Kamila Symonowicz, IV rok psychologii

Projekty ćwiczeń rozwijających twórcze myślenie

Ćwiczenie 1. KARUZELA PLASTYCZNA

Czas trwania: ok. 30 min.

Ilość osób: ok. 10 - 15 osób.

Cele ćwiczenia: rozwijanie wyobraźni, rozwijanie sprawności manualnych, koncentracja uwagi, integracja grupy.

Materiały: kartki A4, kredki, pisaki, krótkie opowiadanie.

Polecenie: Niech każdy wygodnie usiądzie, weźmie kartkę i w lewym górnym rogu oznaczy ją małym graficznym znakiem charakterystycznym dla siebie zamiast nazwiska. A teraz zamknijcie oczy i posłuchajcie, co wydarzyło się pewnego dnia:

„Pewnego dnia przy końcu zimy, Kubuś Puchatek przeciągnął się rozkosznie, ziewnął, pomasował się po grubym brzuszku, otworzył jedno oko, potem drugie... I pomyślał, że zima nareszcie się skończyła. Widząc w kącie puste słoiczki, postanowił poszukać małego co nieco. Naciągnął czapeczkę, owinął szyję szalikiem i ostrożnie otworzył drzwi. Poczuł powiew cieplejszego powietrza, a promyczek wiosennego słońca pocałował go w nosek. Zachęcony wesoło ruszył na wędrówkę po Stumilowym Lesie. Pomrukiwał radośnie i nasłuchiwał... Aż tu nagle...”

(chwila ciszy)

Każdy niech pomyśli, co mogło przydarzyć się Misiowi.

I teraz każdy zaczyna rysować na swojej kartce przygodę Kubusia Puchatka, używając tylko kształtów 3 figur geometrycznych płaskich: kwadratu, koła i trójkąta. Na hasło „stop” przerywamy rysowanie i przesuwamy kartkę w prawą stronę. Będziemy kontynuować zabawę tak długo aż kartka z naszym znakiem wróci do nas.

Przebieg ćwiczenia: Każdy uczestnik kontynuuje pracę poprzednika przez 1 minutę, następnie przekazuje rysunek następnej osobie. Chętne osoby opowiadają zakończenie historii na podstawie otrzymanego rysunku, konfrontując je ze swoimi zamierzeniami.

Podsumowanie: Celem tego ćwiczenia jest pobudzenie inwencji twórczej, przedstawienie za pomocą ekspresji plastycznej swoich wyobrażeń. Dodatkowym utrudnieniem jest wprowadzenie ograniczenia posługiwania się tylko określonymi kształtami oraz zmuszanie do kontynuacji ciągu myślowego poprzednika.

Uzasadnienie przeprowadzenia ćwiczenia w całości w takiej formie:

Każdy uczestnik w czasie trwania ćwiczenia jest bodźcowany cały czas do myślenia i tworzenia, więc nie ma czasu na nudę, bo musi rozwiązywać nie tylko problemy plastyczne i kompozycyjne, ale próbować kontynuować myśl zawartą w pracy poprzednika. Jest zaskakiwany coraz to nowymi treściami i sposobami rozwiązań prac, które otrzymuje po upływie określonego czasu. Żaden uczestnik w czasie trwania ćwiczenia nie oczekuje aż pozostali skończą pracę, ponieważ jest cały czas zajęty. Zakończenie może być całkiem zabawne i zaskakujące, gdyż końcowy efekt może znacznie się różnić od początkowych zamierzeń. Ćwiczenie jest bardzo dynamiczne, ponieważ prowadzący narzuca odpowiednie tempo. Faktyczny czas wykonania ćwiczenia jest zbliżony do czasu wykonania jednego prostego rysunku.

Ćwiczenie 2. PODWODNY ŚWIAT

Czas trwania: ok. 30 - 45 min.

Ilość osób: praca w trzech zespołach (jedna grupa ok.5 osób)

Cele ćwiczenia: rozwijanie twórczego myślenia przez dobieranie odpowiednich materiałów oraz stosowanie różnych rozwiązań i technik plastycznych, rozwijanie sprawności manualnych, współdziałanie w grupie, integracja grupy, radość z efektów pracy.

Materiały: niebieska folia, wszystkie dostępne materiały (m. in. szary papier, kolorowe gazety, plastelina, krepa, klej), utwór muzyczny z motywem wody.

Polecenie: Niech każdy wygodnie usiądzie, zamknie oczy i wysłucha krótkiego utworu. (utwór)

Z czym skojarzył się Wam ten utwór? Jaki obraz pojawił się przed Waszymi oczami?

Jaki tytuł nadalibyście temu utworowi? (pytanie skierowane go każdej osoby)

Podzielcie się na trzy grupy. Wykorzystując wszystkie materiały, jakie macie, stwórzcie na przygotowanych foliach dno morskie wraz z jego mieszkańcami.

Przebieg ćwiczenia: Zgodnie z własnymi pomysłami uczestnicy tworzą wspólną pracę, wykorzystując różne metody i materiały (wydzieranie, przyklejanie, wycinanie). Na zakończenie stworzenie wystawy i omówienie prac.

Przewidywane sposoby wykonania: ugniecenie skał podwodnych z szarego papieru, wyklejenie rozgwiazdy z czerwonej plasteliny, wykonanie skrzynki skarbów, z pociętej krepy wykonanie ukwiału.

Podsumowanie: Celem ćwiczenia jest rozwinięcie wrażliwości słuchowej, pobudzenie wyobraźni za pomocą muzyki, wzbogacenie słownictwa wokół określonego tematu oraz inwencji twórczej w ekspresji plastycznej. Ćwiczenie wymaga poszukiwań coraz to nowych rozwiązań, pomysłów w sposobie przedstawienia rzeczywistości za pomocą zgromadzonych materiałów plastycznych. Dużej inwencji od uczestników wymaga uplastycznienie obrazu, właściwy dobór barw i połączeń.

Ćwiczenie 3. BAJKOWE POSTACI

Czas trwania: ok. 20 min.

Ilość osób: 14 osób, ćwiczenie odbywa się w parach.

Cele ćwiczenia: umiejętne zadawanie pytań, wnioskowanie, logiczne myślenie.

Materiały: wizytówki z nazwami postaci z bajek (np. Kopciuszek, Śpiąca Królewna, Kot w butach, Pinokio, Syrenka, Smok Wawelski, Czerwony Kapturek, Shrek, Myszka Miki, Bambi, itp.), taśma klejąca.

Polecenie: Dobierzcie się w pary i usiądźcie w kręgu obok siebie. Zabawa polega na tym, że każda para będzie po kolei wychodziła na środek, ustawiając się jedna osoba za drugą. Pierwszej osobie przykleję na plecach nazwę postaci z bajki. Osoba stojąca z tyłu niech odczyta w myślach hasło i stanie twarzą do partnera. Poprzez umiejętne formułowanie pytań osoba z hasłem na plecach musi odgadnąć, jaką postać przedstawia. Pytania muszą być tak formułowane, aby odpowiedzią było „tak” lub „nie”.

Przykład: hasłem jest Małgosia z „Jasia i Małgosi”;

pytania, jakie mogą zostać zadane: czy to jest osoba?, czy to jest dorosły?,

czy to jest dziewczynka?; nie można zapytać: czy to chłopiec czy dziewczynka?.

Wygrana zależy od jak najmniejszej ilości pytań i jak najszybszym odgadnięciu hasła.

Przebieg ćwiczenia: pary po kolei rozwiązują zagadkę, a prowadzący zaznacza punktami ilość zadanych pytań. Na zakończenie zliczenie punktów i wyłonienie zwycięskiej pary. Można powtórzyć zabawę z odwróceniem ról.

Przewidywane sposoby wykonania: eliminowane z gry będą osoby, które nie zastosowały się do zasad zabawy (np.za złe sformułowanie pytania).

Podsumowanie: Celem ćwiczenia jest rozwijanie twórczego myślenia poprzez logiczne formułowanie pytań, rozwijanie umiejętności skupiania uwagi i szybkie wyciąganie wniosków. Ćwiczenie umożliwia także przeżycie sukcesu i radości z wspólnej zabawy.

3

---