SYSTEM STABILIZACJI MIEDNICY

System stabilizacji miednicy ludzkiej jest w dużej mierze oparty na dokonaniach Holendrów. Badali oni miednicę, ale swoje eksperymenty wykonywali w warunkach in-vitro.

System stabilizacji miednicy może być testowany w warunkach klinicznych.

Zamknięcie stawów krzyżowo-biodrowych (dysfunkcja):

• Zamknięcie siłowe stawów krzyżowo-biodrowych

• Zamknięcie strukturalne stawów krzyżowo-biodrowych

Mechanizmy samoryglowania

JAK MIĘŚNIE POWIERZCHOWNE STABILIZUJĄ MIEDNICĘ?

Przy stabilizacji miednicy bierzemy pod uwagę raczej całe taśmy powięziowo-mięśniowe, a nie poszczególne mięśnie.

Wyróżniamy taśmy:

1. Taśma podłużna tylna → rozpoczyna się mięśniem dwugłowym uda (szczególnie głowa długa) przyczepia się do guza kulszowego lub poprzez powięź więzadła krzyżowego (więzadło krzyżowo-guzowe łączy się z innymi więzadłami w górnej części miednicy: więzadło krzyżowo-biodrowe grzbietowe/brzuszne, więzadło międzykręgowe, więzadło krzyżowo-biodrowe długie/krótkie, więzadło biodrowo-lędźwiowe) przechodzą w mięsień prostownik grzbietu.

2. Taśma ukośna tylna → przekracza linię środkową ciała. Mięsień pośladkowy wielki po jednej stronie - więzadłowa łącznotkankowa struktura na grzbiecie = powięź piersiowo-lędźwiowa, a po przeciwnej stronie ciała włókienka przerzucone łączą się z mięśniem najszerszym grzbietu.

3. Taśma ukośna przednia → przywodziciel długi - powięź przednia brzucha (przechodzi ponad spojeniem łonowym) - mięśnie skośne brzucha zewnętrzne.

4. Taśma podłużna przednia → mięsień prosty uda i mięsień prosty brzucha połączone kością.

Najważniejsze są taśmy ukośne (przednie szczególnie), a jednak nie są tak mocno akcentowane przez Holendrów.

Wraz z przyjęciem wyprostnej postawy ciała i dwunożnego chodu, w inny sposób działają siły ciała, szczególnie w płaszczyźnie horyzontalnej.

Aby przeciwstawiać się tym siłom działającym poprzecznie u człowieka wykształciły się struktury ukośne, będące wypadkową wektora podłużnego i poprzecznego.

Dlaczego podkreśla się stabilizację tylną, a dlaczego nie stabilizację przednią???

Stabilizacja tylna jest dla nas ważniejsza, ponieważ częściej funkcjonujemy w pozycjach zgięciowych, ale przód także jest bardzo istotny.

TAŚMY UKOŚNE PRZEDNIE I TYLNE (nazywamy je „od dołu”):

1. Ukośna tylna lewa (T_L) → od lewej stopy do prawego barku

Stabilizacja przy skłonie w przód i rotacji w lewo

2. Ukośna przednia prawa (P_P) → od prawej stopy do lewego barku

Obie razem dają stabilizację pełną (napięcie w taśmach powinno być zrównoważone, a jeśli nie jest, to występuje kompresja kręgosłupa).

Taśmy mają strukturę heliakalną, są trójwymiarowe (jest to charakterystyczne dla DNA), a miednica pełnie w tej strukturze rolę „mostka zasadowego” pomiędzy „spiralami” (włóknami mięśni).

Na naszej planecie struktura DNA występuje tylko, jako lewostronnie skręcona.

3. Ukośna tylna prawa (T_P) + ukośna przednia lewa powodują razem, że zużycie materiału następuje wolniej.

Tylko siły działające w płaszczyźnie strzałkowej lub tylko w płaszczyźnie czołowej są specjalne, tzn. ruch wykonywany jest tylko w jednej płaszczyźnie. W życiu jest to raczej niemożliwe, dlatego natura wymyśliła układy ukośne.

1. Ukośna przednia lewa (P_L)→

SYSTEM STABILIZUJĄCY MIEDNICĘ = HELIAKALNY UKŁAD STABILIZUJĄCY

DIAGNOSTYKA:

To, co badamy, będzie nakierowane na ocenę rozkładu napięcia w taśmach. Jeżeli są one symetrycznie napięte, to układ zużywa się równomiernie, a jeżeli napięcie taśm jest niesymetryczne, to jedna z części (bardziej napięta) zużywa się szybciej i wcześniej zaczyna boleć.

1. Ocena ustawienia miednicy:

• Pacjent w pozycji stojącej, nogi na szerokość barków

• Terapeuta przed pacjentem (wzrok na wysokości miednicy)

• Ocena 3 par punktów:

- kolce biodrowe przednie górne

- talerze kości biodrowych

- kolce biodrowe tylne górne

2. Proste testy służące diagnostyce:

1. Objaw wyprzedzania

• Terapeuta trzyma za kolce biodrowe tylne górne

• Pacjent wykonuje powoli skłon w przód

2. Objaw wyprzedzania na siedząco

• Pacjent siedząc na kozetce wykonuje skłon w przód (gdy objaw zanika, to źródło objawy było w nogach, zaś gdy występuje, to źródło może być zlokalizowane albo w nogach, albo w miednicy)

3. Odwrócony objaw wyprzedzania (z przodu)

• Pacjent stoi przodem do terapeuty, trzyma się za biodra i wykonuje wypychanie miednicy w przód

• Terapeuta trzyma za KBPG

3. Testy napięciowe dla wybranych mięśni

Potrzebny jest goniometr

a) Mięśnie kulszowo-goleniowe:

• leżenie Tylem

• KD zgięta w stawie kolanowym i biodrowym pod katem prostym

• terapeuta wykonuje bierne prostowanie kolana przy ustabilizowaniu ciężarem własnej nogi kończyny pacjenta, która pozostała w wyproście

• prostowanie do momentu pierwszego objawu i pomiar goniometrem zakresu ruchu

• druga strona to samo

• gdy wynik jest negatywny („-”), to oznacza, że przyczyny nie należy szukać w kończynach

1. M. iliopsoas (m. biodrowo-lędźwiowy):

• leżenie tyłem, podudzia poza kozetką

• maksymalne zgięcie stawu biodrowego (próba dotknięcia udem łuku żebrowego)

• leżenie tyłem

• odwodzenie i pomiar goniometrem po obu stronach

• leżenie przodem, kolana zgięte pod kątem prostym

• odwodzenie podudzi (szpotawienie)

• wynik pozytywny oznacza, że przyczyna tkwi w miednicy, a dokładnie w mięśniu gruszkowatym

2. Mięsień prosty uda:

• leżenie przodem

• jedna noga poza kozetką zgięta w stawie biodrowym, ufiksowana

• druga noga na kozetce

• zgięcie w stawie kolanowym

• pomiar przy pierwszych objawach

• to samo z drugiej strony

3. Mięsień najszerszy grzbietu:

• leżenie przodem

• ręka odwiedziona w stawie ramiennym do kata prostego, a łokieć zgięty przy samej krawędzi kozetki

• rotacja zewnętrzna przedramienia

• porównanie wyników po obu stronach.

Symetria miednicy (miednica skręcona w odróżnieniu od miednicy skośnej, która występuje, gdy jedna kończyna jest skrócona).

TP	TL	PP	PL
+		+	+
+			+
+
+

Więcej „+” wskazuje na większe napięcie danej taśmy (w tym przypadku taśmy ukośne tylnej prawej).

LECZENIE:

• Terapia manualna - np. metoda Kaltenborna opracowana wcześniej przez Cyriaxa.

• leżenie na boku prawym

• PR pod głowę

• mobilizacja stawu krzyżowo-biodrowego lewego

• kolec przedni jest na dole

• miednica wykonała ruch w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara

• dlatego noga lewa w zgięciu w stawie biodrowym i kolanie, a prawa prosta w tył

• chwyt za kolec przedni i guz kulszowy

• wykonanie ruchu skrętnego

• ruch pulsacyjny pozwala ominąć zjawisko adaptacji receptorów (układ nerwowy otrzymuje informacje na bieżąco)

• druga strona

• kolec tylny

• prawa noga prosta, a lewa zgięta

• chwyt za talerz biodrowy oraz KBPG

• Technika Maitlanda (leg-over)

• leżenie tyłem

• zgięcie w stawie klanowym i biodrowym

• noga na bok i prostowanie kolana

• dojście do pozycji, kiedy pojawiają się pierwsze objawy

• trzymamy chwilę

• można dołączyć oddech

• Masaż - techniki dla tkanek miękkich (punkty spustowe, np. dla mięśnia gruszkowatego są to punkty na środku brzuśca oraz bliżej przyczepu końcowego)

• Rozluźnianie pozycyjne

• Poizometryczna relaksacja

Mięsień gruszkowaty:

• leżenie tyłem zgięcie 60 st. W stawie biodrowym

• przywodzenie i rotacja wewnętrzna

• pacjent pcha w druga stronę

• maksymalnie 50% siły pacjenta

• napięcie 30s, a rozluźnienie 10s

• dalszy zakres ruchu

• Technika nerwowo-mięśniowa

• Technika Mulligana

• Masaż funkcjonalny

Dla m. gruszkowatego:

- leżenie przodem, kolano w zgięciu

- rotacja zewnętrzna z uciskiem

- leżenie bokiem, kolano zgięte

- rotacja zewnętrzna i ucisk na krętarz

• Masaż poprzeczny

• Ćwiczenia (Pillates, PNF) - do ćwiczeń mięśni osłabionych wykorzystujemy ćwiczenia czynne, wolne, czynne w odciążeniu, oporowe, ale dla wybranych grup mięśniowych i w wersji asymetrycznej.

W przypadku ćwiczeń wzmacniających mięśnie ważne jest, aby nie tylko rozwijać siłę, ale także koordynację z układem nerwowym (ćwiczenia, podczas których układ nerwowy obsługuje więcej niż jeden mięsień).

• leżenie tyłem

• noga lewa na balonie

• PR trzyma za kozetkę i pcha ją w dół (jakby łokieć chciał dosięgnąć biodra)

• prawa strona podnosi się do góry

• balon otrzymywał dodatkowo wibracje, więc układ nerwowy także otrzymywał

więcej informacji

• powtórzyć kilka razy.

• Wszelkie metody stabilizacyjne (można je nieco modyfikować).

---