BADANIE FOTOKOMÓRKI |
OPIS ĆWICZENIA
Celem ćwiczenia było wyznaczenie kilku podstawowych charakterystyk fotokomórki próżniowej :
-a) charakterystyki prądowo-napięciowej
-b) charakterystyki świetlnej .
W tym celu należało zmontować układ pomiarowy, którego opis i schemat jest zamieszczony poniżej.
OPIS ZESTAWU POMIAROWEGO
Na ławie optycznej umieszczona jest fotokomórka w osłonie metalowej, szczelnie osłonięta przed światłem rozproszonym, z wyjątkiem okienka. Na drugim końcu ławy umieszczone jest źródło światła. Żarówka umieszczona jest w osłonie, w której znajduje się otwór o średnicy do 12 mm i zasilana jest z transformatora. Do pomiarów natężenia fotoprądu w fotokomórce używa się mikroamperomierza o zakresie 150 uA.
rysunek
WYKONANIE ĆWICZENIA
a) Charakterystyka prądowo-napięciowa
Po połączeniu układu wg. schematu należy ustawić fotokomórkę w ustalonej odległości d. Następnie zmieniając potencjometrem napięcie przyłożone do fotokomórki w przedziale od 0 do 90 wolt, należy odczytywać wielkość fotoprądu z mikroamperomierza i napięcie z woltomierza. Pomiar należy powtórzyć trzy razy dla różnych odległości.
b) Charakterystyka świetlna
Należy ustalić stałą wartość napięcia na elektrodach fotokomórki, następnie zwiększając odległość fotokomórki od 7.5 do 50 cm odczytywać wielkość fotoprądu z mikroamperomierza. Pomiar należy powtórzyć trzy razy dla różnych wartości napięcia.
TABELE POMIARÓW
a)
U [V] |
I [uA] |
||
|
d=7.5cm |
d=10cm |
d=15cm |
0 |
0 |
0 |
0 |
10 |
8 |
4 |
2 |
20 |
12 |
6 |
4 |
30 |
20 |
10 |
6 |
40 |
30 |
16 |
10 |
50 |
44 |
24 |
14 |
60 |
58 |
34 |
18 |
70 |
80 |
44 |
22 |
80 |
102 |
60 |
28 |
90 |
128 |
78 |
38 |
b)
d [cm] |
I [uA] U=60V U=75V U=90V |
1 d |
||
7.5 |
44 |
62 |
128 |
0.0177 |
8 |
38 |
56 |
96 |
0.0156 |
8.5 |
34 |
50 |
74 |
0.0138 |
9 |
30 |
44 |
66 |
0.0123 |
9.5 |
26 |
40 |
60 |
0.0110 |
10 |
24 |
36 |
54 |
0.0100 |
10.5 |
22 |
32 |
48 |
0.0090 |
11 |
20 |
30 |
44 |
0.0082 |
13 |
16 |
22 |
34 |
0.0059 |
15 |
12 |
18 |
28 |
0.0044 |
20 |
10 |
16 |
20 |
0.0025 |
50 |
8 |
10 |
14 |
0.0004 |
DYSKUSJA BŁĘDÓW
a) Dla wykresu I= f ( U ) : U= + 2.75V ; I= + 4.25 uA ;
b) Dla wykresu I= f
: I= + 4.25 uA ; d= + 2mm ;
X=
, błąd liczę pochodną logarytmiczną
WNIOSKI KOŃCOWE
W cwiczeniu wyznaczono charakterystyke pradowo-napieciowa i swietlna fotokomórki. Z pierwszej wynika, ze przy stalej odleglosci zródla swiatla, zwiekszajac napiecie przylozone do fotokomórki wartosc fotopradu rosnie (im wyzsze napiecie tym wiekszy przyrost fotopradu). Przy mniejszych odleglosciach zródla swiatla od fotokomórki wartosci napiecia i fotopradu sa odpowiednio wieksze. Z charakterystyki swietlnej wynika, ze wraz ze zmniejszaniem odleglosci zródla swiatla wzrasta wartosc fotopradu. Dzieje sie tak dlatego, gdyz zblizajac zarówke do fotokomórki zwiekszamy strumien swiatla padajacy na fotokomórke. Dzieki temu zwieksza sie ilosc elektronów wybijanych z katody, a wiec rosnie wartosc fotopradu.
Na blad pomiaru wplywa niepunktowosc zródla swiatla, wachania napiecia zasilajacego zarówke, co powoduje zmiane strumienia padajacego swiatla, oraz blad mierników. Dlatego tez moga wystapic odchylenia od charakterystyk prawidlowyc