Decyzja- świadomy nie losowy wybór jednego z wielu możliwych sposobów działania
-Dec.menedźerskie- mają aspekt poznawczy(możliwe rozwiązania) i aksjologiczny(wybór najlepszego rozwiązania) i wolicjonalny (postanowienie realizacyjne).
Przesłanki do zaistnienia procesu decyzyjnego
-reaktywne- defensywne i ofen.
odpowiedź na zdarzenie
-proaktywne- wyprzedzające lub kreujące przyszłe zdarzenie.
Schemat sekwencji wyborów dokonywanych przy rozwiązywaniu problemów menedżerskich.
- identyfikowanie problemów wymagających szybkiego rozwiązania
-iden.prob. prze jakimi stoi organizacja
-rozw.prob.,szukanie wariantów rozwiązań, ocena każdego warian.,wybranie najlepszego
-wdrożenie wybranych warian.
-modyfikowanie pierwotnych war.
-ustalenie zasad rozwiązywania powtarzalnych problemów
Typy decyzji menedżerskich
1.Decyzje wg.treści rozwiązywanego problemu.
-produkcyjne, finansowe i inwestycyjne, marketingowe i handlowe, kadrowe, logistyczne, techniczne i technologiczne, związane z tworzeniem przedsiębiorstwa, zwią. z bieżącym funkcjonowaniem przeds., likwidacyjne.
2.Decyzje wg. Funkcji
-planistyczne(cele i zadania)
-koordynacyjne (stałe i przejściowe łączenie i czasowo przestrzenne zgrywanie działań wykonawczych przez różne części organizacji i różne pracujące w niej jednostki)
-motywacyjne (wybieranie metod zachęcania i mobilizowania prac)
-kontrolne (określenie norm standardów, osiągnięć, oraz kontrola w celu wprowadzenia niezbędnych działań korygujących)
3. Decyzje wg. zakresu
-dec. strategiczne- najszerszy zakres, dotyczą terminów długookresowych, rozstrzygają o kierunku rozwoju całego przedsi.
-dec.taktyczne (polityczne) dopracowanie wyborów strategicznych
-dec.operacyjne(rutynowe) dotyczą zarządzania realnymi procesami w określonym czasie przy użyciu danych zasobów)
Obiektywne uwarunkowania decyzji menedżerskich
Czynniki kształtujące charakter otoczenia zewnętrznego
-czynniki ekonomiczne (stopy wzrostu gosp.,kurs wymiany walut, inflacja itp.)
-cz. polityczne zachowania rządu (ustrój i stabilność polityczna, relacje państwo gospodarka,regulacje rządowe, polityka pieniężna i fiskalna)
-cz.rynkowe (siła nabywcza ludności, wielkość popytu)
-cz.technologiczne (cykle życia produktów, tempo zmian technologicznych, nowe technologie bazowe)
-cz.społeczne (trendy demograficzne, rynek pracy, styl życia, wartości społ., postawy ludzi)
Modele decyzji
Model wielokryterialny
-identyfikacja problemu (rozbieżność między stanem istniejącym a pożądanym)
-identyfikacja kryteriów decyzyjnych (sposób oceny)
-przypisywanie wag do poszczególnych kryteriów (od najważniejszych do najmniej ważnych)
-generowanie wariantów rozwiązywania problemów (zbiór możliwych rozwiązań)
-ocena i porównywanie poszczególnych wariantów
- wybór wariantu rozwiązania problemu (możliwy do zaakceptowania wg. przyjętych kryteriów)
- wdrożenie wybranego wariantu
- ocena skutków wdrożenia wybranego wariantu
Model faworyta
(retrospektywny)
-określenie problemu, celu
- zidentyfikowanie faworyzowanego rozwiązania
- zid. wariantów z góry skazanych na przegraną
- zid. alternatywnego wariantu mającego posłużyć do utwierdzenia pozycji faworyta
- sprawdzenie czy dotychczasowe zasady oceny dostatecznie uzasadniają wyższość rozwiązania faworyzowanego nad alternatywnym
-jeżeli tak to decyzja zostaje podjęta, jeżeli nie to następuje zmiana zasad na korzystniejsze dla faworyta
- dokonanie wyboru (rozwiązanie faworyzowane od początku)
Model kosza na śmiecie
Procesy decyzyjne przypominają komponowanie doraźnych układów z róznego rodzaju odpadków, które znajdują się w koszu jakim jest organizacja. Znajdują się tam problemy, decydenci, rozwiązania i pojawiające się możliwości dokonywania wyboru. Każdy odpadek ma swoją etykietę. Problemy, decydenci, rozwiązania i okazje decyzyjne krążą po organizacji jak niezależne strumienie.
Przypadkowe zderzenia tych strumieni tworzą sytuację decyzyjną.