FUNGICYDY MIEDZIOWE- są to związki zawierające jony miedzi i oparte są na 3 subst. aktywnych.:
- tlenochlorek miedzi
- wodorotlenek miedzi
- trójzasadowy siarczan miedzi
zwalczają: mączniaki rzekome, zarazę ziemniaczaną, bakterie, parch jabłoni. Działają powierzchniowo na chronioną roślinę oraz zapobiegawczo na patogenna. Są dość tanie. Dobrze przylegają do chronionej rośliny ,mogą być fitotoksyczne jeśli stosujemy je na mokre rośliny lub przy wysokiej wilgotności powietrza, powodują wtedy uszkodzenia młodych tkanek, włosków skórki a tak że przy silnym uszko
FUNGICYDY SIARKOWE:
Wyróżniamy trzy postacie siarki w ochronie roślin:
siarka koloidalna ( elementarna) wchodzi w skład fung.siark.
siarka sublimowana- używana jest w sulfuratorach ( zbudowany jest z: obudowy metalowej, żarówki 100 watowej, naczynka).Używamy go w pomieszczeniach zamkniętych ,siarka przechodzi z ciała stałego w gaz i osiada na roślinie.
siarka rombowa używana jest do spalania w magazynach, szklarniach, tunelach po cyklu produkcyjnym. Siarkę spalamy wraz z saletrątworzy się SO2 i to SO2 działa grzybobójczo. W temperaturze powyżej 20° C w dni upalne i suche wytwarza się nadmiar SO2 i ten nadmiar jest fitotoksyczny. Uszkodzenia tworzą się w zagłębieniach blaszki liściowej. Działają powierzchniowo na roślinie, zapobiegawczo na patogena. Zwalczają mączniaki prawdziwe. Ograniczają przędziorki ,niszczą też pożyteczne roztocza. Są tanie .
KARBENDAZYM jest dodawany aby działał na roślinę wgłębnie a na patogena interwencyjnie.
FUNGICYDY ETYLENOBIS- DITTOKARBAMINIANOWE
Są to stare fungicydy oparte na MANCOZEBIE .Pierwsze preparaty były tworzone na manebie + zinebie. Mają średnią lub mała siłę względem patogenów ale mają bardzo szerokie spektrum działania względem patogenów--> ascomycotina- parch jabłoni, zgnilizna twardzikowa , szara pleśń, biała plamistość truskawki, basidiomycotina- głownie, śniecie i rdze, denteromycotina- grzyby nie doskonałe, septoriozy (powodują plamistości), mastigomycotina( zaraza ziemniaczana) + mączniaki rzekome. Skutecznie działają w wyższych temp. Brak fitotoksyczności. Szybko ulegają rozkładowi, są mało toksyczne dla człowieka. Działają na mitochondria patogena , zaburzają procesy energetyczne patogena. Stosowane są na zarazę ziemniaka, pomidora. Działają na roślinę powierzchniowo, na patogena profilaktycznie. Nie działają na mączniaki prawdziwe. Preparaty WP mogą pozostawiać smugi na roślinach ozdobnych, nie działają na bakterie
FUNGICYDY TIOKARBAMYLOWE
Wszystkie oparte są na tiuramie. Działają powierzchniowo i profilaktycznie, zakłócają procesy energetyczne w komórkach żywych. Tiuram posiada szerokie spektrum zwalczanych patogenów. Są składnikami zapraw, w wielu zaprawach są łączone z preparatami o działaniu układowym ( karboksyna, karbendazym). Preparaty oparte na tiuramie mogą służyć do odstraszania zwierzyny łownej. Nie należy również stosować tiuramu do ostatniego oprysku przeciwko szarej pleśni na truskawkę- bo powoduje mysi posmak owoców.
WĘGLOWODORY AROMATYCZNE
Działają powierzchniowo i profilaktycznie , nie są fitotoksyczne. Blokują procesy energetyczne w komórkach grzybowych
FUNGICYDY FTALIMIDOWE
Oparte są na kaptanie . Kaptan ma działanie powierzchniowe na roślinę ,na patogena działa profilaktycznie, interwencyjnie .Do 36 godzin po infekcji względem parcha. Są tanie ,głównie sadownicze. Nie są fitotoksyczne, powodują lepsze wybarwienie się owoców. Blokują procesy energetyczne w komórkach grzybów
FUNGICYDY DIKARBOKSYMIDOWE- tzn. preparaty szaro-pleśniowe
Stosuje się przeciwko szarej pleśni u truskawki, maliny ,roślin ozdobnych. Przeciwko zgniliźnie twardzikowej, moniliozom. Działają na rośliny powierzchniowo i wgłębnie ,a na patogena zapobiegawczo i interwencyjnie( 36 godzin) . Działają na mitochondria patogena ,zaburzają procesy oddechowe.
FUNGICYDY GUANIDYNOWE
Substancją aktywną jest dodyna.
Na roślinę działają powierzchniowo i wgłębnie .Na patogena zapobiegawczo i interwencyjnie. Działają nawet do 72 godzin po infekcji. Zakłócają przepuszczalność błony plazmatycznej patogena ( perforacja). Stosujemy je na choroby roślin sadowniczych, głównie przeciwko parchowi, torbieli śliw, drobnej plamistości drzew pestkowych, kędzierzawości liści brzoskwini, śliw. Mogą być fitotoksyczne zwłaszcza u młodych zawiązków owoców. Nie stosujemy ich po czerwcowym opadzie zawiązków. Powstające ordzawienie jest reakcja na substancje aktywną dodynę.
INNE FUNGICYDY ORGANICZNE
Mają różne substancje aktywne i różne mechanizmy działania na patogena np. szara pleśń, parch .
FUNGICYDY SYSTEMICZNE
FUNGICYDY BENZIMIDAZOLOWE
Głównie oparte na karbendazymie , fungicydy układowe ,które jako pierwsze pojawiły się w Europie. Stosuje się w uprawach sadowniczych do leczenia kory i drewna drzew. Na roślinę działają w sposób układowy, ochronny, powierzchniowy.
FUNGICYDY KARBOKSYANILIDOWE
FUNGICYDY PIRYMIDYNOWE, PIRYDYNOWE, PIPERAZYNOWE
Fungicydy układowe, a roślinę działają układowo, systemicznie, mogą tez mieć działanie wgłębne i powierzchniowe. Działają na patogena wyniszczająco, interwencyjnie, zapobiegawczo (zanim wystąpią objawy chorobowe). Działają głównie na mączniaki prawdziwe w uprawach sadowniczych, na zbożach. Stosowane w niewielkich dawkach. Mechanizm działania--> fungicydy które są inhibitorami biosyntezy ergosterolu. Te fungicydy zakłócają biosyntezę ergosterolu (to substancja niezbędna do tworzenia ścian komórkowych patogena). Brak tej substancji powoduje nadmierne gromadzenie się kwasów tłuszczowych w komórkach patogena co prowadzi do śmierci patogena. Powoduje wpuklenie się ścian komórek do komórek patogena, zachodzi nierównomierny podział komórek, nagromadzenie się wodniczek.
FUNGICYDY IMIDAZOLOWE
Na roślinę działają układowo, wgłębnie i powierzchniowo. Na patogena wyniszczająco, interwencyjnie, zapobiegawczo. To też są inhibitory biosyntezy ergosterolu. Stosuje się je też na mączniaki prawdziwe, grzyby wyższe powodujące fuzariozy, septoriozy.
FUNGICYDY TRIAZOLOWE
To fungicydy układowe. Na roślinę działają układowo, wgłębnie, powierzchniowo, na patogena zaś wyniszczająco, interwencyjnie, zapobiegawczo. To fungicydy z grupy IBE. To fungicydy które silnie działają na mączniaki prawdziwe i rdze. Nie są skuteczne względem lęgniowców. Dobrze działają w temperaturze powyżej 12C a wiec jak jest sucho i ciepło. Nie są skuteczne w czasie podwyższonej wilgotności. Działają mutagennie na grzyby. Przy częstym stosowaniu pojawiają się uodpornienia.
PREPARATY STROBILURYNOWE
To bardzo drogie preparaty. Pomysł był wzięty z przyrody . W lasach na szyszkach porastały grzyby podstawczaki . Od nazwy grzybów strobilurus =szyszkówka gorzkawa, monetka kleista pochodzi nazwa tych fungicydów. Preparaty te działają zarówno na liście jak i na korzenie. Blokują procesy energetyczne w mitochondriach. Są to preparaty sadownicze z tym że Amistar posiada bardzo szerokie spektrum zwalczanych patogenów ( grzyby wyższe jak i niższe ). rdze, zaraza ziemniaczana. Preparaty te działają powierzchniowo, wgłębnie ,układowo, mezostemicznie.
Działanie mezostemiczne;
Substancja aktywna magazynowana na powierzchni i chroni powierzchnie.
Wpływa do zewnątrz przez przestrzenie między- komórkowe i chroni w środku
Substancja aktywna peuza po liściu i dostaje się do części nie opryskanych
Na patogena działają zapobiegawczo i interwencyjnie. Tworzyć się mogą na te fungicydy uodpornienia.
Inne:
Ridomil Gold MZ68 WP-mankozeb, metalaksyl
Aliette 80WP-fosetyl glinowy
Chlorowane terpeny i kamfeny:
1.Endosulfan:
Insekcydy fosforoorganiczne:
Jedna z najstarszych grup. Są to insektycydy układu nerwowego, działają przez kontakt preparatu z ciałem owada.
Mogą działać powierzchniowo, wgłębnie ( tj. fungicydy )-> fosfory organiczne rozpuszczają się w lipidach epidermy i wnikają do tkanek rośliny. W liściach przemieszczają się naczyniami, ale także mogą być wydalane w kroplach gutacyjnych.
Mogą działać układowo- mogą być pobierane przez liście , korzenie lub transportowane przez floem a także ksylem. Więcej przez floem , ponieważ sokami wiązek sitowych odżywiają się liczne szkodniki.
Jeśli pobrane są przez korzenie, to szybciej przenikają do liści.
Jeśli pobrane są przez liście to wolniej przemieszczają się do korzeni.
Łatwiej układowe przemieszczają się w roślinach zielnych niż w drzewiastych.
Alelozwiązki- cała ewolucja zależności między rośliną a owadem łączy się z produkcją tych związków , ochronna rola przed szkodnikiem.
Gdy dużo pędraków - wysiewamy lucernę , cebule , grykę- działają na nie nie korzystnie.
Pochodne kwasu karbaminowego(karbaminiany):
Preparaty te pochodzą od alkaloidu fryzostygminy. Działają żołądkowo oraz kontaktowo ( reakcja cholinowa). Na roślinę działają powierzchniowo, układowo ,wgłębnie. Nie są trwałe ponieważ łatwo ulegają hydrolizie. Mają dodatni współczynnik termiczny. Są to drogie preparaty.
Pyretroidy:
Na początku substancja aktywna otrzymywana była z wyciągu z koszyczków chryzantem :chrysantheum cinerariaefolium, ch. Roseum. Kiedyś były stosowane tylko w nocy- nie były fotostabilne.W 1965r. odkryto w Japonii tetrametrynę, i w Wlk. Brytanii resmetrynę.
Perytroidy to syntetyczne analogi naturalnych pyretroid. Działają żołądkowo, kontaktowo. Na roślinę tylko powierzchniowo. Nie stosowane do zwalczania szkodników glebowych. Zwiększają płodność i żerowanie owadów. Większość z nich posiada ujemny współczynnik termiczny. Stosowane w niskich stężeniach i dawkach na ha. Szybko ulegają uodpornieniu .Nie są polecane w IPO. Są bezpieczne dla stało cieplnych, mogą powodować alergie.
1