Blacharz samochodowy wykonuje prace naprawcze zwiazązane głównie z karoserią. Może np. remontować błotnik pojazdu. Z punktu widzenia technologii, praca blacharza polega, ogólnie rzecz biorąc, na nadawaniu arkuszowi blachy odpowiedniego kształtu.
Kolejność czynności jest następująca: trasowanie, cięcie, kształtowanie i łączenie elementów. Trasowanie polega na rysowaniu w skali 1:1 bezpośrednio na blasze danego elementu. Kolejnym etapem pracy blacharza jest wycięcie przedmiotu, np. za pomocą nożyc ręcznych lub elektrycznych, a następnie kształtowanie jego formy - zwijanie, usztywnianie obrzeży blachy drutem, zaginanie. Do gięcia blach blacharz używa równych narzędzi: zaginadła, szczypiec blacharskich, prasy. Często poszczególne detale dopasowuje się ręcznie, używając drewnianego młotka i klepaczki gumowej. Młotki wykonane z drewna, gumy lub metali, mające różny kształt, są bardzo ważnym narzędziem blacharskim, a wyprostowanie blachy czy idealne dopasowanie jej do foremników za ich pomocą - to największa umiejętność blacharza, wymagająca lat praktyki. Końcowym etapem jest łączenie poszczególnych elementów. Istnieją trzy sposoby łączenia blach: na zakładkę, na nity, za pomocą lutowania i spawania.
Typowe zagrożenia
hałas, zwłaszcza przy krojeniu, zwijaniu i wyklepywaniu blachy
zagrożenie odpryskami spawalniczymi
uszkodzenia wzroku i skóry na skutek promieniowania nadfioletowego i podczerwonego
zagrożenie pożarem lub wybuchem
zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym przy spawaniu elektrycznym, związane z użytkowaniem spawarek i ich wyposażenia
zanieczyszczenie powietrza tlenkami cynku oraz oparami kwasu solnego, którym oczyszcza się blachę oraz szkodliwe działanie dymów spawalniczych (zagrożenia chemiczne i pyłowe)
Pomieszczenia i wyposażenie blacharza
Warunki pracy blacharza są zróżnicowane, w zależności od rodzaju i charakteru wykonywanych robót. Praca odbywa się przeważnie w pozycji stojącej, a blacharz pracuje najczęściej w pomieszczeniach zamkniętych.
Pomieszczenie blacharni z uwagi na charakter prac w niej wykonywanych, a szczególnie spawanie i cięcie blach, eksploatację zbiorników ciśnieniowych - butli gazowych i wytwornic acetylenowych, a także szlifowanie powłok lakierniczych, powinno odpowiadać wymogom określonym dla pomieszczeń spawalni. Podłogi pomieszczenia blacharni powinny być wykonane jak zmywalne, a ściany do wysokości 1,8 m wyłożone materiałem łatwozmywalnym. W pomieszczeniu blacharni powinna być wykonana wentylacja mechaniczna, a w przypadku tylko pojedynczych stanowisk spawalnia lub szlifowania powłok lakierniczych dopuszcza się tylko miejscowe wyciągi. W pomieszczeniach, gdzie wykonuje się lutowanie i spawanie powinna być wentylacja nawiewno-wywiewna, ze względu na szkodliwe opary substancji chemicznych.
Uniwersalne wyposażenie blacharni powinno obejmować:
stoły ślusarskie, imadła, tokarki, szlifierki, wiertarki
krawędziarki, zawijarki, zaginarki, żłobiarki, nożyce stołowe i gilotynowe, prasę
urządzenia do spawania gazowego, elektrycznego itp.
urządzenia do wykonywania powłok ochronnych.
klucze,wkrętaki, szczypce, pilniki, przecinaki, młotki, gwintowniki i narzynki.
klepadła, łyżki blacharskie, rozpieraki śrubowe\
materiały ścierne i narzędzia diamentowe
narzędzia ręczne zmechanizowane (pneumatyczne i elektryczne) np.: klucze, wiertarki, wkrętarki, szlifierki, polerki, pilarki, pistolety do przedmuchiwania, nitownice.
narzędzia hydrauliczne np.: rozpieracze, ściągacze, klamry blacharskie.
podnośniki, dźwigniki, elektrowciągi
Zalecenia bezpieczeństwa przy wykonywaniu typowych prac blacharskich
Trasowanie
należy zachować szczególną ostrożność ze względu na ostre końce znaczników, którymi pracownik może zranić rękę lub oczy; w celu zabezpieczenia przed takim wypadkiem. Na wolne końce znaczników zaleca się nakładanie - podczas pracy i przerw - specjalnych kapturków ochronnych
przy pracy punktakiem elektrycznym należy sprawdzić izolację przewodów doprowadzających prąd do punktaka, których uszkodzenie może spowodować porażenie, bezposrednio lub poprzez trasowany przedmiot.
przedmioty na płytach traserskich, pryzmach i innych urządzeniach powinny być zabezpieczone przed upadkiem
przy manipulowaniu blachą na stole traserskim ręce należy chronić rękawicami
na stanowiskach traserskich powinny się znajdować tylko niezbędne do pracy narzędzia
należy prostować tylko metale ciągliwe
należy wykonywać prace w rękawicach ochronnych
blachę należy prostować używając sprawnych młotów drewnianych lub gumowych
nie wolno uderzać stalowym młotkiem w części ze stali hartowanej, nawęglanej lub cyjanowej, ponieważ z reguły powoduje to odpryskiwanie odłamków.
nie wolno używać przecinaków ze zbitą główką i innych niesprawnych narzędzi
miejsce pracy należy ogrodzić osłoną ochronną, np. gęstą siatką metalową
podczas ścinania należy stać pewnie, przecinak trzymać lewą ręką, przyciskając go do miejsca przecinanego, a w prawej ręce trzymać młotek
podczas pracy należy patrzeć na główkę przecinaka, a nie w miejsce ścinania
nie należy ściskać przecinaka zbyt mocno tak, aby można było odgiąć rękę w razie nieprotopadłego uderzenia; dzięki temu zmniejsza się prawdopodobieństwo urazu ręki
podczas pracy w trudno dostępnych miejscach wskazane jest używanie specjalnych uchwytów przecinaka
należy zawsze stosować okulary ochronne ze szkła nierozpryskującego.
nożyce powinny być dostosowane do grubości przycinanego metalu
uderzanie młotkiem z dźwignie nożyc w celu zwiększenia nacisku jest niedopuszczalne
podczas cięcia cienkich blach ręcznymi nożycami należy trzymać rozcinany materiał przez rękawicę ochronną i zachować szczególną ostrożność, aby uniknąć urazu ręki ostrą krawędzią blachy lub bezpośrednio ostrzami nożyc
nie należy pracować zbyt luźno skręconymi, tępymi lub zużytymi nożycami.
przecinany materiał powinien być pewnie zamocowany w imadle
piłę należy trzymać w obu rękach; prawą ręką trzonek, lewą - przedni koniec oprawki
pracownik powinien stać w odległości ok. 200 mm od zamocowanego przedmiotu, prosto, swobodnie, utrzymując ciężar ciała na lewej nodze
ruch piły od siebie i do siebie należy wykonywać rękami, a nie całym ciałem
nacisk na piłę powinna wywierać przede wszystkim lewa ręka, prawa zaś prowadzić piłę
brzeszczot piły powinien być odpowiednio naciągnięty aby uniknąć jego pęknięcia
obrabiany element należy pewnie zamocować w imadle lub w inny sposób zabezpieczyć przed wysuwaniem
pracownik powinien stać w odległości około 0,2 m od obrabianego materiału; lewa noga powinna być wysunięta do przodu, tułów lekko pochylony do przodu, ciężar ciał głównie na lewej nodze
pilnik należy ująć tak, aby duży palec znalazł się na trzonku, a pozostałe obejmowały go od spodu
lewą rękę z nie zgiętymi palcami należy ułożyć na końcu pilnika; obejmowanie końca pilnika całą dłonią może spowodować skaleczenie palców o piłowany materiał
piłować należy całą długością pilnika ruchami ciągłymi i równomiernymi, regulując odpowiednio nacisk na pilnik;
nie wolno uderzać pilnika młotkiem lub o imadło, a także używać go jako dźwigni do podważania
powinno się używać tylko pilników ostrych i nie uszkodzonych
opiłki powstające podczas piłowania należy odkurzać lub zmiatać za pomocą szczotki z włosia lub w ostateczności - szmatką
nie wolno zgarniać opiłków gołą ręką, zdmuchiwać ustami ani sprzężonym powietrzem, ponieważ grozi to skaleczeniem ręki lub zapyleniem oczu
przedmiot wiercony powinien być zamocowany w imadle lub w innym specjalnym urządzeniu przymocowanym do stołu obrabiarki.
nie wolno przytrzymywać przedmiotu ręką, za pomocą kleszczy, kluczy lub innych narzędzi
Rozwiercanie, gwintowanie, skrobanie
obrabiane przedmioty powinny być pewnie zamocowane, aby nie poruszyły się w czasie obróbki
podczas skrobania nie należy opierać trzonka skrobaka o podbrzusze, ponieważ grozi to urazem
należy przestrzegać bezpiecznych sposobów obchodzenia się z kwasami
przy lutowaniu końcówek do przewodów elektrycznych nie należy używać kwasów, ponieważ pozostając w miejscach lutowania powodują one korozję przewodów i końcówek
do odtłuszczania nie wolno używać benzyny ani spirytusu metylowego (metanolu).
|