POMIAR TEMPERATURY CIAŁA
TEMPERATURA CIAŁA
To wartość pomiarowa odczytywana na skali termometru.
Może być mierzona termometrami wykorzystującymi skalę Celsjusza lub Fahrenheita.
Temperatura ciała człowieka ulega nieznacznym wahaniom w ciągu dnia; jej wzrost lub spadek mogą spowodować różne czynniki.
Temperaturę ciała mierzy się metodami zewnętrznymi i wewnętrznymi.
W warunkach szpitalnych pomiaru dokonuje się dwa razy dziennie (5.00- 7.00 i 16.00- 17.00)
METODY POMIARU TEMPERATURY CIAŁA
ZEWNĘTRZNE ( pod pacha, w pachwinie)
WEWNĘTRZNE ( w odbycie, pochwie, ustach, przewodzie słuchowo zewnętrznym)
CZYNNIKI WARUNKUJĄCE TEMPERATURĘ CIAŁA
Pora dnia- najniższa jest nad ranem, ok. Godz. 4.00, najwyższa wieczorem ok. Godz. 16.00 (w ciągu dnia waha się o 0, 5-1, 0 stopnia Celsjusza)
Cykl miesiączkowy u kobiet- spada w czasie owulacji i podnosi się o 0,5 stopnia Celsjusza w drugiej połowie cyklu.
Wartości prawidłowe temperatury
Pod pachą- 36,0- 37 stopni Celsjusza
W pachwinie- 36,0- 37 stopni Celsjusza
W odbycie- wyższa o 0,5 stopnia Celsjusza niż pod pachą
W jamie ustnej- wyższa o 0,3 stopnie Celsjusza niż pod pachą
W pochwie- wyższa o 0,3- 1,0 stopni Celsjusza niż pod pachą (w zależności od fazy cyklu miesiączkowego)
W przewodzie słuchowym różna od wieku:
0- 2 r.ż.- 36,4- 38,0 stopni Celsjusza
3-10 r.ż.- 36,1- 37,8 stopni Celsjusza
11- 65 r.ż.- 35,9- 37,6 stopni Celsjusza
Powyżej 65 r.ż.- 35,8- 37,5 stopni Celsjusza
Czynniki powodujące wzrost temperatury ciała
FIZJOLOGICZNE
Wzmożony wysiłek fizyczny
Stany emocjonalne
Owulacja i II faza cyklu miesiączkowego
PATOLOGICZNIE
Drobnoustroje chorobotwórcze
Ciała gorączkotwórcze
Choroby zwiększające przemianę materii
Urazy ośrodkowego układu nerwowego (ośrodka termoregulacji)
Czynniki powodujące obniżenie temperatury ciała
FIZJOLOGICZNIE
Brak aktywności ruchowej
Zimna kąpiel
PATOLOGICZNIE
Wstrząs, wyniszczenie organizmu, odwodnienie.
Najczęstsze błędy techniczne w czasie wykonywania badania
Nieprzestrzeganie zaleconego czasu trwania pomiaru
Niewłaściwe przygotowanie termometru do pomiaru
Niewłaściwe włożenie i trzymanie termometru podczas badania
Nałożenie zbyt dużej ilości wazeliny na termometr do badania w odbycie
Wykonywanie pomiaru temperatury w jamie ustnej po posiłku lub wypiciu płynu
Niedokładne odczytanie wyniku pomiaru
Niedostosowanie się do instrukcji obsługi aparatów elektronicznych
Przy ocenie temperatury ciała należy uwzględnić:
Wiek badanego, płeć, porę dnia, miejsce badania temperatury, rodzaj termometru.
Interpretacja wyników pomiaru
Poniżej 36,0 °C- temperatura subnormalna
36,0- 37,0 °C- temperatura normalna
37,1- 38,0 °C- stan podgorączkowy
38,1- 39,0 °C- gorączka umiarkowana
Powyżej 39,0 °C- gorączka wysoka
Człowiek może znieść maksymalną temperaturę 42, 0°C. Powyżej tej temperatury zachodzą w organizmie procesy denaturyzacji białka.
Temperatura 26, 0 °C, określana jest, jako krytyczna, powoduje porażenie ośrodka oddechowego i naczynioruchowego prowadząc do śmierci.
POMIAR TEMPERATURY
Czynności przygotowawcze
Przygotowanie opiekuna
1. Higieniczne mycie rąk
2. Założenie rękawiczek
B. Przygotowanie materiału, sprzętu, otoczenia
1. Przygotowanie zestawu do badania
2. Przygotowanie sprzętu do dezynfekcji
Czynności przygotowawcze
C. Przygotowanie pacjenta
Poinformowanie o celu i sposobie wykonania pomiaru
Uzyskanie zgody pacjenta, pozyskanie go do współpracy
Zapewnienie wygodnej pozycji siedzącej lub leżącej, a w przypadku pomiaru w odbycie pozycji na boku z lekko ugiętymi kończynami dolnymi w stawach biodrowych i kolanowych
Poinformowanie o konieczności unikania gwałtownych ruchów podczas badania
Czynności właściwe
Pomiar temperatury ciała termometrem rtęciowym
Zapewnienie dostępu do miejsca pomiaru (dół pachowy, odbytnica, pochwa, jama ustna)
Zdezynfekowanie termometru 70-80% alkoholem
Włożenie termometru pod pachę
Osuszenie wacikami dołu pachowego
Właściwe włożenie termometru
Pozostawienie termometru w dole pachowym na około 10 minut
Wyjcie termometru
Czynności właściwe
Pomiar temperatury ciała w odbycie
Nałożenie czystej osłonki na termometr
Pokrycie cienką warstwą wazeliny końcówki termometru
Ułożenie pacjenta w pozycji bocznej, odsłonięcie pośladków oraz rozchylenie fałdów pośladkowych
Włożenie termometru na głębokość 2, 5 cm do odbytu
Pozostawienie termometru w odbycie na okres około 3 minut (u osób nieprzytomnych i niespokojnych oraz dzieci termometr należy stale przytrzymywać
Wyjęcie termometru
Zdjęcie osłonki
Czynności właściwe
Pomiar temperatury w jamie ustnej
Nałożenie czystej osłonki na termometr
Włożenie termometru do ust chorego pod język (badania nie wykonuje się u dzieci poniżej 5 roku życia i u osób niespokojnych)
Poproszenie chorego by lekko zamknął usta
Pozostawienie termometru w ustach na okres około 5 minut
Wyjąć termometr
Zdjąć osłonkę
Czynności właściwe
Pomiar temperatury ciała w pochwie
Kobieta mierząca temperaturę tą metodą powinna mieć indywidualny termometr
Pomiar należy wykonać rano przed wstaniem z łóżka
Włożyć termometr do pochwy
Pozostawić termometr w pochwie przez okres 3 minut
Wyjąć termometr
Czynności właściwe
Pomiar temperatury termometrem elektronicznym
Przed użyciem termometru zapoznać się z instrukcją obsługi
Postępowanie zgodnie z zaleceniami producenta
Włączenie przycisku zasilającego termometru
Oczekiwanie na pojawienie się sygnału oznaczającego gotowość termometru do pomiaru
Nałożenie osłonki na termometr elektroniczny
Włożenie termometru do ucha lub pod pachę
Pojawienie się sygnału dźwiękowego oznacza zakończenie pomiaru
4. Odczytanie wyniku pomiaru, trzymając termometr poziomo.
Czynności końcowe
Uporządkowanie materiału, sprzętu, otoczenia
Dezynfekcja termometru
B. Czynności końcowe wykonywane przez opiekuna
Zdjęcie rękawiczek
Higieniczne mycie rąk
Udokumentowanie wyniku pomiaru
Zgłoszenie rozpoznanych nieprawidłowości
1