TRANSPORT LOTNICZY

Przewozy na liniach lotniczych:

- regularne (rejsowe)

- czarterowe (wynajmowane, na zlecenie)

Międzynarodowe umowy i porozumienia → regulują sprawy lotnictwa komunikacyjnego.

Konwencja chicagowska (1944 r.) → reguluje organizację cywilnego transportu lotniczego w większości państw.

ICAO (International Civil Aviation Organisation) (= Międzynarodowa Organizacja Lotnictwa Cywilnego) → ustala normy i przepisy dla lotnictwa komunikacyjnego krajów - sygnatariuszy konwencji chicagowskiej.

IATA (International Air Transport Association) = Międzynarodowe Stowarzyszenie Transportu Lotniczego → skupia linie lotnicze i ustala rozkłady lotów, taryfy i ogólne warunki przewozowe.

Powstała w 1919 r. i zrzesza większość przewoźników lotniczych w obsłudze ruchu międzynarodowego, obecnie 150.

1. Członkowie IATA → przewoźnicy krajów członków ICAO (International Civil Aviation Organisation) (= Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego)

2. Podstawa działania IATA → Konwencja Warszawska z 1929 r. w sprawie ujednolicenia niektórych prawideł dotyczących międzynarodowych przewozów lotniczych (odpowiedzialność przewoźnika za przewóz pasażerów i bagażu oraz kwestia międzynarodowych dokumentów przewozowych)

3. Cele działania IATA:

1. popieranie rozwoju międzynarodowego transportu lotniczego

2. ujednolicanie przepisów, dokumentów i rozliczeń

3. eliminacja konkurencji między przewoźnikami poprzez określanie taryf minimalnych

4. określanie taryf lotniczych

4. Sposób działania IATA: komitety:

- techniczny

- finansowy

- handlowy

- prawny

5) Liberalizacja i globalizacja gospodarki → zmniejszenie roli IATA. Linie lotnicze tworzą ze sobą sojusze:

- alianse (najpopularniejsze)

- konsorcja

- porozumienia handlowe

Np. STAR ALLIANCE - największy sojusz lotniczy na świecie. PLL LOT przystąpiły do niego dnia 26.10.2003.

Własne taryfy przewoźników → odbiegają od warunków taryfowych IATA.

2003 r. - nowe warunki taryfowe dla linii SWISS i British Airways.

SWISS w Europie → nowa struktura taryf:

• atrakcyjna taryfa w całej Europie

• prosta struktura i przejrzyste zasady

• cena zależna od popytu

• większa elastyczność stosowania taryf (np. klasa ekonomiczna tam, klasa biznes z powrotem)

• długość okresu rezerwacji odwrotnie proporcjonalna do ceny rejsu

• im większa elastyczność klienta odnośnie dat, czasu przelotu, tym niższa cena rejsu

• nowy system rezerwacji przez Internet, wyszukujący zawsze najniższą taryfę

• system zawsze wyszukuje najtańszą taryfę

British Airways → nowe taryfy:

• Restricted = bezzwrotne, niezmienialne, ale bardzo konkurencyjne cenowo

• Semi Flexible = bezzwrotne, ale częściowo zmienialne za dopłatą

• Flexible = całkowicie elastyczne

Naczelne zasady:

• brak konieczności stacjonowania w miejscu docelowym przez niedzielę

• każda taryfa ma jedynie maksimum pobytu, na 1 rok

• brak wymogu wykupu biletu na 14 lub 7 dni przed wylotem

• konieczność wykupu biletów tańszych w ciągu najwięcej 7 dni od momentu rezerwacji.

Taryfy lotnicze

Taryfa lotnicza = opłata pobierana przez przewoźnika lotniczego za przewóz pasażera na danej trasie.

Język angielski → obowiązujący język w międzynarodowym transporcie lotniczym. Skróty, zwroty, terminy i kody w procedurze przewozowej są zatem używane w języku angielskim.

1) Traffic Conferences (TC) (=obszary - konferencje, na które podzielono świat dla łatwiejszego określenia taryf):

1. TC-1 → obie Ameryki + przyległe wyspy: Grenlandia, Bermudy, Antyle, Wyspy Karaibskie i Hawaje

2. TC-2 → Europa (do Uralu), Afryka + przyległe wyspy, Azja (do Iranu)

3. TC-3 → Azja (na wsch. od Uralu i Iranu) + przyległe wyspy, Australia, Nowa Zelandia, wyspy Pacyfiku

2) Międzynarodowe taryfy lotnicze:

a) Normalna → najwyższa taryfa dla danej klasy podróży, której stosowanie nie wymaga spełnienia żadnych dodatkowych warunków

b) Specjalna → niższa od normalnej, dotycząca zwykle podróży w obie strony lub okrężnych. Określa minimalny pobyt w kraju, z którego następuje powrót (lub w innym kraju, niż kraj rozpoczęcia podróży). Ich ważność przeważnie < 1 rok. Wyróżniamy:

- t. s. publiczną

- t. s. inclusive tours

Taryfy specjalne publiczne:

• wycieczkowe → dla klientów indywidualnych. Typy:

APEX → wymaga wykupienia biletu w wyznaczonym terminie, np. 21 dni przed wylotem. Wszystkie odcinki podróży muszą być objęte rezerwacją. Jej zmiana bez ponoszenia dodatkowych kosztów dotyczących dopłat do różnic taryfowych wynikających z niedotrzymania warunku uzyskania zniżki jest niemożliwa.

BUDGET → pasażer jest zobowiązany do wykupienia biletu z wyprzedzeniem, wskazując tydzień kalendarzowy, w którym chciałby odbyć podróż. Wraz z upływem określonego czasu (np. 7 dni) przewoźnik wyznacza dzień podróży pasażera i odtąd zmiana terminu rezerwacji jest niemożliwa.

• młodzieżowe i studenckie → tylko dla młodzieży w określonym przedziale wiekowym i dla studentów studiów dziennych

• grupy specjalne (incentive) → dla grup złożonych z pracowników (oraz ich najbliższych rodzin) tej samej instytucji, dla których wycieczka jest w formie nagrody. Koszt takiej wycieczki (transport + pozostałe świadczenia) pokryty w całości przez instytucję nagradzającą)

Taryfy specjalne Inclusive Tour → dla touroperatorów. Oprócz kosztów przelotu wliczone są w pakiet także noclegi, zwiedzanie itp. Wycieczki te mogą być zarówno grupowe, jak i indywidualne, organizowane przez biuro podróży. Od innych taryf odróżnia je brak możliwości samodzielnego stosowania i reklamy (są niepubliczne).

Wymogi dla taryf zniżkowych ogłaszanych przez IATA i przewoźników:

• sztywny termin wykupu biletu

• ważność biletu - bardzo ważne. Nawet choroba nie daje podstaw do przedłużania ważności biletu

• warunki dotyczące dnia tygodnia, kiedy zaczyna się lub kończy przelot

• wymagana ilość dni pobytu w punkcie docelowym

• wysokość dopłat, koniecznych do uiszczenia w wypadku zmiany potwierdzonej rezerwacji

Tanie linie lotnicze (TLL) kursujące z Polski

Centralwings, Direct Fly - polskie

Aer Lingus, Ryanair, EasyJet - irlandzkie

SkyEurope - słowackie

Wizz Air - węgierskie

Germanwings, Dau Air - niemieckie

Norwegian - norweskie

Skróty, zwroty i terminy przy stosowaniu taryf

i wystawianiu biletów

Taryfy:

AD - Agency Discount. Zniżka agencyjna przyznawana przez linie lotnicze. Dochodzi do 75% i każde biuro podróży prowadzące sprzedaż biletów na dowolną trasę ma do niej prawo. Liczbę biletów ustala umowa agencyjna

AP - Taryfa typu APEX

B - Taryfa typu BUDGET

BT - Bulk Intensive Tour → dla grup zorganizowanych przez touroperatorów

C - Business → standard obsługi pomiędzy klasą Y, a F. Na niektórych trasach zastępuje klasę F.

CD - Senior Citizen → zniżka dla osób w podeszłym wieku

CH - Child → zniżka dziecięca

E - Excursion → taryfa wycieczkowa

EG - Group Education Trip → zniżka dla agentów podróży odbywających wycieczkę szkoleniową (study tour)

F - First class → taryfa dla pierwszej klasy podróży, wyższa od klasy Y od 20 do > 100%.

H - High season → najwyższy poziom taryfy sezonowej

IN - Infant → zniżka dla niemowląt poniżej 2 lat

IT - Inclusive Tour → wycieczka lotnicza z opłaconymi kosztami podróży i pobytu. Oznacza też taryfę IT, ale indywidualną

N - Night → taryfa dla rejsów nocnych

NONREF - Non Refundable → całość lub część opłaty nie podlega zwrotowi

NS - Non Seat → niemowlę, któremu nie przysługuje miejsce siedzące

PEX - Public Excursion → taryfa specjalna na przewozy rozkładowe między określonymi miastami i obwarowana pewnymi warunkami (rezerwacja, zapłata i wystawienie biletu muszą być dokonane w tym samym czasie, ale niekoniecznie z zachowaniem określonego minimalnego terminu, w którym możliwa jest rezerwacja). Anulowanie rezerwacji wymaga dodatkowych opłat.

PG - pilgrime fare → taryfa dla pielgrzymów

R - Supersonic → pierwsza klasa podróży w samolotach Concorde (lepszy standard obsługi i komfort lotu)

SD - Student → zniżka dla studentów

Y - Economy → klasa ekonomiczna - podstawowa pasażerska

ZZ - taryfa młodzieżowa

Cash - opłata za dokument przewozowy jest dokonywana w gotówce

Credit - opłata za dokument przewozowy jest kredytowana

Discount - zniżka [1] lub [%]

FCU - fikcyjna waluta do konstruowania taryf

Normal fare - najwyższa taryfa obowiązująca dla danej klasy podróży, nie wymagająca spełnienia żadnych dodatkowych warunków

No show - pasażer, który nie wykorzystał zarezerwowanego miejsca lub nie odwołał rezerwacji w wymaganym terminie

No show charge - opłata mogąca być pobrana od pasażera no show

Refund - zwrot za całkowicie lub częściowo niewykorzystany dokument podróży

Bilety:

CT - Corcole Trip → podróż okrężna

OK - rezerwacja miejsca potwierdzona przez przewoźnika

OW - One Way → podróż w jedną stronę

PTA - Prepaid Ticket Advice → zawiadomienie o przedpłacie na bilet

PIR - Property Irregularity Report → zawiadomienie o zgubieniu bagażu

RQ - pasażer na liście oczekujących na potwierdzenie rezerwacji

RT/R - Round Trip → podróż tam i z powrotem

SA - bilet bez prawa rezerwacji, pasażer odleci w miarę wolnych miejsc

SP - Incapacitated Passenger → pasażer niepełnosprawny

TG - Tour Guide → przewodnik grupy

TKT - Ticket → bilet pasażerski i kwit bagażowy

E-Ticket - bilet elektroniczny (klient otrzymuje wydruk potwierdzający rezerwację miejsca w biurze lub pocztą elektroniczną)

Bagaż bezpłatny - bagaż, który pasażer może przewieźć w ramach zakupionego biletu

Bagaż płatny - bagaż przekraczający limit bagażu bezpłatnego

Bagaż rejestrowany - bagaż zaopatrzony w wywieszkę bagażową, przewożony w lukach bagażowych. Odpowiada za niego przewoźnik.

Bagaż kabinowy - bagaż przewożony pod opieką podróżnego w kabinie pasażerskiej. Przewoźnik nie odpowiada za jego uszkodzenie lub zaginięcie, jeśli nie nastąpiło to z winy przewoźnika.

Bagaż podręczny - przedmioty używane w czasie podróży przez pasażera (torebka, książka)

Interline - podróż samolotami co najmniej 2 przewoźników lotniczych

Open - bilet bez potwierdzenia dnia i godziny powrotu

Open jaw - bilet upoważniający powrót samolotem z innego miejsca, niż się przyleciało, dzięki czemu część trasy można pokonać drogą lądową

Overbooking - sytuacja, gdy na liście jest więcej pasażerów, niż miejsc w samolocie

Stopover - przerwa w podróży, która powinna być ustalana z góry z przewoźnikiem

Reconfirmation - wymóg, by w określonych przypadkach pasażer potwierdził chęć wykorzystania zarezerwowanego dla niego miejsca

Validity of the ticket - okres ważności biletu

Validator - stempel służący do pieczętowania dokumentów przewozowych. Inaczej dokument jest nieważny.

Odcinki biletu:

Audit Coupon (jasnozielony) - dołączany do dziennego zestawienia sprzedaży

Flight Coupon (żółty) - uprawnia do przelotu pomiędzy podanymi na nim punktami

Agent Coupon (różowy) - po wypełnieniu zostaje w aktach biura wystawiającego

Passenger Coupon (biały) - na wewnętrznej stronie tylnej okładki, pozostaje u pasażera po zakończeniu podróży

Przykłady oznaczeń portów lotniczych:

WAW - Warszawa

KRK - Kraków

BRU - Bruksela

LHR - London Heathrow

LGW - London Gatwick

JFK - Nowy York lotnisko im. J. F. Kenedy'ego itd.

Przykłady oznaczeń linii lotniczych:

LO - Polskie Linie Lotnicze LOT

AA - American Airlines

AF - Air France

OK - Czech Airlines

Oznaczenia kierunków geograficznych podróży:

AT - przez Atlantyk

AP - przez Atlantyk i Pacyfik

ET - w kierunku wschodnim

NB - w kierunku północnym

PF - przez Pacyfik

PO - przez biegun

SB - w kierunku południowym

WB - w kierunku zachodnim

OBSŁUGA IMPREZY LOTNICZEJ

Obowiązki pilota wycieczki przy realizacji imprezy lotniczej

1. Odprawa przed rozpoczęciem rejsu - ok. 1.5 godz. przed odlotem (zbiórka turystów). Pilot zjawia się ok. 0.5 godz. wcześniej.

2. Uzgodnienie z punktem informacyjnym portu lotniczego częstotliwości nadawania komunikatu odnośnie rejsu, z jakiego mają skorzystać turyści (godzina pierwszego i ostatniego podania komunikatu w porcie lotniczym odnośnie tego rejsu). Chodzi o ostateczny termin stawienia się uczestników imprezy do odprawy.

3. Wydanie biletów lotniczych (kart pokładowych) turystom w oparciu o ich listę alfabetyczną

4. Wskazanie turystom odpowiedniego stanowiska odpraw biletowo-bagażowych przewoźnika po usłyszeniu informacji w porcie lotniczym

5. Uaktualnienie listy uczestników imprezy na stanowisku odpraw. W wypadku zmian - konieczność zwrotu kosztów przewoźnikowi za niewykorzystane bilety.

---