Badanie chorego ze zmianami układu chorego.
Badanie ogólne:
Ręce - nikotyna, palce pałeczki, sinica obwodowa, drżenie,
Twarz i szyja - objawy niedokrwienia na spojówkach, sinica centralna (język, wargi), wysokość tętna żyły szyjnej i wpływ oddychania. Objawy choroby układowej na twarz.
Klatka piersiowa:
Oglądanie:
Naczynia z plwociną - należy sprawdzić naczynie z plwociną w pobliżu łóżka,
Kształt:
Blizny po operacyjne lub naświetleniach,
Przepełnione żyły, guzki podskórne i używanie dodatkowych mięśni oddechowych,
Liczba oddechów,
Obmacywanie:
Umiejscowienie tchawicy i uderzenia koniuszkowego,
Symetria ruchu obu stron klatki piersiowej i jego zakres,
Węzły chłonne szyjne i pachowe,
Drżenie piersiowe.
Opukiwanie:
Porównanie odgłosu opukowego w symetrycznych miejscach po obu stronach klatki piersiowej. Nie należy zapomnieć o opukaniu szczytów płuc.
Osłuchiwanie:
Charakter i głośność szmerów,
Szmery oddechowe dodatkowe (świsty, trzeszczenia, tarcie opłucnowej),
Charakter i właściwości przenoszenia dźwięków.
Zaburzenia:
Niektóre powszechne przyczyny pałeczkowatości:
Płucne:
Rak oskrzela,
Przewlekła posocznica płucna:
Ropniak,
Ropień płuca,
Rozstrzenie oszkrzeli,
Zwłóknienie torbielowate,
Skrytopochodne włókniejące zapalenie pęcherzyków płucnych,
Pylica azbestowa.
Sercowe:
Wrodzone wady sinicze serca,
Bakteryjne zapalenie wsierdzia.
Inne:
Idiopatyczne (rodzinne),
Marstkość wątroby,
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
Choroba trzewna,
Choroba Crolina.
Niewydolność oddechowa - w skutek przyczyn płucnych i pozapłucnych dochodzi do takiego zmniejszenia czynności oddechowych, że występują zmiany w gazach krwi.
Postacie:
niewydolność z częściową hipoksemią,
niewydolność całkowita z hipoksemią i retencją CO2 (hipokapnią).
Zaburzenia:
Powszechne, dotyczące układu oddechowego przyczyny powiększenia węzłów chłonnych nadobojczykowych:
rak płuc,
chłoniak,
gruźlica,
sarkoidoza,
zakażenie wirusem HIV.
Przyczyny rumienia guzowatego:
Infekcje:
Paciorkowce,
Gruźlica,
Układowe infekcje grzybicze,
Trąd.
Inne:
Sarkoidoza,
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
Choroba Crolina,
Sulfanomidy,
Doustne środki antykoncepcyjne i ciąża.
Zatrucie heroiną:
Rozpoznanie: należy podejrzewać u nieprzytomnych młodych chorych z zaburzeniami oddychania i z wąskimi źrenicami, ze śladami wstrzyknięć na przedramieniu lub na innych częściach ciała, oraz na podstawie wywiadu środowiskowego.
Leczenie: ratownik, lekarz zabezpiecza się przed zakażeniem HIV. Wskazane może być oddychanie wspomagające oraz podanie dożylne leku antagonizującego działanie morfiny (Naloksonu).
Przyczyny przemieszczenia śródpiersia.
Przyczyny w kierunku od uszkodzenia:
Odma opłucnowa,
Wysięk (duży).
Przemieszczenie w kierunku do uszkodzenia:
Zapadnięcie płuca z powodu z powodu niedrożności głównych dróg oddechowych,
Zlokalizowane zwóknienie.
Przyczyny stłumionego odgłosu opukowego:
Umiarkowane stłumienie:
Zagęszczenie tkanki płucnej,
Zwóknienie,
Zapadnięcie płuca,
„Kamienne stłumienie”:
płyn w opłucnej.
Ostra niewydolność oddechowa (ARDS).
Def: ostra niewydolność oddechowa u chorego z uprzednio zdrowymi płucami spowodowana uszkodzeniem płuc o różnych przyczynach. Śmiertelność >50%.
Etiologia:
Bezpośrednie uszkodzenie płuc np.:
aspiracja treści żołądka,
aspiracja wody słodkiej lub słonej (prawie utopienie),
inhalacja gazów toksycznych,
inhalacja hiperbarycznego tlenu,
zatrucie herbicydami, narkotykami i inne,
peropneumoniczny ARDS w następstwie zapalenia płuc i dodatkowe uszkodzenie płuc, wykraczające poza podział.
Pośrednie uszkodzenie płuc np.:
Posocznica,
Urazy wielonarządowe (częste!), oparzenia,
Wstrząs (płuco wstrząsowe),
Liczne przetoczenia,
Koagulopatie ze zużycia.
Rokowanie: zależy od opanowania choroby i od wczesnego leczenia ARDS. Śmiertelność 50%.
Zespół Pickwicka.
Nazwa pochodzi od Dickensa „Klub Pickwicka”.
Patogeneza: okresowa hiperwentylacja z hipoksią i hiperkapnią.
Klinika:
Otyłość,
Chorobliwa senność,
Ewentualnie poliglobulia, nadciśnienie płucne, niewydolność krążeniowa prawokomorowa.
Różnicowanie:
Senność o innej przyczynie - niedobory snu, niektóre choroby mózgowia, śpiączka afrykańska i inne,
Narkolepsja - nagłe zasypianie niekontrolowane w ciągu dnia na krótki okres, często związane z utratą napięcia mięśniowego i ewentualnym upadaniem. Występowanie: samoistne i objawowe w chorobach mózgowia.
Leczenie:
Redukcja masy ciała,
Unikanie alkoholu,
Leki uspokajające,
Tworzenie niedoboru snu.
Zespół hiperwentylacji.
Występowanie: bardzo często z przyczyn głównie psychicznych.
Etiologia:
Psychogenne: strach, pobudzenie, panika, agresja, depresja,
Somatogenne: hipoksja, kwasica metaboliczna, wysoka gorączka, śpiączka wątrobowa, zatrucie salicylanami, uraz czaszki i mózgowia, zapalenie mózgu i inne.
Klinika:
Ostry napad hiperwentylacji. Hiperwentylacja z objawami tężyczki z prawidłowym stężeniem wapnia we krwi.
Przewlekła hiperwentylacja:
Objawy nerwowo-mięśniowe: parestezja, zawroty głowy, bóle głowy, drżenie,
Objawy sercowo-naczyniowe: bóle w klatce piersiowej, częstoskurcz, zimne kończyny,
Objawy oddechowe: wzdychanie, ziewanie, pokaszliwanie, nieregularny oddech, brak tchu,
Objawy psychiczne: nerwowość, podniecenie, strach, płacz, depresja, zaburzenie snu,
Objawy z przewodu pokarmowego: połykanie powietrza z bębnicą.
Rozstrzeń oskrzeli.
Def: workowate lub cylindryczne nieodwracalne rozstrzenie oskrzeli z oskrzelowymi zatokami.
Umiejscowienie: w 50% przypadków umiejscowienie obustronne, przeważnie u podstawy dolnych płatów.
Występowanie: 10/100 tysięcy mieszkańców.
Etiologia:
Wrodzona - w dyskinazie rzęsek, fibrosis cystica, zespół niedoborów immunologicznych,
Nabyte - przewlekłe nawracające zakażenie oskrzelowo-płucne, przewlekłe zapalenie oskrzeli z zatokiem, zwężenie oskrzeli, gruźlica płuc i inne.
Klinika:
Odpluwanie „pełnymi ustami” szczególnie rano i po zmianie pozycji. Kaszel z odpluwaniem. Plwocina: często składa się w 3 warstwy, pachnie mdło-słodko. Osuchowo wilgotne rzężenie. Dzieci są często opóźnione w rozwoju.
Powikłania:
Zatorowe zaburzenie wentylacji,
Krwawienie płucne (zwłaszcza po wykształceniu się lewo-prawego przecieku pomiędzy naczyniami płuc i oskrzeli),
Nawracające zapalenie oskrzelowo-płucne,
Ropień płuc,
Kolonizacja grzybami (szczegulnie po długotrwałym leczeniu antybiotykami),
Skrobowica,
Niewydolność oddechowa (paznokcie w kształcie szkiełek zegarkowych, palce w kształcie pałeczek dobosza), serce płucne.
Rozpoznanie:
Wywiad oraz badanie przedmiotowe,
RTG klatki piersiowej w 2 płaszczyznach,
Diagnostyka plwociny z antybiogramem,
TK, bronchografia, bronchoskopia,
Wyłączenie zespołu niedoboru immunologicznego.
CHOROBY WEWNĘTRZNE W4 22.10.03