Sole
Sole podczas dysocjacji elektrolitycznej dysocjują na.......1
Me+n X-k lub NH4+ X-k
Sole powstają w reakcji zobojętniania (neutralizacji) kwasów przez zasady, np. fosforan wapnia otrzymujemy przez zobojętnienie kwasu fosforowego(V) zasadą wapniową
2H3PO4 + 3Ca(OH)2 -» Ca3(PO4)2 + 6H2O
Całkowita dysocjacja Ca3(PO4)2 przebiega zgodnie z regułą podaną powyżej
Ca3(PO4)2 -> 3Ca+2 + 2PO4-3
Sole kwasu węglowego
Węglan bizmutylu (BiO)2CO3
Węglan cynku ZnCO3
Węglan magnezu MgCO3
Węglan potasu K2CO3
Węglan sodu Na2CO3
Wodorowęglan sodu NaHCO3
Węglan wapnia CaCO3
Węglan tlenek bizmutu(III)= węglan bizmutylu...........2...........
posiada właściwości ..........3........: blokuje grupy tiolowe enzymów i białek drobnoustrojów
stosowany jako ...........4........ i
.............4....... kosmetyczny (środek ściągający)
Węglan cynku ZnCO3 -
występuje w formie zasadowego węglanu, o wzorze 2ZnCO3 • 3Zn(OH)2
stosowany jako.............5.........................
Węglan magnezu MgCO3 -
biała, puszysta substancja, o małym ciężarze właściwym
słabo rozpuszczalna w wodzie
w mieszaninie z wodorotlenkiem magnezu (MgCO3)4-Mg(OH)2-5H2O stosowany jako:
składnik .............6..........
...............7.........., w preparatach maskujących
Węglan potasu K2CO3 - ........8........
biały krystaliczny proszek, higroskopijny
rozpuszczalny w wodzie - daje roztwory zasadowe
otrzymywano K2CO3 przez ługowanie - działanie gorącą wodą na popiół po spaleniu drewna
w kosmetyce stosowany
jako ..........9....................
w produkcji szarych mydeł potasowych
Węglan sodu Na2CO3 - ............10..........
biały proszek, rozpuszczamy w wodzie - roztwór ma odczyn silnie zasadowy pH=11,6.
W kosmetyce stosowany jako:
............11.....................
dodatek do środków piorących oraz
w produkcji białych mydeł sodowych
Węglan sodu Na2CO3
w połączeniu z wodorowęglanem sodu NaHCO3.tworzy węglan trisodowy Na2CO3·NaHCO3·2H2O, zwany .......12..........
substancja ta jest podstawowym składnikiem ...........13.......... - uwalnia pod wpływem kwasu (winowy, cytrynowy, adipinowy) zawartego w soli kąpielowej ....14..................
uwalniany w trakcie kąpieli CO2 wywołuje lekkie podrażnienie i zaczerwienienie skóry na skutek rozszerzania się kapilarnych naczyń krwionośnych
Czysty węglan sodu nie może być stosowany w solach kąpielowych ze względu na ...........15.............roztworów oraz działanie keratolityczne
Wodorowęglan sodu NaHCO3 - ................16
biały proszek rozpuszczalny w wodzie trudniej niż węglan sodu. W temp. 100°C przechodzi w Na2CO3 z wydzieleniem wody i ......17
W kosmetyce stosowany w:
kompresach
okładach
jako zmywacz
dodatek wybielający w pastach do zębów
składnik ..........18..........................w formie sody śnieżnej
Węglan wapnia CaCO3 — ......19...
biała substancja, słabo rozpuszczalna w wodzie
w kosmetyce stosowany do produkcji pudrów, ze względu na dobre właściwości.......20............
składnik czyszczący i polerujący w pastach do zębów
Sole tlenowych kwasów siarki
Siarczan(VI) baru BaSO4
Siarczan (VI) cynku ZnSO4x7H2O
Siarczan (VI) glinu Al2(SO4)3
Siarczan (VI) magnezu MgSO4
Siarczan (IV) sodu Na2SO3
Siarczan(VI) wapnia CaSO4
Nadtlenosiarczan sodu Na2S2O8
Tiosiarczan sodu Na2S2O3
Ałuny glinowe AlMe(SO4)2.12H2O
Siarczany(VI) - sole mocnego kwasu siarkowego(VI) H2SO4
Siarczany(IV) - sole słabego kwasu siarkowego(IV) H2SO3, który nie istnieje w stanie wolnym
Nadtlenosiarczany - sole kwasu .................21..... (nadtlenosiarkowego )
Tiosiarczany - sole kwasu tiosiarkowego H2S203, który nie występuje w stanie wolnym
Siarczan(VI) baru BaSO4 - białe kryształki,
nierozpuszczalne w wodzie, kwasach i zasadach
nie jest trujący, jak inne rozpuszczalne w wodzie sole baru
w kosmetyce stosowany jest jako:
...............22............ i
substancja zmętniająca
Siarczan (VI) cynku ZnSO4x7H2O
ze względu na działanie ............23.................. może być stosowany jako ......24. kosmetyczny
ze względu na działanie żrące (roztwory są silnie kwasowe), siarczan cynku zastępuje się organicznymi związkami cynku w formie mleczanów, octanów i salicylanów
-stosowane są w produkcji ..................25.....................
Siarczan (VI) glinu Al2(SO4)3 biały proszek rozpuszczalny w wodzie
w kosmetyce stosowana jest jako substancja.............26......................
ze względu na własciwości drażniące (roztwory wodne mają niskie pH) zastępowany jest hydroksychlorkiem glinu Al2(OH)5Cl x (2-3)H2O
Hydroksychlorek glinu Al2(OH)5Cl x (2-3)H2O
nie działa alergizująco
roztwór 15% ma pH 4,3
wykazuje niską toksyczność
stosowany jest jako
...........27.....................w preparatach po goleniu i wodach do twarzy
Siarczan (VI) magnezu MgSO4 - w formie hydratu MgSO4x7H2O znany jako sól gorzka
bezbarwne, gorzkie kryształy, rozpuszczalne w wodzie
stosowany jako środek ..........28..........
ma właściwości ściągające
lekko znieczulające
przeciwzapalne
W kosmetyce stosowany:
jako składnik preparatów po ......29............(łagodzi oparzenia słoneczne)
w solach kąpielowych
Siarczan (IV) sodu Na2SO3 - biały proszek rozpuszczalny w wodzie
roztwory wodne mają odczyn zasadowy
w środowisku kwasowym wydziela .........30........siarki (IV), o silnych właściwościach dezynfekujących
SO2 denaturuje białka drobnoustrojów
stosowany jako ..........31..............wyrobów kosmetycznych (0,2% w przeliczeniu na SO2)
w procesie rozjaśniania włosów stosowany jest do usuwania nadmiaru oksydantów (woda utleniona)
Siarczan(VI) wapnia CaSO4 -.........32.......; CaSO4x 2H2O- ......33.............
w kosmetyce stosowany do produkcji
pudrów kamiennych
past do zębów - -działa jako ścierniwo i środek czyszczący
Nadtlenosiarczan sodu Na2S2O8
w roztworach wodnych rozkłada się z wydzieleniem .......34................., który ulega dalszej hydrolizie:
kwas Caro -> kwas siarkowy + H2O2 -> tlen atomowy
składnik .........35......................
uwalniany w czasie kąpieli gazowy tlen działa dezynfekująco oraz drażniąco na skórę
Tiosiarczan sodu Na2S2O3 - .........36...............
bezbarwne kryształy rozpuszczalne w wodzie
wodne roztwory są prawie obojętne - pH 6,5-8
w środowisku kwasowym rozkłada się z wydzieleniem.........37...........
Stosowany jako środek .......38.................. w:
solach kąpielowych,
wodach do twarzy
w maściach z siarką
Ma właściwości redukujące:
stosowany jest do usuwania z roztworu nadmiaru chloru (...zapach chloru po basenie)
Ałuny glinowe -
sole podwójne siarczanów (VI) glinu i innych metali lub amonu o wzorze ogólnym:
AlMe(SO4)2 . 12H2O
Me - lit, sód, potas, jon amonowy NH4+
ałun glinowo-sodowy AlNa(SO4)2
ałun glinowo-potasowy AlK(SO4)2
-właściwości ..........39..................
składniki preparatów przeciwpotnych
hamują krwawienia z małych naczyń
Sole kwasu fosforowego
Największe znaczenie mają sole:
kwasu tetraoksofosforowego (ortofosforowego) H3PO4
politrioksofosforowego (metafosforowego) HPO3
difosforowego (=pirofosforowego) H4P2O7 - powstaje w procesie kondensacji kwasu ortofosforowego
Ortofosforan wapnia Ca3(PO4)2
Metafosforan sodu NaPO3
Ortofosforan sodu Na3PO4
Pirofosforan sodu Na4P2O7 (=difosforan sodu)
Ortofosforan wapnia Ca3(PO4)2
nierozpuszczalna w wodzie substancja stosowana ......40..........do zębów jako środek czyszczący
podobne zastosowanie ma wodorofosforan wapnia CaHPO4
dodatek fosforanu magnezu Mg3(PO4)2 lub pirofosforanu sodu Na4P2O7 do CaHPO4 ogranicza możliwość hydrolizy CaHPO4, w wyniku której dochodzi do uwalniania jonów wapniowych
Metafosforan sodu NaPO3
Stosowany w kosmetyce w formie ......41................:
n=6, calgon, heksametafosforan - biały proszek rozpuszczalny w wodzie
stosowany do zmiękczania wody w płukankach do włosów i w solach kąpielowych
n=30-90, sól Grahama, ciało szkliste
wolno rozpuszcza się w wodzie, z jednoczesną depolimeryzacją
roztwory są alkaliczne o pH 8-8,6
stosowana do zmiękczania wody w kosmetykach i środkach piorących
n= 2000, sól Maddlera, substancja krystaliczna, nierozpuszczalny w wodzie
stosowany jako środek polerujący i czyszczący w pastach do zębów
Ortofosforan sodu
fosforan monosodowy NaH2PO4.2H2O (roztwory kwasowe o pH 4,5)
fosforan disodowy Na2HPO4.12H2O (roztwory alkaliczne o pH 9,5 przy stężeniu 1%)
Fosforan trisodowy Na3PO4 . 12H2O (roztwory silnie alkaliczne o pH 11,5 przy stężeniu 1%)
Ortofosforany sodu .........42.................składnik ........43............. w solach kąpielowych
wykazują właściwości odtłuszczające- alkaliczne roztwory prowadzą do hydrolizy tłuszczów
Pirofosforan sodu Na4P2O7
sól sodowa kwasu pirofosforowego
z nadtlenkiem wodoru H2O2 tworzy ..........44............ Na4P2O7 . H2O2
w czasie hydrolizy uwalniają tlen
stosowane jako składnik soli kąpielowych
Sole kwasu azotowego (V) - azotany
HNO3 można otrzymać przez rozpuszczenie w wodzie ........45.................N2O5, który jest bezwodnikiem kwasu azotowego (V)
N2O5 + H2O -> 2HNO3
Azotan (V) tlenek bizmutu(III) =azotan bizmutylu (BiONO3)
substancja .................46.............
aktywność polega na blokowaniu grup tiolowych enzymów i białek drobnoustrojów
stosowana jest jako antyseptyczny środek ściągający
wykazuje właściwości .........47.............i wchodzi w skład preparatów przeciw piegom
Azotan(V) srebra AgNO3 - lapis infernalis (kamień piekielny).
biała substancja, czernieje na powietrzu z wydzieleniem srebra metalicznego, rozpuszczalna w wodzie
posiada właściwości ........48..............
stosowany:
w formie pałeczek lub tabliczek do przyżegania (punktowe wypalanie narośli skórnych)
do barwienia brwi i rzęs - dopuszczalne stężenie wynosi 4%.
Uwaga! w przypadku dostania się do oczu
natychmiast przepłukać dużą ilością wody
Sole innych kwasów tlenowych
Sole kwasów tlenowych boru
Sole kwasów tlenowych chloru
Sole kwasów tlenowych bromu
Sole kwasów tlenowych jodu
Sole tlenowych kwasów boru - borany
Borany są solami kwasów borowych: ortoborowego H3BO3, metaborowego HBO2 lub teraborowego H2B4O7
są to źle rozpuszczalne w wodzie substancje krystaliczne tworzące hydraty. Najważniejszym przedstawicielem jest boraks
Boraks - tetraboran sodu Na2B4O7
bezbarwne kryształy rozpuszczalne w wodzie - krystalizuje w formie hydratu Na2B4O7 x 12H2O
roztwory mają odczyn alkaliczny o pH 9-10
często stosowany w kosmetyce
działanie przeciwgrzybicze (słabe)
zmniejsza ............49................
reguluje odczyn pH preparatu
Zastosowanie:
sole kąpielowe
mydła do cery tłustej
pudry do cery tłustej
preparaty do pielęgnacji stóp
emulsje
środki do trwałej ondulacji
stosowany jest również do ............50...................
Dopuszczalne stężenie boraksu:
w środkach kąpielowych wynosi 18% wagowych (w przeliczeniu na kwas borowy)
w środkach do trwałej ondulacji - 8%
Uwaga:
nie stosować do kąpieli dzieci poniżej......51.........roku życia
Nadboran sodu NaBO3 - sól nadtlenowego kwasu boru
bezbarwne kryształy, trudno rozpuszczalne w wodzie
występuje w formie adduktu metaboranu sodu NaBO2 i wody utlenionej H2O2 o wzorze NaBO2.H2O2.3H2O
wodne roztwory są alkaliczne
po zakwaszeniu lub w temperaturze powyżej 40oC uwalniają ......52............, który działa odkażająco
stosowany jest w:
solach kąpielowych
jako utleniacz w preparatach do ondulacji
do rozjaśniania skóry
w .........53.................do dotleniania skóry
Sole tlenowych kwasów chloru, bromu i jodu
Chloran (I) sodu NaClO - dawna nazwa podchloryn sodu
ma działanie .....54........., związane z wydzielaniem chloru i reaktywnego tlenu atomowego
2NaClO + H2O-> 2NaOH +Cl2 + 1/2O2
Bromian (V) potasu KBrO3 - sól potasowa kwasu bromowego (V) HBrO3 stosowana jako .............55.......... w preparatach do ondulacji
Jodan(V) sodu NaIO3 sól sodowa kwasu jodowego(V) HIO3
w preparatach kosmetycznych stosowana jako ........56............, o dopuszczalnym stężeniu 0,1%
konserwujące działanie związane jest z jego właściwościami .......57..................
Sole kwasu nadtlenowodorowego H2O2
Znaczenie kosmetyczne mają:
nadtlenek cynku ZnO2
magnezu MgO2
Stosowane są w preparatach do ...........58..................
MgO2
stosowany jest w pastach do zębów jako aktywna substancja ........59...................
pod względem składu chemicznego, techniczny nadtlenek magnezu stanowi mieszankę nadtlenku (24-28%) i tlenku magnezu MgO
dopuszczalne stężenie nadtlenku cynku i magnezu w preparatach kosmetycznych w przeliczeniu na H2O2 wynosi:
środki do włosów - 12% (obecny lub uwolniony)
środki do skóry - 4%
środki do utwardzania paznokci 2%
środki do higieny jamy ustnej 0,1%
Uwaga - chronić oczy! W przypadku dostania się preparatu do oczu, natychmiast przepłukać je wodą. Stosować rękawice ochronne
Sole kwasów beztlenowych
Znaczenie mają sole kwasów
fluorowodorowego HF (fluorki)
chlorowodorowego HCl (chlorki)
siarkowodorowego H2S (siarczki)
tiocyjanowodorwego HSCN (tiocyjaniany - rodanki)
Sole kwasów beztlenowych - fluorki
fluorek sodu NaF
fluorek glinu AlF3
fluorek cyny SnF2
fluorek amonu NH4F
fluorek wapnia CaF2
stosowane są jako substancja ..........60...............do higieny jamy ustnej
jony fluorkowe:
przeciwdziałają osadzaniu się bakterii na zębach
blokują układy enzymatyczne bakterii próchnicogennych, wywołujących procesy odwapniania i rozpuszczania szkliwa
stymulują ........61.................i podwyższają trwałość szkliwa
Sole kwasów beztlenowych - chlorek bizmutylu
Chlorek tlenek bizmutu(III) = chlorek bizmutylu (BiOCl) biron
substancja nierozpuszczalna w wodzie, otrzymywana przez hydrolizę chlorku bizmutu (III)
BiCl3 +H2O ->BiOCl + 2HCl
w kosmetyce stosowany do nadania ..........62............sztyftom oraz szminkom do ust
ma właściwości ........63............i wchodzi w skład preparatów przeciw piegom
Sole kwasów beztlenowych - chlorki:
Chlorek cynku ZnCl2
środek .................64............................................
w wodzie hydrolizuje
ZnCl2 + 2H2O->Zn(OH)2 +2HCl
powstaje silnie drażniący kwas solny
zastępowany jest przez mniej drażniące sole organiczne: octan, mleczan, salicylan
Chlorek glinu AlCl3
białe kryształy rozpuszczalne w wodzie, eterze, chloroformie
w wilgoci rozpada się z wydzieleniem HCl
bywa stosowany w .............65.....................
daje silnie kwaśne, drażniące roztwory drażniące skórę
zastępowany jest przez hydroksychlorek glinu Al2(OH)5Cl.(2-3)H2O
Sole kwasów beztlenowych - siarczki
- sole kwasu ..........66..................
siarczek sodu Na2S i potasu K2S mają silne działanie przeciwdrobnoustrojowe - niszczą bakterie, grzyby i pasożyty skórne
siarczki i wielosiarczki są odpowiedzialne za ..........67..................działanie preparatów kosmetycznych zawierających siarkę
wielosiarczki Na2Sn (n=2-6) rozpuszczają ..........68............usuwając zrogowaciały naskórek
siarczki metali: strontu, baru i wapnia oraz ich wodorosiarczki stosowane są jako ......69........... chemiczne
dopuszczalne stężenie siarczków metali ziem alkalicznych, w przeliczeniu na siarkę wynosi 6%, a pH 12,7
Sole kwasów beztlenowych - tiocyjaniany - rodanki
Rodanek potasu KSCN - sól mocnego kwasu tiocyjanowego HSCN (lub HNCS)
powstaje podczas stapiania cyjanku potasu KCN z siarką
naturalny składnik śliny ludzkiej, ma właściwości .........70......................
stosowany jest w pastach do zębów jako substancja ..........71.....................
Porównaj:
Węglan tlenek bizmutu(III )= węglan bizmutylu...........2...........
posiada właściwości ..........3........: blokuje grupy tiolowe enzymów i białek drobnoustrojów
stosowany jako ...........4........ i
.............4....... kosmetyczny (środek ściągający)
Azotan (V) tlenek bizmutu(III) =azotan bizmutylu (BiONO3)
substancja .................46.............
aktywność polega na blokowaniu grup tiolowych enzymów i białek drobnoustrojów
stosowana jest jako antyseptyczny środek ściągający
wykazuje właściwości .........47.............i wchodzi w skład preparatów przeciw piegom
Sole kwasów beztlenowych - chlorek bizmutylu
Chlorek tlenek bizmutu(III) = chlorek bizmutylu (BiOCl) biron
substancja nierozpuszczalna w wodzie, otrzymywana przez hydrolizę chlorku bizmutu (III)
BiCl3 +H2O ->BiOCl + 2HCl
w kosmetyce stosowany do nadania ..........62............sztyftom oraz szminkom do ust
ma właściwości ........63............i wchodzi w skład preparatów przeciw piegom
4