Dagmara Krysiak
WERSJA KRYMINALISTYCZNA (ŚLEDCZA)
Wprowadzenie:
- wyobrażenie o wyjaśnianym zdarzeniu,
- wersja kryminalistyczna to rezultat procesów myślowych w postaci przypuszczenia, które jest alternatywną próbą wyjaśnienia jakiegoś zdarzenia, jego przyczyny, okoliczności, przebiegu
Rozwinięcie zagadnienia:
- wersję tworzy się albo przez posłużenie się możliwie pełnymi, sprawdzonymi, pewnymi informacjami - wówczas stosujemy wnioskowanie redukcyjne,
- albo w oparciu o doświadczenia własne lub cudze w rozwikłaniu podobnych spraw - wówczas stosujemy wnioskowanie przez analogię,
- możliwości rozwikłania danej sprawy nie są ograniczone do jednej początkowej hipotezy, więc należy tworzyć kilka wersji, a kolejno każdą sprawdzać dokładnie,
- może odnosić się do całości zdarzenia, ale częściej dotyczy tylko określonego jego fragmentu,
- szczególnie istotnym elementem jest tzw. wersja osobowa, która dotyczy założeń co do osoby sprawcy,
- każda wersja bezwzględnie powinna spełniać warunek sprawdzalności,
- celowe jest zhierarchizowanie wersji co do stopnia ich prawdopodobieństwa,
- na powstanie dobrej wersji składają się takie elementy jak:
* znajomość tła (charakterystyki terenu, świata przestępczego i jego aktywności itd.),
* należyta podstawa informacyjna,
* istotne są elementy pojawiające się w treści przesłuchania pokrzywdzonych,
* użyteczna może być analogia ze zbiorem zdarzeń podobnych.
- swoistą metodą budowy wersji jest tzw. profilowanie - wykreślanie hipotetycznych cech sprawcy, które zebrane razem tworząc tzw. profil sprawcy,
- alibi - definiuje się jako bytność podejrzanego w chwili popełnienia przestępstwa na miejscu innym niż to miejsce, w którym popełniono przestępstwo, wykluczającą tym samym jego udział w zarzucanym mu czynie; częsta forma obrony podejrzanego - sprawdzenie alibi jest ważnym elementem sprawdzania wersji osobowej.
- cechy osoby tworzącej wersję kryminalistyczną:
* cechy osobiste: inteligencja, wyobraźnia, intuicja, obiektywizm,
* właściwości nabyte przez osobę, takie jak wiedza ogólna, zawodowa, o terenie i środowisku, problemach zw. Z przedmiotem wizji, doświadczenie życiowe i zawodowe,
- metody tworzenia wersji kryminalistycznych:
* metoda preferencji motywu działania sprawcy,
* metoda oparcia wersji wyłącznie na analizie obiektywnych faktów i ich następstw,
* metoda polegająca na próbie odpowiedzi na konkretne pytania
* metoda tworzenia hipotetycznych algorytmów,
* metoda analizy stopnia prawdopodobieństwa,
- wersja może dotyczyć całego zdarzenia, jego części, osoby lub osób,
- wersje mogą odnosić się do zdarzeń przeszłych, istniejących aktualnie lub przyszłych,
- czynność typowa z zakresu taktyki kryminalistycznej