3. Część praktyczna

1. Szczegółowy opis obiektu

Powstanie Parku im. Jana Pawła II datowane jest na 18 maja 2000 roku, w dzień osiemdziesiątej rocznicy narodzin papieża Polaka. Jest to jeden z najmłodszych tego typu obiektów na terenie miasta st. Warszawy. Ostateczny kształt parku jest efektem zagospodarowania skweru, znajdującego się w sąsiedztwie ulic Romera i Melodyjnej,
w pobliżu kościoła pw. Wniebowstąpienia Pańskiego. Jest to miejsce częstych wizyt mieszkańców dzielnicy Ursynów, będące jednocześnie pomnikiem osoby Jana Pawła II.

Park znajduje się w centralnej części dzielnicy Ursynów. Od północny graniczy z zabudową osiedlową oraz kościołem, natomiast z pozostałych stron bezpośrednio sąsiaduje z lokalnymi ulicami. Obwód zieleńca wyznacza symboliczne ogrodzenie. W skład kompleksu wchodzi ogólnie dostępne boisko do gry w piłkę nożną i koszykówkę, plac zabaw, fontanna oraz punkt poboru wody oligoceńskiej. Całkowitą powierzchnie parku szacuje się na 4,4ha.

3.2. Prace terenowe

3.2.1 Wywiad terenowy

Wstępne dane na temat obiektu czerpano z serwisu internetowego iGeomap.pl, udostępnionego przez firmę GeoSystem Sp. z o. o., współpracującą z Powiatowym Ośrodkiem Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej. Na podstawie zgromadzonych danych ustalono przybliżoną lokalizację punktów państwowej osnowy geodezyjnej i wysokościowej, znajdujących się w pobliżu Parku im. Jana Pawła II. Sugerując się dostępnością wyszukanych znaków, dokonano ostatecznego wyboru czterech punktów państwowej osnowy geodezyjnej oraz dwóch reperów. Opisy topograficzne tych punktów zostały nabyte w Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Warszawie. Następnie dokonano identyfikacji danych punktów w terenie oraz oceniono zgodność ich rzeczywistego położenia z materiałem udostępnionym.

Tab. 3.1. Współrzędne punktów nawiązania (państwowej osnowy geodezyjnej)

Nr punktu	X [m]	Y [m]	H [m]	Typ
212.1789
212.2367
212.2371
212.2372
212.0249
212.0250

1. Sprzęt pomiarowy

Do pomiaru sytuacyjno-wysokościowego użyto tachimetru elektronicznego

TOPCON GTS 225 o numerze seryjnym UM1 222. Instrument ten charakteryzuje się błędem średnim pomiaru kierunku na poziomie 5” (15^cc) oraz błędem średnim pomiaru odległości wynoszącym 2mm + 2ppm. Ze względu na swoją niezawodność oraz precyzję pomiaru, został on użyty do założenia osnowy pomiarowej i pomiaru szczegółów terenowych I grupy.

Kontrolę tachimetru przeprowadzono w Gmachu Głównym Politechniki Warszawskiej. Jako cel wykorzystano znaczki fotogrametryczne umieszczone na filarach Auli Głównej. Sprawdzenie podzielono na dwie części.

Pierwsza polegała na dwukrotnym pomiarze kąta poziomego dla tego samego punktu, znajdującego się w przybliżeniu na wysokości osi celowej. Efektem było wyznaczenie błędu kolimacji, czyli nieprostopadłości osi celowej (cc) do osi obrotu lunety tachimetru (hh).

Tab. 3.2. Zestawienie wyników pomiaru błędu kolimacji

Koło	Kąt poziomy [^g]
L	134,9529
P	334,9523
L	134,9542
P	334,9536

Drugi etap bazował na pomiarze kąta poziomego oraz kąta pionowego w dwóch położeniach lunety. Pomiar wykonano dla dwóch punktów zlokalizowanych na różnych wysokościach o podobnym kierunku poziomym. Błąd inklinacji wyznaczono na podstawie tego pomiaru oraz uprzednio obliczonej kolimacji.

Tab. 3.3. Zestawienie wyników pomiaru błędu kolimacji

Koło	Kąt pionowy [^g]	Kąt poziomy [^g]
L	99,5647	131,5107
P	300,4349	331,5104
L	72,2583	130,5040
P	327,7421	330,5030

W miejscach zapewniających możliwość wykonania pomiaru satelitarnego, wykorzystano zestaw GPS TOPCON HiPerPro, o numerze seryjnym 344-0442. Sprzęt charakteryzuje się dokładnością odczytu wysokości na poziomie 10mm+1,5ppm oraz odczytu sytuacji z błędem 15mm + 1,5ppm.

Użyto go do pomiaru szczegółów terenowych II klasy dokładnościowej oraz punktów wysokościowych rzeźby terenu. Dodatkowo, mając na uwadze treść Art……Rozporza…. , wykonano drugie niezależne wyznaczenie współrzędnych osnowy pomiarowej, jako kontrolę dla pomiarów tachimetrycznych.

Przed przystąpieniem do pomiaru ustawiono odpowiednie parametry konfiguracji sprzętu. Jako układ współrzędnych płaskich prostokątnych został przyjęty „Układ 2000”. Opracowywany obiekt znajduje się w strefie siódmej tego układu, w pobliżu południka osiowego, gdzie odchyłki pomiaru współrzędnych poziomych są największe i ich wartości sięgają -7,7cm/km. Przyjęto model wysokości „geoida 2001”, który odpowiada układowi wysokości Kronsztad'86. Skonfigurowano również łącze GPRS oraz moduł bluetooth, w celu umożliwienia powiązania z systemem ASG-EUPOS.

Precyzyjny pomiar wysokościowy osnowy został wykonany niwelatorem kodowym WILD NA2000, o numerze seryjnym 85853. Parametry techniczne sprzętu określają błąd standardowy podwójnej niwelacji na 1,5mm/km.

2. Osnowa pomiarowa

Wszystkie punkty osnowy pomiarowej zostały rozplanowane oraz zastabilizowane gwoździami pomiarowymi, w sposób zapewniający równomierny rozkład na terenie parku, gwarantujący odpowiednio dobrą widoczność pomiędzy sąsiednimi punktami oraz umożliwiający łatwe ich odnalezienie w przyszłości i zmniejszenie ryzyka ich zniszczenia. Założono 11 takich punktów, dodatkowo planując zagęszczenie sieci stanowiskami swobodnymi w miejscach, w których mogłaby zaistnieć taka potrzeba. Odległości pomiędzy sąsiednimi punktami osnowy nie przekraczają 125 metrów. Pod względem sytuacyjnym sieć została dowiązana dwustronnie do czterech punktów osnowy geodezyjnej, natomiast wysokościowo do dwóch niezależnych reperów. Całkowita długość ciągu tachimetrycznego wyniosła 1070m.

W pomiarze tachimetrycznym każdy punkt sieci był obserwowany przy dwóch położeniach koła. Celowano do pryzmatów ustawionych na statywach, co zapewniało niezmienność ich pozycji w trakcie pomiaru. Każdorazowo sprawdzano wyniki obserwacji w celu wyeliminowania istotnych błędów i ewentualnego powtórzenia pomiaru. Wysokość stanowiska mierzono miarką, przy czym starano się uzyskiwać błąd odczytu nie przekraczający 2mm.

Pomiar GPS przeprowadzono z wykorzystaniem technologii RTK. Nawiązano łączność satelitarną oraz powiązano z systemem ASG-EUPOS. Tyczka z odbiornikiem była ustawiana na kolejnych punktach osnowy w stojaku. …

Szkic

3. Szczegóły terenowe
   

Pomiarowi podlegały szczegóły terenowe podzielone na trzy grupy dokładnościowe, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dn. 9 listopada 2011r. Podział ten narzucił konieczność wyboru odpowiedniego sprzętu oraz technik pomiarowych. Szczegóły I grupy zostały pomierzone tachimetrycznie z uwagi na możliwość uzyskania odpowiednich dokładności tą techniką. Natomiast wybór metody pomiaru dla pozostałych grup zależał głównie od charakterystyki otoczenia. Tam, gdzie zaistniała taka możliwość (korzystny układ satelitów) przeprowadzono pomiar RTK. Specyfika tego pomiaru zapewnia dużą szybkość, wygodę oraz łatwość wykonania obserwacji. Wymienione zalety zdecydowały o częstym stosowaniu tego sprzętu do pomiaru szczegółów II grupy. Na terenie parku nie zaobserwowano istnienia szczegółów III grupy.

W miejscach, gdzie zarówno pomiar tachimetryczny z punktu osnowy jak i pomiar satelitarny nie był możliwy, zastosowano stanowiska swobodne. Każde z nich wymagało nawiązania do dwóch punktów osnowy, bez konieczności stabilizacji stanowiska.

Szczegóły takie jak latarnie czy drzewa o średnicy powyżej 0,30m mierzono ekscentrycznie za pomocą tachimetru. Kierunek wyznaczano nacelowując na oś obiektu. Natomiast odległość liczono do pryzmatu, ustawionego obok szczegółu, w przybliżeniu równo oddalonego od instrumentu co oś obiektu.

1. Obliczenia

3.3.1. Współrzędne przybliżone

Wykonano obserwacje kątowo-liniowe na punktach osnowy pomiarowej, pamiętając o obowiązkowym pomiarze wysokości instrumentu i pryzmatu na każdym stanowisku, jak również o wprowadzeniu poprawki atmosferycznej. Do wyznaczenia współrzędnych przybliżonych danych punktów zastosowano 3 otwarte poligony tachimetryczne, dowiązane do punktów osnowy geodezyjnej dwustronnie.

2. Wyrównanie osnowy poziomej

W procesie wyrównania osnowy poziomej korzystano z uprzednio wyznaczonych współrzędnych przybliżonych punktów sieci. Ponadto przygotowano równania poprawek z uwzględnieniem odpowiednich dokładności pomiaru. Na równania składały się uśrednione obserwacje liniowe oraz kątowe. W celu właściwego zwagowania równań przyjęto błąd średni pomiaru kąta równy 30^cc, błąd centrowania 2mm oraz błąd pomiaru odległości 5mm + 5ppm. W efekcie uzyskano ostateczne współrzędne płaskie (X i Y) punktów osnowy wraz z ich dokładnościami położenia. Podać wyniki (m0, dokładności itp.).

3. Wyrównanie przewyższeń

Proces wyrównywania rozpatrywano dwuetapowo. Wstępnie, korzystając z obserwacji kątów pionowych oraz odległości pomierzonych tachimetrem, przeprowadzono wyrównanie niwelacji trygonometrycznej. Dzięki tym danym obliczono średnie przewyższenia pomiędzy sąsiednimi punktami sieci. Wagą obserwacji był kwadrat odległości pomiędzy punktami osnowy, których ta obserwacja dotyczyła.

---