Badanie za pomocą ankiety
Określenia:
osoba przeprowadzająca ankietę
osoba badana ankietą
kwestionariusz ankiety - zestaw pytań umieszczonych w formularzu ankiety
Ankieta - metoda zbierania danych polegająca na planowym wypytywaniu badanego
(K. Konarzewski)
Badanie za pomocą ankiety - osoba badana otrzymuje pisemny zestaw pytań i odpowiedzi udzielane są również pisemnie
Cechy ankietowania:
badanie obejmuje jednocześnie grupę osób
badanie prowadzi jedna osoba
zapewniona anonimowość
brak poznania reakcji badanych
brak możliwości modyfikacji pytań i wprowadzania zmian
Zastosowanie:
zebranie informacji o faktach realnych
zebranie informacji o zjawiskach (teraźniejszych, minionych)
Etapy budowy kwestionariusza:
Krok 1 - określenie celu i treści badania, sporządzenie rozwiniętej listy potrzebnych informacji
Krok 2 - decyzja o formie ankiety ( ustna, telefoniczna, pisemna, audytoryjna, pocztowa)
Krok 3 - budowa pierwszej wersji kwestionariusza i konsultacja z ekspertami lub przeprowadzenie wywiadów niestandardowych w celu wyłonienia pytań i opcji odpowiedzi do kwestionariusza
Krok 4 - badanie pilotażowe na małej próbce
Krok 5 - opracowanie typograficzne kwestionariusza
Typy pytań:
Pytania otwarte - nie narzucają żadnej formy odpowiedzi
Np. Jakie kompetencje zdaniem Pani powinien posiadać wychowawca klasy?
Pytania zamknięte - z ograniczoną możliwością odpowiedzi - pytania z odpowiedzią dwu lub trójczłonową
Np. Czy znasz regulamin pracowni chemicznej? Tak Nie
Pytania z wyborem - przewidziano możliwe odpowiedzi, czasem z możliwością “inne”
Np. Do kogo zwróciłbyś się o pomoc, gdybyś miał problem z narkotykami?(zaznacz właściwe odpowiedzi)
do rodziców do wychowawcy klasy do dyrektora szkoły do przyjaciela do pedagoga
do księdza do innej osoby do nikogo
Pytania ze skalowaniem - pytania wyrażające opinie i oceny, odpowiedzi zawierają tzw. zróżnicowanie znaczeniowe
Np. Czy często adarza Ci się, że zadania wykonywane w czasie lekcji są dla Ciebie zbyt trudne?
bardzo rzadko czasani często bardzo często
Pytania ze skalowaniem w wersji Likerta -
Np. Nauczyciele chętnie pomagają uczniom, gdy mają problemy z nauką.
decydowanie się zgadzam raczej się zgadzam trudno powiedzieć raczej się nie zgadzam zdecydowanie się nie zgadzam
Pytania z rangowaniem (uszeregowaniem)-
Np. Jakie sytuacje w czasie lekcji ułatwiają uczniom zdaniem Pani możliwość wyrażania własnych poglądów? (proszę postawić 1- przy najistotniejszej sytuacji, 2 -przy nieco mniej ważnej, i tak dalej aż do do najmniej ważnej)
dobre relacje nauczyciel-uczeń
dyskusja klasowa
dyskusja grupowa
odpytywanie
opracowanie pisemne
prowadzenie zajęć metodą gier ddaktycznych
inna (proszę wypisać).........................................
Pytania z niejawnymi opcjami
Np. W ilu klasach prowadzi Pani lekcje?..................................
Konstruowanie kwestionariusza
Określenie celu
Dobór ptań służacych uzyskaniu informacji z zakresu określonego zjawiska
Tworzenie pytań jasnych, jednoznacznych, , dokładnych i dostosowanych percepcyjnie do do możliwości badanych
Dostosowanie liczby i stopnia skomplikowania pytań do możliwości percepcyjnych badanych
Pozostawienie wiele miejsca przy pytaniach otwartych
Zachowanie form grzecznościowych
Pytania nie mogą sugerować odpowiedzi
Pytania mogą być złożone w bloki tematyczne, układ od ogólnych do bardziej szczegółowych
Należy unikać podwójnych przeczeń
Przy pytaniach zamkniętych liczba alternatywnych odpowiedzi nie powinna nie powinna być zbyt duża i zbyt mała
Należy unikać stereotypowych pytań