze skonfederowanym w Związku Braterskim wojskiem litewskim.
Castrum doloris (łac. - zamek boleści) - forma ozdobnego katafalku, przy którym odprawiano uroczystości pogrzebowe. W XVII i XVIII w. castra doloris zyskały wyjątkowo rozbudowaną oprawę architektoniczno - scenograficzną o bogatym programie symboliczno-alegorycznym. Castrum doloris umieszczano w kościele przed ołtarzem, pośrodku nawy lub w kaplicy. Składał się on z elementów takich jak: tempietty, baldachimów, fragmentów fortyfikacji, piramid, obelisków, figur świętych, personifikacji, elementów heraldycznych i symbolicznych, portretu trumiennego, scen z życia zmarłego. U stóp castrum w barokowej Polsce odbywano spektakl pogrzebowy - theatrum funebris.
Świątynia Sybilli w Puławach - pierwsze polskie muzeum narodowe, Wybudowana została w latach 1798-1801 jako Świątynia Pamięci na stromej skarpie wiślanej przez Chrystiana Piotra Aignera na wzór świątyni Westy w Tivoli koło Rzymu.
Światynia Sybilli w Waeszawie - obok Łazienek , ok. 1820 r. p rawdopodobnie według projektu Jakuba Kubickiego. Wzorował się na starożytnych budynkach greckich