Fitoterapia schorzeń reumatycznych
W chorobach przewlekłych fitoterapia może mieć zastosowanie podstawowe (czasami jedyne), a nie tylko wspomagające i uzupełniające, ponieważ podawanie przez długi czas chemioterapeutyków wywołuje liczne działania niepożądane.
Reumatoidalne zapalenie stawów dot. ponad 300 schorzeń narządu ruchu i tkanek miękkich.
W schorzeniach reumatycznych skuteczne są zazwyczaj preparaty roślinne stosowane zewnętrznie, Do tej grupy zalicza się tzw. środki rumieniące, które powodują przekrwienie tkanek dając uczucie ciepła, a przez to złagodzenie bólu. Należą tu żele, plastry, maści, w skład których wchodzą wyciągi z roślin zawierających alkaloidy.
1. KAPSAICYNA
Otrzymywana z różnych gatunków pieprzowca. Stosowana zewnętrznie wywołuje specyficzne działanie na zakończenia nerwowe przewodzące uczucie ciepła (po wtarciu w skórę najpierw odczuwa się ciepło, a potem silne palenie, nie należy stosować ich na zdrową tkankę, ponieważ może dojść poparzenia).
2. Obecnie często stosuje się połączenie alkaloidów z olejkami eterycznymi, gł. z olejkiem terpenowym, jałowcowym, kamforowym, gorczycowym.
Olejki, podczas wcierania, powodują rozszerzenie naczyń krwionośnych i zaczerwienienie skóry, stąd ich zastosowanie jako środki przeciwbólowe.
3. Na obrzmiałe, bolące stawy, zastosowanie mają również okłady z wywarów ziołowych (liści podbiału, nasion lnu). Ulgę przynoszą również kąpiele całego ciała lub miejsca objętego chorobą. Stosuje się głównie jałowiec, igliwie, siano.
4. Leki do użytku wewnętrznego:
POCHODNE KWASU SALICYLOWEGO - wyst. gł. w korze wierzby (Cortex Salicis), gł. glikozydy fenolowe. Dosyć łatwo hydrolizują one w pp. i uwalniają kwas salicylowy o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym.
Wiązówka błotna - ma podobne zastosowanie i działanie jak kora wierzby
Pokrzywa zwyczajna
Brzoza brodawkowata
Rdest Ptasi
Mniszek lekarski
Imbir - wyciąg z kłącza, hamuje tworzenie się prozapalnych cytokin zapobiegając procesom niszczenia chrząstki i sprzyja regeneracji, redukuje stan zapalny i towarzyszący mu ból.
5. Stosunkowo nowym odkryciem jest zastosowanie specjalnej odmiany dzikiej róży. Substancja aktywna zaliczana jest do galaktolipidów (GOPO) . Znalazła ona zastosowanie w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów. Polecane szczególnie u osób ze stanami zapalnymi stawów, zwłaszcza tych, u których stawy są przeciążone (np. na skutek nadwagi lub podeszłego wieku). Stosowanie wyciągów z dzikiej róży zmniejsza bóle stawów, zwiększa ich ruchomość, łagodzi objawy stanów zapalnych.
6. W leczeniu RZS stosuje się tzw. czarci pazur. Zawiera on glikozydy z gr. irydoidów. Szczególnie skuteczny w stanach przewlekłych, nie jest tak skuteczny w stanach ostrych.
7. Napary i odwary ziołowe stosowane doustnie działają przeciwbólowo i regenerująco na czynność oraz układ moczowy i doprowadzają do równowagi m.in. system nerwowy. Takie działanie wykazują zioła zawierające duże ilości rozpuszczalnej krzemionki i soli mineralnych: skrzyp, rdest ptasi, mniszek lekarski, poziewnik, drapacz.
8. W bardzo zaawansowanym stanie chorobowym stosuje się, oprócz leczenia zasadniczego, leki ziołowe osłaniające błonę śluzową żołądka przed działaniem sterydów i innych leków.
Majeranek
Nostrzyk
Koper
Len
Prawoślaz
Mięta
9. Gdy konieczne jest prowadzenie antybiotykoterapii pomocne jest przyjmowanie przez co najmniej 2 tygodnie, 3 x dziennie soku ze świeżych korzenii łopianu lub napar z tego surowca. Działa on bakteriobójczo i fungistatycznie.
10. W ostrych stanach zapalnych na chore stawy, po zastosowaniu farmakoterapii można stosować okłady z ciepłej borowiny.