09.10.2012 PPDG
Wolność (w prawie) to możliwość czynienia tego, na co prawo pozwala. Współcześnie wolność to swoboda czynienia tego, czego prawo nie zabrania.
Zasada wolności gospodarczej:
*Konstytucja RP:
-Zasada ustrojowa (adresowana do organów państwa); społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu, współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego RP
-Prawo podmiotowe (podlegające ograniczeniom); Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny
-Swoboda wyboru zawodu (wymiar zindywidualizowany); 1.każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy. Wyjątki określa ustawa. 2.Obowiązek pracy może być nałożony tylko przez ustawę
*Wolność gospodarcza nie ma charakteru bezwzględnego i może być ograniczana na zasadach przyjętych dla ograniczania konstytucyjnych praw wolnościowych
*Wolność gospodarcza w prawie polskim nie jest uprawnieniem wyłącznie obywatelskim, dotyczy każdego, kto w sposób legalny przebywa na terytorium RP
Ochrona własności:
-Zasada ustrojowa: 1.RP chroni własność i prawo dziedziczenia. 2.Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem.
-Prawo podmiotowe - (zasady ograniczania): 1.Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia; 2.Własność, inne prawa majątkowe oraz prawo dziedziczenia podlegają równej dla wszystkich ochronie prawnej. 3.Własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i w tylko w takim zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności.
-Konstytucja dopuszcza wywłaszczenie jako najwyższą formę ograniczenia własności - pozbawienia jej
-Warunkiem legalności wywłaszczenia jest jednak zachowanie celu publicznego wywłaszczenia słusznego odszkodowania
-Niekonstytucyjna najprawdopodobniej (to ostatnie może jednak stwierdzić skutecznie wyłącznie Trybunał Konstytucyjny), jest jakakolwiek forma nacjonalizacji (upaństwowienia).
„Wszystko podlega interpretacji”
Interpretacja:
-inaczej wykładnia, wyjaśnienie, wytłumaczenie, komentowanie czegoś
-etym. Łac. Interpretatio „wyjaśnienie” od interpretari „wyjaśnić, tłumaczyć”
-Współcześnie będzie działaniem ukierunkowanym na wyprowadzenie normy prawnej postrzeganej, jako reguła postępowania z przepisów prawnych, jednostek redakcyjnych tekstu pranego.
-Proces wyprowadzania konkretnej zasady (normy) postępowania (w postaci nakazu lub zakazu) z przepisów prawnych
-Przepis-zapis/ jednostka redakcyjna tekstu prawnego
-Norma - dyrektywa postępowania, do której odtworzenia zwykle konieczna jest analiza jednego lub większej liczby przepisów
Wolność gospodarcza - zasady wprowadzania ograniczeń:
-wymóg wprowadzenia ograniczenia w formie ustawy
-Wymóg wprowadzania ograniczeń wyłącznie w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym
Oba wymogi stanowią kryteria kontroli z punktu widzenia konstytucyjności ustaw, sprawowanej przez Trybunał Konstytucyjny
Mechanizmy reglamentacji:
-Uzależnienie możliwości legalnego podjęcia określonego działania od uzyskania decyzji administracyjnej od organy administracji państwowej
Typowe formy: koncesja, zezwolenie, licencja, rejestry działalności regulowanej
Kryteria wyodrębnienia sprowadzają się do określonego podmiotu uprawnionego do starania się i kryterium rodzaju przesłanek uwzględnianych przy wydawaniu decyzji administracyjnych
Koncesja:
-wywodzi się od monopoli państwa, wymagających zgody do prowadzenia ich przez osoby trzecie
-mechanizm-ogólny zakaz z indywidualnymi odstępstwami
-forma - decyzja administracyjna
-charakter- rozstrzygnięcie o elementach uznaniowych
-czas obowiązywania - określony
-sfera zastosowania- dziedziny szczególnie istotne dla gospodarki i bezpieczeństwa obywateli
-Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy odrębnych ustaw
-Wprowadzenie innych koncesji w dziedzinach działalności gospodarczej mających szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy działalność ta nie może być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności regulowanej albo zezwolenia oraz wymaga zmiany niniejszej ustawy.
Sfery koncesjonowane:
-poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, wydobywanie kopalin ze złóż, bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz składowanie odpadów w górotworze, w tym podziemnych wyrobiskach górniczych
-wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym
-wytwarzanie, przetwarzanie, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucja i obrót paliwami i energią
-ochrona osób i mienia
-rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych
-przewozy lotnicze
Koncesja:
-w zakresie wynikającym z ustaw szczególnych organ koncesyjny może określać szczególne warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją
-uprawnienia organu koncesyjnego do kontroli przedsiębiorcy ubiegającego się o koncesję
-możliwość przeprowadzenia po ogłoszeniu w M.P. przetargu w zakresie udzielenia koncesji.
Elementy uznaniowe decyzji koncesyjnej związane z usdg:
Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji lub ograniczyć jej zakres w spsunku do wniosu albo odmówić zmiany koncesji: 1.gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją; 2. Ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub obywateli; 3. Jeżeli w wyniku przeprowadzonego przetargu, o którym mowa w art. 54, udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom;
Sfery poddane kontroli organu koncesyjnego:
-zgodność wykonywanej działalności z udzieloną koncesją
-przestrzegania watunków wykonywania działalnoci gopdoarczej
-obronności lub bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa lub dóbr osobistych obywateli
Uprawnienia osób upoważnionych przez organ do kontroli:
-wstępu na teren nieruchomości, obiektu, lokalu lub ich części, gdzie jest wykonywana działalność gospodarcza objęta koncesją, w dniach i godzinach, których ta działalność jest wykonywana lub powinna być wykonywana
-żądania ustnych lub pisemnych wyjaśnień, okazania dokumentów lub innych nośników informacji iraz udostępnień danych mających związek z przedmiotem kontroli
Przesłanki obligatoryjne cofnięcia koncesji:
-wydanie prawomocnego orzeczenia zakazującego przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją
-przedsiębiorca nie podjął wyznaczonym terminie działalności objętej koncesją, mi o wezwania organu koncesyjnego, lub trwale zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją
Koncesja:
-opłata skarbowa za udzielenie koncesji lub jej zmianę
-obowiązek zgłaszania zmian istotnych zakresie działalności koncesjonowanej w terminie 14 dni od dnia POWSTANIA
Promesa:
-decyzja zawierająca obietnicę wydania koncesji po spełnieniu warunków wykonywania działalności gospodarczej wymagającej koncesji
-Promesa eliminuje niepewność dotyczącą oceny przede wszystkim przesłanek ogólnych takich jak zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub obywateli
-Promesa ma charakter terminowy (nie krótszy niż 6 m-cy), po którego okresie wygasa
Celem promesy jest uniknięcie sytuacji niepewności inwestycyjnej przedsiębiorcy podejmującego działalność koncesjonowaną.
W okresie ważności promesy można odmówić koncesji na wykonywanie działalności określonej w promesie, gdy warunki nie zostaną spełnione.
Zezwolenie:
-Wiele instytucji o zbliżonej konstrukcji normatywnej noszących różne nazwy: Zgoda/zezwolenie/ licencja
-Konstrukcyjnie oznacza to konieczność uzyskania przez przedsiębiorcę decyzji administracyjnej zawierającej uprawnienie do prowadzenia działalności
-konstrukcyjnie przypisane jest działalności aprobowanej przez państwo, wymagającej kontroli w zakresie jej wykonywania
-wprowadzane jest na gruncie ustaw szczególnych
-zezwolenie ma charakter decyzji związanej
-może być przyznawane na różnych szczeblach administracji publicznej (rządowej i samorządowej)
-Wyliczenie działalności objętych wymogiem uzyskania zezwoleń, zgód i licencji zawiera art. 75 usdg;
-przykłady: produkcja tablic rejestracyjnych, działalność ubezpieczeniowa, bankowość
-Konstrukcja zezwolenia zakłada:
*kontrolę uprzednią w stosunku do jego wydania
*konieczność stałego spełniania wymogów warunkujących jego otrzymanie
-poddanie podmiotu autoryzowanego kontroli i nadzorowi organu autoryzującego
*możliwość cofnięcia zezwolenia w przypadku zajścia określonych w ustawach przesłanek
Licencja:
-licencją określać się zwykło administracyjne potwierdzenie posiadania kwalifikacji, upranień do zawodowego wykonywania określonego rodzaju aktywności
-np. licencja pilota, spawacza podwodnego
Rejestr działalności regulowanej:
Wpis do rejestru ma charakter prawa podmiotowego
-działalność regulowana-warunki wykonywania:
*spełnienie warunków określonych przepisami ustawuy i uiszczenie opłaty skarbowj
*uzyskanie wpisy dp odpowiedniego rekestru działalności regulowanej
-zasady dokonania wpisy