Katarzyna Mazur-Melewska
Klinika Chorób Zakaźnych i Neurologii Dziecięcej
Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
WYWIAD LEKARSKI
Zestaw uporządkowanych wiadomości dotyczących aktualnego zachorowania dziecka oraz wszystkich czynników mogących wpływać modyfikująco na przebieg choroby
Elementy wywiadu lekarskiego:
Dane personalne, wiek dziecka
Dolegliwości główne. Dotychczasowe leczenie
Stan zdrowia dziecka przed zachorowaniem:
Choroby przewlekłe
Przebyte zabiegi operacyjne lub rehabilitacja
Kontakt z osobami chorymi zakaźnie
Realizacja szczepień ochronnych
Stosowana dieta
Stwierdzone alergie i nietolerancje. Alergie na leki i preparaty krwiopochodne
Wywiad rozwojowy
Wywiad przedurodzeniowy ( wiek rodziców, stan zdrowia matki w okresie ciąży, choroby i leki pobierane w ciąży, nałogi)
Wywiad okołoporodowy ( czas trwania ciąży, rodzaj porodu, skala Apgar)
Wywiad pourodzeniowy
- „ kamienie milowe rozwoju dziecka”;
-czas karmienia piersią;
5. Wywiad społeczny
a. Rodzeństwo - stan zdrowia
b. Warunki, w jakich wychowywane jest dziecko;
c. Placówki, do których dziecko uczęszcza.
SEMIOTYKA - Nauka o objawach chorobowych
Do najczęstszych objawów chorobowych należą :
gorączka
kaszel
duszność
wymioty
bóle brzucha
GORĄCZKA
Wysokość gorączki nie zawsze jest wykładnikiem ciężkości przebiegu choroby
Gorączką jest to podwyższenie temperatury ciała > 38oC
Hypertermia : podwyższenie temperatury ciała > 40oC
Stan podgorączkowy : temperatura ciała 37oC - 38oC
Rodzaje gorączki:
ciągła ( febris continua ) - utrzymuje się stale na wysokim poziomie , wahania dzienne nie przekraczają 1°C (np. w płatowym zapaleniu płuc, ziarnicy złośliwej )
zwalniająca ( febris remittens ) - wahania dzienne wynoszą od 1.1oC do 1.5oC
( np. posocznica, roponercze, zapalenie wsierdzia )
trawiąca ( febris hectica ) lub septyczna - duże wahania dobowe, w ciągu tego samego dnia opada do normy z towarzyszącymi zlewnymi potami( np. posocznica )
przerywana ( febris intermittens ) o charakterze napadowym, w ciągu doby wzrosty do 40oC.
Stany podgorączkowe - zazwyczaj po południu, mogą być związane z istnieniem
utajonych ognisk zapalnych ( np. zapalenie zatok, zmiany zap.
przywierzchołkowe zębów, zapalenie dróg moczowych )
DUSZNOŚĆ
Duszność - uczucie oddychania, połączone z ruchami oddechowymi wykonywanymi z wysiłkiem
Pochodzenie duszności:
płucne;
sercowo - naczyniowe;
metaboliczne;
psychogenna
nerwowo - mięśniowe.
Rodzaje duszności :
- zaporowa lub obturacyjna - utrudnienie dostępu powietrza do pęcherzyków
płucnych w następstwie zwężenia dróg oddechowych;
- restrykcyjna - zmniejszenie powierzchni oddechowej płuc lub utrudnione rozszerzania
klatki piersiowej
- blok pęcherzykowo - włośniczkowy = utrudnienie przenikania tlenu
Rodzaje duszności :
Wdechowa (np. w kurczu krtani, obrzęku głośni, ciało obce w krtani i tchawicy, wrodzona wiotkość nagłośni i krtani, niedorozwój żuchwy , atrezja nozdrzy tylnych
Wydechowa (w zwężeniu mniejszych oskrzeli, np. obturacyjne zapalenie oskrzeli, astma oskrzelowa);
wdechowo - wydechowa (w zapaleniu płuc, chorobach opłucnej, przy ciężkiej obturacji
WYMIOTY
Wymioty występują jako objaw wielu chorób
Powtarzające się wymioty prowadzą do :
odwodnienia
zaburzeń elektrolitowych i kwasowo - zasadowych
acetonemii
niedoborów energii
Występują :
w chorobach przewodu pokarmowego ( biegunka, błędy żywieniowe, niewydolność wpustu, pylorostenozie )
w ostrych chirurgicznych chorobach przewodu pokarmowego ( wgłobienie, zapalenie wyrostka robaczkowego, niedrożność )
w chorobach zakaźnych ( angina, płonica, krztusiec )
w chorobach OUN ( zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych, guzy OUN, urazy, wylewy, w migrenie, w porażeniu słonecznym )
w chorobach układu moczowego
w zatruciach, chorobie lokomocyjnej, itp.
SINICA
Sinica - Niebieskawe zabarwienie skóry, paznokci i błon śluzowych. Stan, w którym stężenie we krwi obwodowej dziecka odtlenowanej hemoglobiny wynosi powyżej 5g%. Może mieć charakter: centralny i obwodowy.
Sinica centralna jest wynikiem przeciekania krwi żylnej do układu tętniczego (np. we wrodzonych wadach serca) lub zmniejszonej wymiany tlenowej w płucach, spowodowanej czynnikami sercowymi (przekrwienny zastój płucny, zespół płucno-sercowy i in.). Wyraźnie dostrzegalna na błonach śluzowych jamy ustnej.
Sinica obwodowa powstaje w wyniku zwolnienia przepływu krwi w układzie naczyń włosowatych i zwiększenia poboru tlenu przez tkanki. Jest szczególnie wyraźna na nosie, uszach, palcach.
ŻÓŁTACZKA
Żółtaczka stan, w którym w wyniku gromadzenia się bilirubiny we krwi i tkankach pojawia się zażółcenie skóry, białkówek i śluzówek. Podział żółtaczek:
Przedwątrobowe, związane z nadmierną produkcją bilirubiny
Wątrobowe wywołane przez nieprawidłowy wychwyt, sprzęganie, transport lub wydzielanie bilirubiny z komórek wątrobowej
Pozawątrobowe, spowodowane zastojem żółci w drogach żółciowych.
DRGAWKI
Drgawki; gwałtowne, powtarzalne skurcze mięśniowe niezależne od woli człowieka. Najczęstsze przyczyny drgawek:
Przewlekłe schorzenia neurologiczne np. padaczka.
Wysoka gorączka (zwłaszcza u małych dzieci).
Zatrucia (włączając w to alkohol).
Zaburzenia metaboliczne (np. hipoglikemia, zaburzenia elektrolitowe).
Urazy czaszkowo-mózgowe.
Niedotlenienie ośrodkowego układu nerwowego.
Guzy mózgu.
Powikłania ciąży (np. rzucawka).
Hepatomegalia- powiększenie wątroby. U dzieci do końca pierwszego roku życia dopuszczalne jest wybadanie dolnego brzegu wątroby na poziomie 1 cm poniżej łuku żebrowego.
Splenomegalia- powiększenie śledziony. Śledziona badalna poniżej łuku żebrowego jest śledziona powiększoną.